Отбасы - әдеуметтік институт және кіші әлеуиеттік топ




Презентация қосу
Тақырыбы:
Жоспар:
1. Отбасы - әдеуметтік институт және
кіші әлеуиеттік топ.
2. Отбасының атқаратын қызметтері
және тұрпаттары.
3. Осы заманғы отбасылардың дамуына
тән тенденциялар.
Сабақтың мақсаты:
• Отбасына әлеуметтік институт және кіші
әлеуметтік топ ретінде әлеуметтанулық
сараптама жасау; Отбасы мен некелік
қатынастардың тарихи түрлерімен
таныстыру; Отбасы құрылымы мен
отбасы ішіндегі байланысты сараптау;
Отбасы дамуындағы өзгерістерді
анықтау; Отбасы үлгілеріне
салыстырмалы талдау жасау.
Отбасы
Ертеректен келе жатқан
әлеуметтік институттардың бірі.
Ерлі – зайыптылардың одағына
және туысқандық байланысына
жалпы шаруашылықты бірлесіп
жүргізуге және өзара моральдық
жауапкершілікте болатын
қоғамдық кішкене әлеуметтік топ.
Отбасылық қатынастардың негізін құрайтын

Неке -бұл тарихи өзгерісте болатын
әйелдермен еркектер арасындағы
әлеуметтік қатынас түрі. Негізі
ерлі зайыптылардың ерңктңк, теңдік жіне
өзара құрметтеушілік, некеге отыру
туралы мәселені жүрек қалауы мен
сүйіспеншілікті бірінші кезекке
қоюшылық принциптері болып табылады.
Отбасы әлеуметтік институт ретінде - қоғамдық
нормативтік құрылымының элементі болып
табылатын құндылықты – нормативті кешен.
Отбасы қалыптастырған нормалар мен
құндылықтар оның мүшелерінің тәртібін
ретке келтіретін, оларға тән
әдеуметтік ролдер мен мәртебелерді
анықтайтын негізгі күш.
Отбасы мүшелері ортақ мүдде, сезіммен
талпыныс арқылы бір тұтастыққа
біріккен, ерекше бір кіші, алғашқы топ.
Кіші әлеуметтік топ ретінде отбасына
тән ерекшеліктер:

Отбасы ерлі –зайыптылар мен
олардың балалары арасында өзара
Отбасы ерлі-зайыптылардың
сенімді қатынастар орнаған
арасында қалыптасқан
рухани ортақтыққа, жеке сезімге,
сенімге негізделген ерекше одақ

Отбасы тобының қалыптасуының
ерекшелігі – адамдарбір-бірін ұнатып,
рухани жақындықтарын
сезу арқылы некелеседі
Отбасындағы міндеттермен билік бөлінісіне
байланысты отбасының негізгі үш тұрпатын
ажыратады:
1. Дәстүрлі отбасы- шаңырақ астында
кем дегенде үш ұрпақ өмір сүреді, әйел
еріне толық тәуелді, ерлермен әйелдің
міндеттері бөлініп, бекітілген;
2. Дәстүрлі емес, қанаушы отбасы-
қоғамдық жұмысқа әйелі мен ері бірдей
тартылып, отбасы ішіндегі жұмыс
түгелдей әйелдің міндетіне айналған;
3. Эгалитарлық отбасы- отбасы ішндегі
міндеттер әділ, тең бөлінген,
мәселелерді талқылап, шешім
қабылдауғаотбасы мүшелері
түгелдейат салысады, толық қанды
эмоциялдық қатынас орнаған.
Моногамды-бір еркектің бір
әйелмен некелесуі бар.

Отбасы Полиандрия-
Полигамды-бірнеше адам тұрпатындағы бір әйелдің біргеше
арасындағы неке неке еркекпен некелік
түрлері: қатынаста болуы

Топтық неке-бірнеше
ерлер мен әйелдер Полигиния-бір еркектің
арасындағы некелік қатынастар бірнеше әйелмен қатынасы
Бүгінгі таңдағы адам баласына
Тән эгоизм, жеке дарашылдық отбасын
Күйрететін Күшке айналу мүмкін деген
қауіпте бар. Некелік қатынастарды
таңдаудағы жастардың еркіндігі, олардың
ата-аналардан бөлектенулері,
Ажырасудың жеңілдеуі, ерте некелесу,
еңбекке кеш араласуы, білім
Отбасылардың
даму тенденциялары Алу уақытының ұзаруы, қазіргі заманғы
дамыған экономиканың
Әйелдер қауымын бұрынғыға қарағанд
а жұмыспен қамтамасыз етуі,
Техниканың дамуымен байланысты
әйелдердің үй жұмысынан
босауы, т.ботбасының
өзгерісіне әкелгенін
жоққа шығара алмаймыз
Ең көне отбасының түрі

Топтық неке

1. Эгзогамдық- некелесу
дәстүрлі 2. Эндогамдық- некелесуге
ерлі –зайыптылық, Фратрияның
туыстық-отбасылық өз ішінде
топтан,фратриядан рұқсат берілген.
тыс.
Отбасы - әлеуметтік институт ретінде
қоғамдық нормативтік құрылымының
элементі болып табылатын құндылықты –
нормативті кешен. Отбасы қалыптастырған
нормалар мен құндылықтар оның
мүшелерінің тәртібін ретке келтіретін,
оларға тән әдеуметтік ролдер мен
мәртебелерді анықтайтын негізгі күш.
Отбасы мүшелері ортақ мүдде, сезіммен
талпыныс арқылы бір тұтастыққа біріккен,
ерекше бір кіші, алғашқы топ.
Отбасы өмірінің циклы
Отбасы өмірі Отбасы өмірінің циклдарының
Циклдарының
фазалары
сатыларын сипаттайтын оқиғалар
Басталуы Аяқталуы

1.Қалыптасуы Некеге тұру Бірінші баланың өмірге келуі
2.Өсуі(кеңеюі) Бірінші баланың дүниеге келуі Соңғы баланың өмірге келуі
3.Өсіп-өнудің Соңғы баланың дүниеге келуі Алғашқы баланыңөз ата-
аяқталуы анасынан бөлініп өз шаңырағын
құруы
4.Азаю, кему Алғашқы баланың бөлініп шығуынан Соңғы бала ата-анасының
басталады шаңырағынан бөлектенуі
5.Азаю үрдісінң Соңғы баланың отау құруынан Отағасының немесе зайыбының
аяқталуы басталады өмірден өтуі
6.Отбасының Отағасының немесе зайыбының Отбасы жұбының артта қалған
ыдырауы дүниеден өтуінен басталады соңғы өкілінің дүниеден өтуі
1.Некегеге
Отыру-
отбасын
құру
2.Бала
5.Отбасының өмір туудың
сүруі тоқтауы. басталуы
Ерлі-зайыптылардың бірінші
бірінің өлімі. баланы туу.

Отбасылық
неке

4.”Бос ұя”-соңғы
баланың некеге 3.Бала туудың
отырып отбасынан аяқталуы-соңғы
бөлініп шығуы. бала.

Ұқсас жұмыстар
Әлеуметтік топтардың жіктелуі
Әлеуметтік топ түсінігіне анықтама
Отбасы ертеректен келе жатқан институттардың бірі
Әлеуметтік құрылым мен әлеуметтік институттар
Саяси жүйе түсінігі
Қазіргі заманғы отбасының негізгі типтері
Отбасының бірінші міндеті - ұрпақ жалғастыру қызметі
Девиантты мінез - құлық типологиясы мен классификациясының критерийлері
Некенің формалары
Адам және отбасы туралы
Пәндер