Хроматографиялық анализ әдіс




Презентация қосу
Хроматографиялық анализ әдіс
Мазмұны

Кіріспе
Негізгі бөлім
1.1 Хроматография (жалпы түсінік)
1.2 Хроматография әдісі
1.3 Хроматография процесін жүргізу жолдары
1.4 Хроматографиялық әдістерді қолдану
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер
Кіріспе
Қазіргі кезде хроматографиялық әдісі
аналитикалық практикада кеңінен таралған.
Бұл физикалық-химиялық әдістердің
қатарына жатады. Әдістің мұндай жетістігі
қолдану қарапайымдылығы, іс жүзіндегі
тиімділігі, талғамының жоғарылығы,
сезімталдығы, дәлдігі, тез орындалуы,
әмбебаптығы сияқты қасиеттері
жиынтығында болса керек. Хроматография
әдісімен көптекті заттардың кез келген
агрегат күйдегі және кең концентрациялық
диапозондағы қоспасын талдауға болады.
Хроматография (жалпы түсінік)
Хроматографиялық әдістің негізін салушы орыс ботанигі
М.С.Цвет (1872-1919). Ол 1903 жылы күрделі зат қоспасын
бөліп алудың хроматография (гр. "хроматос" - түс деген сөзі)
деп аталатын жаңа әдісін ұсынды. Хроматографиялық әдістер
–бұл біреуі қозғалыссыз, екіншісі ағын болатын екі фазаның
арасындағы заттарды таратуға негізделген күрделі қоспаларды
бөлу әдісі. (газ хроматографиялық, сұйықтықты реттегіш
хроматографиялық әдістері кіреді) Хроматография әдісі
медициналық, биологиялық, фармацевтикалық зерттеулер мен
клиникалық тәжірибелерде көп қоданылады.
Хроматография әр түрлі
объектілерді сандық және сапалық
тұрғыдан талдауға, қосылыстың
физикалық-химиялық қасиегтерін
оқып-үйренуге кейбір
реакциялардың кинетикасын зертеп
білуге мүмкіндік береді. Тез
жүргізілген - хроматографиялық
талдаумен көптеген
технологиялық процестер реттеледі.
Газовый хроматограф GC-2010
Хроматография — газ, бу, сұйық немесе еріген
заттар қоспасын сорбциялық әдістермен бөлу.
Хроматографиялық қондырғылар —
физикалық-химиялық әмбебап аспап, оны
шамалы өзгертіп адсорбцияны, қайнау
температурасын өлшеуде, фазалық
өзгерістер мен беттік құбылыстарды
зерттеуде, т.б. пайдаланылады.
Хроматографияның молекулалық және
хемосорбциум түрлері бар.
Хроматографияда қоспаларды тиімдірек
бөлу үшін электр өрісін (электр-
хроматография) немесе температура өрісін
(термо-хроматография) пайдалану әдістері
Хроматограф
қолданылады.
Хроматография процесін жүргізудің бірнеше жолы
бар. Мысалы, сорбент колонкасын, сүзгіш қағаз
қолдану, газ қоспаларын жіңішке капилляр арқылы
өткізу, т.б. Газдар мен сұйықтардың агрегаттық
күйіне қарай газдар және сұйықтар
хроматографиясы деп ажыратылады.
Хроматографияның негізгі міндеті заттардың
қоспасын бөлу болғандықтан, хроматография
анализі әр түрлі химиялық және физикалық
әдістердің сапа мен сан анализдеріне сай келеді.
Осының нәтижесінде хроматографияның кешенді
әдістері пайда болды. Мысалы, радио-
хроматографиялық, масса-спектро-хроматография
әдістер, т.б.
Газовый хроматограф
Хроматографиялық әдістерді қолдану

Хроматографиялық әдіс- ғылыми зерттеу және тәжірибелік
жұмыста, биологияда, медицинада, химиялық, мұнай
өңдейтін, газ , фармацевтика өндірісінде, шаруашылықтың
басқа да салаларында кеңінен қолданады.Мұнымен қатар,
хроматографияны қоспа құрамындағы керекті қосылысты
таза күйінде бөліп алу үшін колданады. Заттарды
хроматографиялық бөлу әдісі сорбциялық процестерге
негізделген. Сорбция - сұйық не қатты сіңіргіштердің
(сорбетер мен эксфогенттермен) өзіне газды,
буды. аэрозолъды, сұйықты, еріген затгы сіңіру процесі.
Бұған кері процесті десорбция (кері сорбция) деп атайды.
Хроматография әдісінің
көмегімен биологиялық
сұйықтардағы
микрокомпоненттерді
анықтауға және оларды жеке
компоненттерге бөліп алуға
болады. Диагностика
саласында хроматография
әдсінің қажеттілігі күннен-
күнге өсуде. Фармацевтика
саласында дәрілік заттарға
талдау жасауда қолданады.
Хроматография әдісінің
аналитикалық химияда бөлу
Қорытынды
Қазіргі уақытты ең көп таралған хроматографияның
түрлеріне- ион алмастырыш, адсорбциялық,
тұндыру, таралу, тотығу-тотықсыздану
хроматографиясы және т.б жатады. Олардың
өздеріне тән әр-түрліһі тәсілдермен орындалады.
Мысалы адсорбциялық хроматография қатты ұнтақ
адсорбенттің қоспадағы жеке компоненттерді таңдап
адсорбциялауына негізлделген, ал таралу
хроматографиясы түрлі екі араласпайтын сұйықтар
арасында заттардың таралуына негізделген, бұл
экстрация заңдылығына бағынада. Сұйықтықты реттегіш
хроматография
Пайдаланған әдебиеттер

1. Құлажанов Қ.С.Аналитикалық химия: II томдық оқулық . II -
том. Оқулық. Алматы:«ЭВЕРО» баспаханасы, 2005. - 464 б
2. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә.
Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы,
1998 жыл
3. kk.wikipedia.org/wiki/Хроматографиялық_әдістерді_қолдану
Назарларыңызға рахмет

Ұқсас жұмыстар
ХРОМАТОГРАФИЯ ТЕОРИЯСЫ. ХРОМАТОГРАФИЯЛЫҚ ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІНІҢ ЖІКТЕЛУІ
МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ АНАЛИТИКАЛЫҚ ХИМИЯДА
Қозғалмайтын фазалар
Инфрақызыл спектрометрия
Өндірістік және зертханалық бақылау – тағам өнімдерін өндірудің маңызды факторы ретінде
Физико-химиялық талдау әдістері
Жоғары пәрменді сұйық хроматографиясы
Параметрлерді сырттай реттейтін үздіксіз культивирлеу және Бокс-Уилсон әдісі
Меншікті ұсталу көлемі
Тағам майларында болатын фальсификацияны табу әдістері
Пәндер