Тұрақты тіркестер: ерекшеліктері, мағынасы және жаттығу тапсырмалары

Скачать

Тұрақты тіркестің ерекшелігі

Тұрақты сөз тіркесі

Еркін сөз тіркестері

Сөйлемде дайын күйде қолданылады

Мағынасы құрамындағы сөздерге қатысты болмайды

Сөйлемде бір сұраққа жауап беріп, бір ғана сөйлем мүшесі болады

Жеке сөзден баламасы болады (тайға таңба басқандай - анық)

Сөйлем құрау үстінде тіркеседі, ойдың берілуіне лайық өзгереді

Мағынасы құрамындағы сөздермен анықталады

Әр сыңары жеке сұраққа жауап беріп, әр түрлі сөйлем мүшесі болады.

Жеке сөз жалпы мағынаны аңғартса, еркін сөз тіркесі нақты ұғымды аңғартады. Қара - қызыл кітап

Қыл өтпестей татулықты бір ашуға сатпайық. Ол әңгімеге араласпай, аузын буған өгіздей тұрды да қойды. Ел аузына қақпақ болып көрші, бірақ ол қолыңнан келмейді.

Жаңағы сөздерің төбемді көкке жеткізгендей болды. Бастапқы сөзден беті қайтып қалған үй иесі еш нәрсе де сұрай алмады. Екі ел тонның ішкі бауындай күй кешті. Қасқырды көргенде Жандостың жүрегі тас төбесінен шықты. Канал қазылады дегеннен, Сырбайдың қуанышы қойнына сыймады.

Мен қарттың терісіне сыймай отырғанын көрдім. Үшеуі қосылып алып, үйді басына көтерді. Қаладағы баласы көптен ат ізін салмады.

Берілген сөйлемнен тұрақты тіркесті

тауып, мағынасын аш

Қабағынан қар жауып, ақ қар, көк мұзда, суық көзбен қарады

Жылауық күздей, балапанды күзде сана, жүзі күңгірт

тартты, түнере қалды

Көңілі көктемдей, май тоңғысыз, көгеріп көктеді, жапырағын жайды.

Аспан айналып жерге түскендей, жаны жаз, жағасы жайлау

Орыс тіліндегі тұрақты тіркестерді қазақ тіліндегі

тұрақты тіркестермен сәйкестендір

1) Вешать нос жаны мұрын ұшына келу

2) Душа в пятки ушла төбе шашы тік тұру

3) Дела, как на ладони бармағын тістеу

4) Волосы стали дибом тыным таппай еңбек ету

5) Кусать себе палец еңсесін түсіру

6) Работать не покладая рук алақанға салғандай

Тұрақты тіркестерге сурет салу

І топ: Ала жіпті аттамау

ІІ топ: Төбе шашы тік тұру

ІІІ топ: Таяқ тастам жер

Үйге тапсырма:

122- жаттығу.

Бір -біріне синоним, антоним болатын тұрақты тіркес табу

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс