Ауыл шаруашылығы малдарының конституциясы

Презентация қосу

Ауыл шаруашылығы
малдарының
конституциясы
Малдың дене бітімі немесе
конституциясы деп оның
нәсілдік, анатомиялық-
физиологиялық құрылым
ерекшеліктері негізінде
қалыптасқан, өнімдік
сипаты мен
сыртқы орта
факторларына бейімділігін
анықтайтын
жалпы ішкі және сыртқы
белгілерінің жиынтығын
айтамыз
Зоотехнияда «Конституция» немесе «Дене бітімі»
туралы ілімнің тууы ертедегі грек философы
Ксенофонтпен, ғылыми
медицинаның негізін қалаушы Гиппократпен
байланысты.
Конституция организмнің жеке дамуында генотип пен
азықтандыру жағдайында малды күтіп - бағумен
тығыз байланысты қалыптасады.
Конституцияда төлдегі зерттеулердің негізгін
Ж.Кювье ашқан және Ч.Дарвин дамытқан өзгергіштік
байланыстығы заңында жатыр, онда әр түрлі мүшелер
мен ұлпалар арасында морфофункционалды тәулділік
бар делінген. Сондықтан, мысалы, әр түрлі бағыттағы
қой тұқымдары өзара экстерьері бойынша
ажыратылады, өсіп- дамуы және ішкі мүшелер мен
ұлпалардың қызметінің жиынтығы малдың
конституциялық ерекшелігін құрайды
Кулешов Павел Николаевич -
селекционер-ғалым, КСРО FА-ның
корр. мүшесі (1928), профессор (1889).
РКФСР-дiң ғылым мен техникаға еңбек
сiң. қайраткері (1927). Харьков мал
дәрігерлік институтын (1875), Петров
егіншілік және орман академиясын
1879 жылы бiтiрді, зоотехния
кафедрасына доцент болып сайланды.
Ол шетелге барып, Германия, Франция,
Швейцария, Англия мен АҚШ -тың
мал шаруашылығымен танысты. 1921
жылдан Москва зоотех. институтының
профессоры. Мал шаруашылығының
түрлі саласынан кептегеп ең- бек
жариялады
П.Н. Кулешовтың малдың дене
бітімін 4 типке –жіктеуі кең
қолданысқа ие.
Олар:
Жұмсақ Тұрпайы

Нәзік Тығыз
-Экстерьер ол дене тұлғасының сыртқы пішіні
және конституцияның сыртқы бейнесі
болып табылады. Экстерьер арқылы малдың
мықтылығын және денсаулығын бағалайды, ал
оның пайдаланатын және асыл малдарды өсіруде
үлкен маңызы бар
Интерьер деп малдың конституциясы мен өнімдік
бағытына байланысты ағзаның физиологиялық
гистологиялық және биохимиялық ішкі
қасиеттерінің жиынтығын айтады.Интерьерді
зерттеу нысандары: қан құрамы, дене талшығының
гистоқұрылымы, демалу жиілігі жүрек соғысы және
т.б болып саналады
Тұрпайы типтегі
малдардың дене
сүйегі тұрпайы,
терісі қалың,
басы ауыр. Олар
төзімді, мықты
келеді. Оларға
жұмысшы қара
малдар жатады
Жұмсақ конституция мал кеңтұлғалы, жетілген, кең
бұлшық еттері мол, терісі қалың, сүйегі қомақты, ас
қорыту органдары жақсы жетілген, зат алмасуы баяу
• М.Ф. Иванов бөлген мықты конституция,
тығыз конституцияға жақын. Малдарда
нәзіктік және жұмсақтық белгілері,
ерекшеленген белгілері жоқ. Олардың
денсаулықтары жақсы, өміршең болады.
Конституцияның бұл типі асыл тұқымды
малдардың бәрінде де болғаны қолайлы.
• Малдардың конституциялық ерекшеліктері
тұқым қуалау арақатынастары мен қоршаған
орта факторларының әсерімен қалыптасады.
• Конституциялық типтер аралас типтерді құрай
отырып әртүрлі буданда кездеседі.
Бұл типтегі малдардың
басы, кеудесі ұзын.
Жамбас бөлігі
түсіңкі,сүйегі жұқа
Олар ұсақ әрі жеңіл
тұлғалы.
Саулықтарының
көбінің көбею қабілетті
төмендеу
Мұндай қой
малдарының өнімділігі
төмен.
Жүні сирек және
қысқа, қарындағы
жүннің өсуі нашар,
денсаулығы әлсіз
болады.
Тығыз конституция
Тығыз конституциялы малдар мықты конституциялы малдарға ұқсас келеді
Мұндай қой малдарының май жинауы төмен Олар жақсы
қозғалмалығымен, темпераменті жылдам, зат алмасусының
тұрақтылығымен сипатталады Сүйектері жақсы дамыған, мықты, терісі
тығыз, бұлшық еттері жақсы дамыған, денсаулығы да жақсы, Сондықтан
өндірістік тұрғыдан ұнамды типті малдар болып табылады.
Малдардың дене өлшемдерін шешу үшін арнайы өлшеу
құралдарды қолданады: Лидтин өлшеуіш таяғы, Вилькенс циркулі, өлшеуіш таспа.
Барлық құралдарда сантиметрмен өлшенетін бөліктеррі бар.
Есеп 1 см-ға дейін дәлелдігімен жүргізіледі.

Өлшеуіш таяқ – ағаштан
жасалған немесе метрикалық,
іші бос болады, ішінде темір
жылжыйтын таяғы бар.
Ашылған кезде ұзындығы 120 см,
ішкі бөлімінің таяғы 100 см-ға
дейін жетеді. Есеп жоғардан төменге
қарай жүргізіледі.
Өлшеуіш циркуль – темір,
жартыдөңгелекті аяқтарының екі
шетінде малды ауыртпау үшін
дөңгелектер бар.
Таспа – матадан жасалған,
ұзындығы 3-5 м, дене орамын өлшеу
үшін арналған.
Назарларыңызға рахмет

Ұқсас жұмыстар

Ірі қара малдарының гигиенасы

Биотехнология және ауылшаруашылығы

Жаңа туған төлді күтіп бағу

Калий тыңайытқыштары

Тыңайтқыштар

Жануарлар ауруларының клиникалық диагностикасы

ЖЕРГЕ МЕНШІК

Жер құқығығының негіздері

Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер субъектілері

Қолдан ұрықтандыру

Пәндер