КЕЛЕР ШАҚ.БОЛЖАЛДЫ




Презентация қосу
7- сынып
Қазақ тілі

КЕЛЕР ШАҚ.БОЛЖАЛДЫ
КЕЛЕР ШАҚ
САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ
Білімділік: Оқушыларға келер шақ,
болжалды келер шақ, олардың
шақтық маңызы туралы түсінік беру.
Дамытушылық: Оқушыларды
сатылай кешенді талдауға,
морфологиялық талдауға үйрету.
Тәрбиелік: Оқушыларды
адамгершілікке, Отансүйгіштікке,
еңбексүйгіштікке, ғылымды сүюге
тәрбиелеу.
САБАҚТЫҢ БАРЫСЫ
Ұйымдастыру
Үй тапсырмасын сұрау
Жаңа сабақты игеру
Сабақ жоспары
Бекіту
Үйге тапсырма
ҮЙ ТАПСЫРМАСЫН СҰРАУ
ОСЫ ШАҚТЫҢ ТҮРЛЕРІ
НАҚ ОСЫ ШАҚ, ЖАТТЫҒУ
ЖҰМЫСТАРЫ
ЖАҢА САБАҚ
Келер шақ қимылдың іс - әрекеттің
сөйлеп тұрған сәттен кейін
болатынын білдіреді.
Мысалы: Ол мектепте ертең бармақ.
Сендер бізге келесіңдер. Бұл
сөйлемдегі бармақ, келесіңдер беген
етістіктер бару, келу қимылдарының
әлі болмағанын, бірақ келешекте
болатынын білдіріп тұр.
Келер шақ мағынасы мен жасалуына
қарай болжалды келер шақ, мақсатты
келер шақ және ауыспалы келер шақ
болып бөлінеді. Болжалды келер шақ
– іс - әрекеттің болу мүмкіндігін айқын
көрсетпей, болжай ғана айтылады.
Болжалды келер шақ есімшенің –ар,-
ер,-р болымсыз етістіктен кейін –с
жұрнағы қосылу арқылы жасалады
да, ол етістік үш жақтың бірінде
жіктеліп жұмсалады. Мысалы: Біз бар
+ ар +мыз, Сен оқы + ыр +сың
БОЛЖОЛДЫ КЕЛЕР ШАҚТЫҢ ЖІКТЕЛУ ҮЛГІСІ

Жақ Жекеше Көпше
І Бар+ар+мын, Бар+ар+мыз,
кел+ме+с+піз
кел+ме+с+пін
ІІ Бар+ар+сың
Бар+ар+сыңдар,
кел+ме+с+сің
кел+ме+с+сіңдер
Бар+ар+сыз, Бер+ар+сыңдар,
кел+ме+с+сіз
кел+ме+с+сіңдер
ІІІ Бар+ар -, Бар+ар -,
кел+ме+с-
ЖАТТЫҒУ ЖҰМЫСТАРЫ
134 – жаттығу (Тақтамен жұмыс )
135 – жаттығу (Ауызша)
Оқып шығып, болжалды келер шақты
білдіріп тұрған етістіктерді тауып, қалай
жасалып тұрғанын түсіндіріңдер.
Мақал – мәтелдің мағынасын ашыңдар.
БЕКІТУ
. Келер шақ дегеніміз не?
Болжалды келер шақ деген не?
Болжалды келер шақ қалай
жасалады?
Болжалды келер шақ жіктеле ме?
ҮЙГЕ ТАПСЫРМА
133-жаттығу
Әдеби шығармадан болжалды келер
шақты тауып, жазып келу.

Ұқсас жұмыстар
ШАҚ ТҮРЛЕРІ ӨТКЕН ШАҚ КЕЛЕР ШАҚ
Етістік жайлы
Есімше
Ауыспалы келер шақ Сен ерте кетпекшісің
Оқытылып отырған тілдердегі етістіктің грамматикалық категоряларын салыстыру
Етістіктің түрленуі. Шақ туралы түсінік
Етістіктің шақтарын қайталау
Зияткерлік олимпиада
ДАРА ЕТІСТІК
Етістіктің түрленуі
Пәндер