Физика – ғажайыптар әлемі

электр энергияның шығынын өлшеу
Физика –
ғажайыптар әлемі
1) Оқушылардың тұрақты электр тогы
тарауы бойынша алған білімдерін
саралау, пәнге деген қызығушылығын
арттыру, батылдығын шыңдау;
2) Жылдамдыққа тәрбиелей отырып,
сөйлеу қабілетін, мәдениетін, ой - өрісін
дамыту;
Сайыс сабақ. Ойын
сабақ. Жарыс
сабақ.
Өткізгіштің көлденең қимасы арқылы Тізбектің берілген бөлігінде заряд
қандай да бір уақыт аралығында орын ауыстырғанда, электр
тасымалданатын электр мөлшерінің өрісінің атқарған жұмысының осы
сол уақыт аралығына қатынасын ток зарядқа қатынасы кернеу деп
күші деп атайды аталады

q A A

t
q t U
q
U
t

Электр тогының өлшем Электр кернеуінің өлшем
бірлігі-Ампер (А) бірлігі-вольт (В)

Электр тогын өлшейтін Электр кернеуін өлшейтін
құрал-Амперметр құрал-Волтьметр
Ом заңы: Тізбек бөлігіндегі ток күші-осы
бөліктің ұштарындағы кернеуге тура
пропорционал да, өтгізгіштің кедергісіне кері
пропорционал

U R U U

R
R

Көптеген тәжірибелердің негізінде тұрақты температурады
өткізгіштің кедергісі оның ұзындығына тура пропорционал,
көлденең қимасының ауданына кері пропорционал және оның
жасалған материалына тәуелді болатынын тағайындады.

Өткізгіштің кедергісі Өткізгіштің кедергісі оның
оның ұзындығына l көлденең қимасының
тура пропорционал,
R ауданына кері
S
яғни пропорционал, яғни
R l R
S

Өткізгіштің кедергісі оның
материалына байланысты, яғни

R
Өткізгіштің материалын сипаттайтын шаманы меншікті
кедергі деп атайды. Меншікті кедергіні әрпімен белгілейді .

Ұзындығы 1 м, Халықаралық
көлденең қимасының RS жүйеде (SI)
ауданы 1 м2 болатын
белгілі бір l меншікті
материалдан жасалған
өткізгіштің кедергісіне
кедергінің өлшем
тең. бірлігі Ом.м

Қимасының ауданы 1 м2 өткізгіштер болмайтындықтан,
меншікті кедергіні SI жүйесінен тыс бірлікпен өрнектейді:
Ом.мм2/м
Өткізгіштерді тізбектей жалғағанда Өткізгіштерді параллаль жалғағанда,
ток күштері тең, ал тізбектегі жалпы тізбектің барлық бөліктерінде кернеу
кернеу оның бөліктеріндегі бірдей, ал жалпы ток күші әрбір
кернеулердің қосындысына тең өткізгіштегі ток күштерінің
болады, ал жалпы кедергі әрбір қосындысына тең, жалпы кедергі әрбір
өткізгіштің кедергілерінің өткізгіштің кедергісінен кем болады.
қосындысынан тұрады.

1 2 ... n
U U1 U 2 ... U n

U U1 U 2 ... U n 1 2 ... n

1 1 1 1
R R1 R2 ... Rn ...
R R1 R2 Rn
Электр тогының Электр тогының
жұмысы қуаты

Ток күші, кернеу және Ток күшін және
жұмысты істеуге кеткен
уақыттың көбейтіндісіне
кернеуді өлшеп,
тең оларды көбейту керек

А=І U t Р =І U

Дж Вт
Джоуль – Ленц заңы

Q=I Rt
І
U R
Еркін электр зарядтарын
тасымалдаушылардың реттелген
қозғалысы не деп аталады?

Электр тогы
Алғаш рет электр тогы түсінігін
физикаға енгізген кім?

Ампер Андре Мари
Электр тогын өлшеу және
салыстыру үшін қандай арнайы
шама енгізілді?

Ток күші
Ток күшінің өлшем бірлігі

Ампер (А)
Тізбектің берілген бөлігінде
заряд орын ауыстырғанда,
электр өрісінің атқарған
жұмысының осы зарядқа
қатынасы не деп аталады?

кернеу
Кедергінің өлшем бірлігі

Ом (Ом)
Уақыт бірлігіндегі жасалған
жұмысты не деп атаймыз?

Электр тогының
қуаты
Өткізгішті тізбектей жалғағанда
ток күші тең, ал кернеу және
кедергі

Бір-бірінің
қосындысына тең
?=I * U * t
Қай шама жетіспейды

Жұмыс (А)
Ең алғаш қыздыру шамын кім
ойлап тапты?

Лодыгин
Ток күшінің кернеу мен
кедергіге тәелділік заңын 1827
жылы кім ашты?

Георг Ом
Қыздыру шамының шартты
белгісі
А) Ә) А
Б) Х В) В

Х
Ток күші Кернеу Ом заңы

Тізбектей Параллель
Меншікті жалғағандағы
Кедергі жалғағандағы
кедергі кернеу
кернеу

Джоуль-Ленц Тізбектей Параллель
Жұмыс жалғағандағы жалғағандағы
заңы ток күші
кедергі

Тізбектей Параллель
Қуат жалғағандағы жалғағандағы
ток күші кедергі
1-есеп. R1 резистордағы кернеу 3 В-қа
тең. R2 резистордағы кернеу неге тең?
Берілгені:
U1=3B; R1=1Ом; R2=4Ом
Әрқайсысы 6 Ом резистордың қосылу сызба
нұсқасы суретте көрсетілген. Электр тізбегінің
барлық бөлігіндегі жалпы кедергісін анықтаңдар.
Берілгені:
R1=R2=R3=6 Ом
т/к: Rж-?
Мұнай аралыстырғышты іске қосатын
электрқозғалтқыштың қуаты 2200 Вт.
Электрқозғалтқышынан 1 сағ ішінде
7200 Кл зарядты өткізетін орамның
кедергісін анықта.
Берілгені: Р =2200 Вт
q =7200Кл
t= 1 сағ =36 00 с
R-?
Мұнай мен су қоспасының кедергісі
2400 Ом. Сорғыту қондырғысы 2 с
жұмыс істегенде, ондағы 8А токтың
атқаратын жұмысын анықтаңдар
І=8А
R =2400 Ом
t= 2 с
А-?
Ұзындығы 10м, көлденең қимасы 0,1мм²
мыс сымның кедергісін анықтаңдар.

Берілгені:
S =0,1 мм2
l = 10 м
Ом Чмм2
0,017
м
R=?
Ұзындығы 3,5 м, қимасы 0,70мм2
фехраль сымның кедергісі 5,47 Ом.
Фехральдің меншікті кедергісі неге тең?

Берілгені:
L=3.5 м
S=0.70мм2
R=5.47 Ом
т/к: -?

Ұқсас жұмыстар

Тапқырлар тобы сұрақтары

Бес жиырма мен бес жақсы есебі

Қарсылықты салалас елі

Алғашқы ғарыш қонағы кім

Қарсылықты салалас

Химия әлемі

Қосжарнақтылар класына жататын өсімдіктерді ата

АЛЬБЕРТ ЭЙНШТЕЙН

Жаратылыстану ғылымы

Жаратылыстану ғылымының міндеті

Пәндер