Психологиялық зерттеудің обьективтілік принципі

Презентация қосу

СӨЖ
ЖОСПАР
Психолологиялық зерттеудің сана мен іс-
әрекет бірлігі принципі.

Психологиялық зерттеудің обьективтілік
принципі.

Психологиялық зерттеудің даму принципі
мен жүйелі-құрылымдық принциптері.
САНА МЕН ІС-ӘРЕКЕТ БІРЛІГІ ПРИНЦИПІ

Қысқаша оны былай көрсетуге болады: сана іс-әрекетте. Ал
іс-әрекет санада. Психологиялық дерек – тәртіп, оны белгілі-
бір қарым-қатынас сызбасы арқылы түсіндіруге болады.
R = F (P, S)
Мұндағы R – тәртіп; Р – жеке бас; S – жағдаят. R мен S бір-
бірінен тәуелсіз айнымалы емес, олар бір-бірімен тығыз
қарым-қатынаста: жеке бас жағдаятқа әсер етеді;
жағдаятта жеке басқа әсер етеді. Бұл қарым-қатынастар
сана және санадан тыс деңгейде де болады.
Іс-әрекет жеке бастың ортамен байланыс жүйесін құрайды.
Жеке бас бұл жағдайдан тыс өмір сүре алмайды. Бұл жүйе
саналы және мақсатты түрде жеке басты
қалыптастырады.
Бұ
Б ұлл принцип психология ғғылымыны
принцип психология ылымыныңң өөзекті зекті категориялары.
категориялары.
Атал ғ принципті ң ж ү
Аталған принциптің жүйелі зерттелуі 30 жылдары басталды.
ан йелі зерттелуі 30 жылдары басталды.
Алғғаш
Ал ашққыы рет
рет сана
сана мен іс-әәрекетті
мен іс- рекеттіңң бірлігі жөөніндегі
бірлігі ж ніндегі идеяны
идеяны
ал ға тарт қан Л.С.Рубинштейін
алға тартқан Л.С.Рубинштейін . .
Ғ
Ғалым
алым ”Іс-”Іс-әәрекет
рекет ж жәәнене сана
сана назар аударылғған
назар аударыл объектініңң екі,
ан объектіні екі,
әәртртү үрлі
рлі тарапы
тарапы емес. емес. Олар табиғғии бірт
Олар таби біртұ ұтас; теңңдік
тас; те дік емес,
емес,
бірлік”-
бірлік”- деп жазғған.
деп жаз ан.
Ғ ылымғғаа б
Ғылым бұ принциптіңң енуі
ұлл принципті іс-әәрекет
енуі іс- рекет теориясын
теориясын д дұұрыс
рыс
тү
т үсінуге
сінуге бабағғыт
ыт береді.
береді. ОсыОсы кезге
кезге дейін психологияныңң ққай
дейін психологияны ай
бағғыты
ба ыты болмасын, психиканы-ішкі құ
болмасын, психиканы-ішкі құбылыс,
былыс, алал әәрекетті
рекетті ––
сыртққы
сырт ы деп
деп т түүсіндіретін.
сіндіретін. Ал Ал санасана мен мен әәрекет
рекет бірлігі
бірлігі
принципінен
принципінен келетін болсаққ,, шынында
келетін болса шынында да,психика,
да,психика, сана
сана тек
тек ішкі
ішкі
құ
құбылыс болып ққалмайды.
былыс болып Осылайша, әәрекет
алмайды. Осылайша, рекет тете тек тысққы
тек тыс ы
ккөөріністермен танылып ққалмай,
ріністермен танылып алмай, өөзіне
зіне т тәәнн ішкі мазмұ
ішкі мазм ұннғғаа да
да
ие,біраққ б
ие,біра бұ
ұлл ққасиет
асиет оны оныңң бір
бір тараптан
тараптан толы толыққ сипатын
сипатын бере бере
алмайды.
алмайды.
Сана
Сана мен мен әәрекет бірлігініңң м
рекет бірлігіні мәәні:т
ні:тұ ұллғғаны
аныңң санасы
санасы мен
мен барша
барша
психикалыққ ққасиеттері
психикалы асиеттері әәрекетте
рекетте ккөөрініп
рініп ққана
ана шектелмей,сол
шектелмей,сол
әәрекет процесінде ққалыптасады.
рекет процесінде алыптасады.
Адамныңң ішкі
Адамны де,сыртққы
ішкі де,сырт ы дада әәлемні
лемніңң бастауы
бастауы менмен барша
барша
мазмұ
мазм ұны
ны осы
осы іс- іс-әәрекетте.
рекетте. Осындай
Осындай пайымдаудан
пайымдаудан ,сана
,сана менмен
психика әәрекетті
психика рекеттіңң ішкі сипатын құ
ішкі сипатын құрап,
рап, алал әәрекетті
рекеттіңң сырттан
сырттан
баққылау
ба ылауғғаа келетін
келетін әәрт ртү рлі ққылы
үрлі ылыққ формасында
формасында ккөөрінуріну ққасиеті
асиеті
сол психиканыңң мазм
сол психиканы мазмұ ұнн сипаты ретінде ққарастырылуы
сипаты ретінде арастырылуы әәбден бден
ыққтимал
ы тимал /Л.С.Рубинштейн/.
/Л.С.Рубинштейн/.
ОБЪЕКТИВТІЛІК ПРИНЦИПІ.

Объективтілік принципінің мазмұны объектіні
тануда субъектіге тәуелсіздіген мойындау.
ДАМУ ПРИНЦИПІ.

Даму идеясы Ч.Дарвиннің эволюциялық теориясының
ықпалымен еніп, алғашқыда бала,кеін ересектер
психологиясының қалыптасу негізіне айналады.

Психика дамуы психика проблемаларын зерттеуде
жалпы принциптік немесе әдістеме қызметін
атқарады. Барша заңдылықтар ,соның ішінде
психикалық та,даму барысында қозғалыс пен
өзгеруден туындап және жойылуына орай танылады
/С.Л.Рубинштейн/.

Психология ғылымы үшін даму принципі ерекше
маңызға ие,себебі оның зерттейтін объектісі
психика-өзінің аса үлкен динамизмімен
сипатталады.Барша психикалық болмыс нақты даму
процесінде пайда болады,жасайды және
өзгереді/Б.Ф.Ломов/.
ҚҰРЫЛЫМДЫҚ ПРИНЦИП
Б.Б.Коссовтың айтуынша “кез-келген
психикалық құбылыстар біртұтас
жүйелі процесс ретінде
қарастырылуы тиіс. Субъекті мен
ортаның байланысы іс-әрекетте
көрінеді”.
Кез-келген құбылыс біртұтас, жүйе
ретінде түсіндірілсе онда оның өзінің
бірнеше құрылысқа біріккен
әлеуметтері болып, байланыста
болады. Кез-келген біртұтас
құрылысты жүйелі құрылыстық
анализ арқылы қарастырады.

Ұқсас жұмыстар

ПСИХОЛОГИЯНЫ ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІ

Педагогикалық зерттеудің әдіснамалық негіздері мен әдістері

Пирс ойлары

Маркетинг және Маркетингтік зерттеулер

Ғылыми зерттеудің мәні

Педагогикалық өлшемдердің ұстанымдары мен қызметтері

Буддизм философиясы

Психодиагностиканың этикалық және кәсіби сұрақтары

Сәуле өткізуші электрондық микроскоптың жұмыс істеу әдістері

Экономикалық талдау әдістері

Пәндер