Психологиялық зерттеу әдістерінің Пирьов, Ананьев, Дружинин бойынша классификациялау




Презентация қосу
С ӨЖ
Тақырыбы:Психологиялық зерттеу әдістерінің
Пирьов, Ананьев, Дружинин бойынша
классификациялау.
Жоспар
1. Психологиядағы зерттеудің әдіс-тәсілдері.
2.Пирьов жіктемесі.
3.Б.Г. Ананьев жіктемесі.
4.М.С.Роговин, Г.В.Залевский жіктемесі.
5.Б.Н.Дружинин жіктемесі
Эксперимент - зерттелінетін құбылысқа арнайы
жасанды жағдаяттар әзірленеді де, сол құбылыс
анықталады, көрінеді, бағаланады. Эксперименттің
негізгі жетістігі зерттелінетін феноменнің себеп-
салдарлық байланысы басқа феномендермен
салыстырылады, ғылыми түрде құбылыстардың
пайда болуы мен дамуы түсіндіріледі.
Эксперимент лабораториялық және
табиғи болып бөлінеді.
Лабораториялық эксперимент зерттелінетін
құбылыстардың тереңірек бағалау үшін жасанды
жағдаяттар әзірлейді.
Табиғи эксперимент қалыпты өмір жағдайында

жасалынады. Экспериментатор эксперимент
барысында араласпайды, оны ң өтілу барысын сол
қалпында белгілейді. Табиғи экспериментті ал ғаш
қолдануға енгізген орыс ғалымы А.Ф.Лазурский
болды. Табиғи эксперимент нәтижесі кейде қатаң
бақылау болмағандықтан, толық болмауы мүмкін.
Лабораториялық эксперимент.
Классикалық- реакцияларды тіркеу әдістемесі,
психофизикалық әдістер т.б.
Психометрия (индивидулды, топтың стандартты

өлшеудің тестік әдістері, шкалалау т.б.)
Табиғи эксперимент
Ойын, оқу іс- әрекет жағдайында өтеді.
Н.Н Лазурскийден кейін психология ға

кеңінен енді.
Бақылау
Объективті бақылау- тікелей бақылаудан тұрады.
Ол топ адамдарының белсенділігін өмір сүру
үрдісінде жекелей бақылайды.
Объективті бақылаудың ерекше формасы ретінде

Пирьов объективті –клиникалық бақылауды
айтады.
Сауалнамадан тұратын жанама бақылау. Жанама

бақылаудың кең тараған түрі – адам іс- әрекеті
өнімін талдау.
Субъективті бақылау. (Өзін- өзі
бақылау)
Тікелей өзін - өзін
бақылау – адамның өзінің
сөздік есебі.
Жанама өзін - өзін

бақылау – күнделік, хат
адамның еске түсіруі,
деректерді зерттеу.
Пирьов осындай бірнеше дербес
әдістерді атады.
Жанама
Әңгімелесу

Бақылау.
Психологиялық- педагогикалық
эксперимент.
Н.Н.Лазурскийдің табиғи
экспериментінен кейін 30 жыл
пайда болды. Оқушының оқу
сапасын арттыруға арналған
түрлері.
Констатациялаушы
Қалыптастырушы
Б.Г.Ананьев психологияның зерттеу әдістерін
зерттеу әдістеріне байланысты қарастырады.
Ұйымдастырушы: салыстырмалы, лонгитюдті, комплексті.
Эмпирикалық

1) бақылау, өзін-өзі бақылау
2) эксперименталды әдіс- шалғынды эксперимент,
лабораториялық эксперимент,табиғи, табиғи емес,
қалыптастырушы, психологиялық- педагогикалық
эксперимент.
3)психодиагностикалық әдістер (стандартты, проективті,
сауалнама, сұхбаттасу, әңгімелесу )
4)праксиметриялық (хронометраж, циклография,
профессиография, өтілуі бағалау)
5)үлгілу
6) библиографиялық
М.С.Роговин мен
Г.В.Залевский зерттеудің
6 негізгі әдістерін
ажыратады.

1. Герменевтикалық әдіс- субъект мен объекті бір- біріне қарсы емес,
ойлау операциясы мен зерттеу әдістері бірлігін қарастырады.
2. Биографиялық – психика туралы білімді біртұтастықта танып білу.
3. Бақылау – объект пен субъект дифференциациясы.
4. Өзін- өзі бақылау- субъектіні объектіге айналдыру.
5. Клиникалық – сыртқы бақылаудан ішкі бақылауға көшу.
6.Эксперимент - танып білу үрдісінде объектінің белсенділігін есепке
алу.
В.Н. Дружинин 3 әдістемені
қарастырады.
1. Эмпирикалық –
зерттелінетін субъект пен
объект қарым- қатынасының
сыртқы реалды әрекеттері.
2. Теориялық – субъект
объектіге ойша әсер етеді.
3. Интерпретация және
суреттеме.
Эмпирикалық әдістеме жіктемесі:
В.Н.Дружинин бойынша

Белсенді: Тікелей Эксперимент

Пассивті: Өлшеу
Пайдаланған әдебиеттер:
Борытко Н.М., Моложавенко А.В., Соловцова И.А.
Методология и методы психолого-педагогических
исследований. – М., «Академия», 2008
Образцов П. И. Методы и методология

психологического исследования. — СПб.: Питер,
2004.
Дорфман Л.Я. Методологические основы

эмпирической психологии: от понимания к
технологии: Учеб. пособие для студ. высш. учеб.
заведений. –М.: Смысл, ИЦ «Академия», 2005.

Ұқсас жұмыстар
Психологиялық зерттеулердің даму принципі мен жүйелі-құрылымдық принциптер
ЭКСПЕРИМЕНТ ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІ
Психологиялық диагностика практикалық психологтардың әрекетінің басты бағыты
Қарапайым суреттер жаттығуы
Педагогикада тәрбие әдістерінің түрлері
Дүниетаным ұғымына түсінік
Жас ерекшелік психологиясы
Психологиялық бағыттар
Практикалық балалар психологының психологиялық білімін жетілдіру жолдары
Психология тарихы. ХХ ғасырдың 2 жартысындағы психологияның жаңа бағыттары
Пәндер