Экология пәні: ұғымы, мақсаты, қалыптасу тарихы және салалары

Экология

Экология пәніне түсінік

Экология пәнінің мақсаты

Организм тіршілік ортасы.

Жер үсті- ауа тіршілік ортасы.

Су - тіршілік орта

Топырақ

Тірі организмдердің орта

жағдайларына бейімділігі

Климаттың ерекшелігі

Тіршілік деңгейлері

Жоспар:

Экология- ол гректің «oicos»-үй, мекен, тұрғын жер, және «logos»- білім, ғылым, зерттеу деген екі сөзінен құрылған.

Эрнест Геккель экологияны ғылымға бірінші болып енгізген белгілі дарынды ғалым, табиғат зерттеушісі, дәрігер. Ол ғылымға көптеген жаңа сөздер, ұғымдар қосты, соның бірі- экология.

Экологияның міндеті:

Популяция, биоценоз және экожүйені динамикалық зерттеу.

Экологиялық үрдістердің заңдылықтарын ашу, индустриализация және урбанизация жағдайындағы ғаламшар проблемаларын зерттеу.

Экологияның мақсаты:

Биосфера шегінде әлемдік жағдайларды бақылай отырып, ондағы тіршіліктің тұрақтылығын сақтау.

Адам-қоғам-биосфера арасындағы қарым-қатынастарды үйлестіре отырып, табиғат ресурстарын тиімді пайдалануды нооэкологиялық тұрғыдан негіздеу.

ЭКОЛОГИЯ ҒЫЛЫМЫ ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУДЫҢ НЕГІЗІ

ЭКОЛОГИЯ ҒЫЛЫМЫНЫҢ МАҚСАТТАРЫ:

Биосфера шегінде әлемдік жағдайларды бақылай отырып, ондағы тіршіліктің тұрақтылығын сақтау, адам, қоғам, биосфера арасындағы қарым қатынастарды үйлестіре отырып, табиғат ресурстарын тиімді пайдалануды нооэкологиялық тұрғыдан негіздеу

Экология ғылымының қалыптасу тарихы

Экология ғылымының қалыптасу тарихы 3 кезеңнен тұрады:

1-кезең; Экология ғылымы туралы деректер жеке организмдерге сипаттама беру арқылы жинақтала бастады(адам пайда болғаннан 19 ғасырдың 60ж. на дейін)

2-кезең; Эколгия ғылымы өз алдына жеке ғылым саласы болып қалыптасты(19 ғ. ң 60ж мен 20ғ. ң 50ж)

3-кензең; Экология ғылымы бұл кезеңде өз алдына көптеген жаңа салалар мен бағыттарға бөлінді(ғ. ң ж мен қазірге дейінгі аралық)

1-кезеңде үлес қосқан ғалымдар

Аристотель

Әбу Насыр Әл Фараби

Әбу Әли ибн Сина

Карл Линней

2-кезең

Чарлз Дарвин

В. И. Вернадский

В. В. Докучаев

Эрнест Геккель

Карл Францевич Рулье

Антони Ван Левенгук

3-кезең

Мая Шығаева

Ж. Жатқанбаев

Жаңа ғылым салалары

Қазіргі кезде экологияның жаңа салалары пайда бола бастады:

Элеуметтік экология

Өнеркәсіптік экология

Геоэкологиялық

Инженерлік экология

Ауыл шаруашылығы экологиясы

Ғаламдық экология

Экология ғылымының түрлері

Теориялық экология-тірі организмдердің әр түрлі құрылымдық деңгейлерінің жалпы заңдылықтарын зерттейді

Іргелі экология-биосферадағы тірі организмдер мен сыртқы орта жағдайларының адамның іс-әрекеттері арқылы бүлінуін, оларды болдырмау табиғат байлықтарын ұқыпты пайдалану жолдарын зерттейді