Витаминдер. Витаминдердің адам ағзасы үшін маңызы

Орындаған:Жиенбекова Эльмира

Кіріспе. Витаминдер

Витаминдер тарихы

Витаминдердің адам ағзасы үшін маңызы

Қолданылуы

Пайдаланылған әдебиеттер

Витаминдер

Денсаулықтың нығаюын жүзеге асырады

Ағзаның суық тиюден сақтауына әсер етеді

Жұқпалы ауруларға қарсы тұруына ықпал етеді

Аминқышқылдар, майлар, нуклеин қышқылдар, гормондар синтезі мен ыдырауына қатысады

Жұмысқа қабілеттілікті арттырады

Тәулігіне әртүрлі витаминдердің бірнеше милиграмы ғана қажет

Ферменттердің құрамында болып, биохимиялық, физиологиялық процестерге қатысады

Витаминдер - (латынша vita - «өмір») - ағзаның қалыпты өмір сүруі үшін қажетті заттар. Витаминдер түрлі ферменттердің белсенді санаттарында каталитикалық функцияларын орындайтын, жәнеғ ақпараттық делдалдар ретінде әрекет ететін түрлі биохимиялық реакцияларға қатысады.

Витаминдердің маңызы. Витаминдердің қабылдануының бұзылуы, негізгі үш патологиялық жағдайды тудырады: гиповитаминоз - витамин тапшылығы, витамин болмауы - авитаминоз, және витаминдердің аса жоғары мөлшері - гипервитаминоз.

Қазіргі таңда он бес витамин туралы белгілі. Еру қабілетіне байланысты, витаминдер майда еритінге - A, D, E, F, K және суда еритін - қалғандары. Майда еритін витаминдер денеде жиналады, ал олардың қоймалары майлы тін мен бауыр. Суда ерітілген витаминдер айтарлықтай мөлшерде сақталмайды, ал артық болғанда ағзадан шығарылады. Бұл, бір жағынан, суда еритін витаминдердің гиповитаминоздарының өте кең таралғандығын, ал екінші жағынан, майлы еритін витаминдердің гипервитаминозы байқалады.

Суда еритіндер

Майда еритіндер

Эпителий ұлпаларының дамуын, қалыпты өсуін реттейді;

Ферменттер жұмысын күшейтеді;

Көру пигменті -родопсиннің түзілуін қамтамасыз етеді;

Өсу витамині деп атайды;

Жануартекті өнімдерде-бауыр, сарымай, балық майында көп.

Өсімдіктекті өнімдерде-құрамында каротин бар сәбіз, қызан, асқабақ, тәтті қызыл бұрыш, өрікте көп.

Тәуліктік мөлшері 1-1, 5мг.

В тобы витаминдерінің 15 жуық түрлері бар;

Зат алмасуда маңызды қызмет аткаратын ацетилхолин құрамына кіреді.

Астық, бұршақ тұқымдастарда, қызылшада, бауырда, жұмыртқа сарыуызында, ащытқыда кездеседі.

Соя

Көмірсулар алмасуына қатысады;

Жүрек, бұлшықет, жүйке жүйесі

мүшелерінің қызметін реттейді;

Тазартылмаған астық тұқымынының дәндерінде, бұршақ тұқымдастарында, жұмыртқа сарыуызында кездеседі;

В1 витамині жетіспеуінен “Бери- бери” (полиневрит) ауруы пайда

болды.

ХІХ ғасырдың 30 жылдары алғаш анықталды;

Етте, сүтте, бауырда, жұмыртқада, астық дәндерінде кездеседі;

Рибитол спиртінен және изоллоксазиннен тұрады;

Жетіспеушілігінен көздің мөлдір қабықшасы қабынады, ауыз қуысының сілемейлі қабықшасы қабынады.

Ақуыз алмасуына қатысады;

Қантамырлар қабырғасында холестериннің жинақталуына кедергі жасайды;

Арпа, бауыр, бидай ұнтақтарында, сыра ащытқыларында кездеседі.

Тышқандардағы авитаминозы

Жетіспеушілігінен:

атеросклероздың дамуы;

бауырдың семіруі;

көкбауырдың бұзылуы;

Қалқанша безі қызметінің нашарлауы байқалады.

Витамин С

- Тотығу-тотықсыздану реакция айналымына қатысады;

Көптеген ферменттер құрамына кіреді;

Ақуыз синтезіне қатысады;

Антиденелердің қалыптасуын жүзеге асырады;

Дентин, шеміршектің қалыптасуына қатысады, ішекке темір элементінің сіңірілу процесін күшейтеді;

Бүйрек үсті бездерінде норадреналиннің түзілуін жүзеге асырады;

Итмұрын, қара жидек, бүлдірген, апельсин, лимон, пияз, сарымсақ, қырыққабат, алма т. б. Құрамында кездеседі;

жағымды дәмі бар;

Тәулігіне 50-100 мг қажет.

Сүйектердің қалыпты дұрыс дамуын қамтамасыз етеді;

Бұлшықет тонусын күшейтеді;

Ферменттер жұмысына әсер етеді;

Ағзадағы кальций алмасуын жүзеге асырады;

Күннің ультракүлгін сәулелері арқылы ағзада түзіледі;

Тәуліктік қажеттілігі 1 мг;

Балық майында, бауырда, жұмыртқа сарыуызында т. б. кездеседі.

Балалар энциклопедиясы, III-том

Жоғарыға көтеріліңіз↑ «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев - Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IV том

Жоғарыға көтеріліңіз↑ Биология:Жалпы білім беретін мектептің 8-сыныбына арналған оқулық. Алматы: Атамұра, 2008. ISВN 9965-34-812-Х

Жоғарыға көтеріліңіз↑ Патологиялық анотомия терминдерінің орысша - латынша - қазақша түсініктеме сөздігі. - Ақтөбе. ISBN 9965-437-40-8

Жоғарыға көтеріліңіз↑ Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз. Сов. энцикл. Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9

Ұқсас жұмыстар

Витаминдердің адам ағзасы үшін маңызы

Тағамдық өнімдердегі витаминдерді сақтау жолдары

Д’’ ДӘРУМЕНІ

Органикалық және минералды компаненттер

Тағамның құрамы

Витаминтәрізді заттар

Суда еритіндер Майда еритіндер

Амин қышқылдар