Морфология бөлімін қайталау туралы ақпарат

Презентация қосу

Қазақ тілі

Сабақтың тақырыбы: Морфология бөлімін қайталау.
қтың мақсаты: Оқушыларды сабақққа қатыстыра отырып, ө
тақырыптарға байланысты сұрақ-жауап өтк
морфология бөліміне тоқталу, оның сөз
таптарына және түрлеріне тоқталып, оны т
меңгерту
Сұрақ – жауап
қтың түрі: Қайталау сабағы
қтың барысы: І. Ұйымдастыру бөлімі
ІІ. Сұрақ-жауап (әр түрлі тақырыпқа байлан
ІІІ. Морфология - сөз таптарын зерттейтін сал
Сөз таптары

Етістік (4) Зат есім (8)

Шылау (3)
9 Сын есім (2)

Одағай (3)

Сан есім (6)
Үстеу (7)

Есімдік (7)
Еліктеу сөз(2)
Сұрақтары
Заттың атауын
Кім? Кімдер?
білдіреді Зат есім
Не? Нелер?

Адамзат
Деректі
(кім?)
(нақты)

Ғаламзат Дерексіз
(не?) (нақсыз)

Жалқы
Жалпы А
а
Заттың сының, Сұрақтары
түр-түсін,дәмін Сын есім Қай? Қандай?
білдіреді

Сапалық: Қатыстық
Мыс: сұ лу Мыс:әдепті
Табиғаттағы құбылыстардың
еліктеуіне байланысты
туған сөздерді еліктеу
сөздер дейміз

Еліктеу сө з

Бейнелеуіш Еліктеуіш

М: жалт қарады М:дүңк ете түсті
Іс-әрекеттің Сұрақтары
қимылын білдіреді Не істеді?
Етістік Не қылды?
Қайтті?

Болымсыз Болымды
(-ма,-ме,-ба,-бе,-па, Мыс: кетеді, тұр
-пе,жоқ,емес)
Мыс:кетпе,
көрген емес

Салт(б,ж,ш,к)
Б.с қайда Сабақты
Т.с Кімді?
Мыс: үйге барады
Мыс: досын көрді
Етістіктің ерекше түрлері

Есімше
(-ған,-ар, -мақ, -пақ, -атын,
-ген,-ер, -мек, -пек, -етін,
4 Көсемше
(-а,-е,-й,-ып,-іп,-п,-ғалы,
-қан, -р, -бақ, -йтын, -гелі,-қалы,-келі)
-кен, - с, -бек, -йтін)

Тұйық етістік Етіс Ырықсыз
(-ыл,-іл,л)
у
Өзгелік л (-ын,-ін,-н)
Мыс:көру
(-дыр,-ғыз,-т 4
-дір, -гіз, -ыр,
-тыр,-қыз,-ір,
-тір, -кіз) Өздік
Ортақ (-ын,-ін,-н)
(-ыс,-іс,-с)
Рай

Ашық
Шартты
(-са, -се) 4 3 шақтың біреуінде
тұруды қажет етеді
Мыс:көшсе, атса

Бұйрық
1. Көбінесе ІІ жақта тұрады Қалау
Мыс:сен тұр,жүр 1. Етістіктің –ғы, -гі,-қы,-кі,+көм.ет.
2. –шы, -ші жұрнақтары арқылы Мыс: көргім келді
Мыс: Көрші, берші 2. Етістіктің са,се игі еді
Мыс: айтса игі еді
3. –ғай,-гей,-қай,-кей
Мыс: келгейсің
Толық лексикалық
мағынасы жоқ, түрленбейді,
сөйлем мүшесі болмайды,
тек сөз бен сөзді,сөйлем Шылау
мен сөйлемді
байланыстырады

Септеулік
3 (туралы, сайын,дейін,
таман,қарай, соң, кейін,
бері, қатар,бірге)
Жалғаулық
(мен,бен, пен, бірақ,
дегенмен, кейде,
өйткені, сол себепті)
Демеулік
1. Сұраулық(-ма,-ме,-ба,-бе,-ше)
2. Шектік (-ақ,-ғана)
3. Нақтылау(-ғой,-қой,-ды,-ді)
4. Күшейткіш (-ақ,-ау,-да,-де)
5. Болымсыздық(түгіл, тұрсын)
6. Белгісіздік (-ау,-мыс,-міс)
Адамның көңіл-күйіне
байланысты,
жан-жануарларға
қаратылып айтылатын
сөздер Одағай

Шақыру 3 Жекіру
(шөре-шөре, (тә йт,жә ,тек)
кә-кә)

Көңіл-күй
(алақай,қап, бәрекелді,
әттеген-ай, ойбай)
Іс-мезгілін, мекенін, Сұрақтары: қашан? Қашаннан?
мақсатын мөлшерін Үстеу қайдан?қалай?қайда?
білдіреді

Мезгіл: қашан?қашаннан?
Сын-қимыл М:бүгін, күндіз
(қалай?қайтіп?
қалайша?)
М: орысша, тез,
Мекен:қайда?қайдан?
шапшаң
М:ілгері,алға,артта
Себеп-салдар
(не себепті? Неге?) Мөлшер: қанша?
М:босқа, амалсыздан, қаншама?
бекерге М:анағұрлым, сонша

Күшейткіш Мақсат:
(қалай?қандай?) не мақсатпен?
М:орасан, кілең, қалай?
өте не үшін?
неліктен?
М:әдейі,жорта,
қасақана
Заттың санын,
ретін білдіреді Сан есім Сұрақтары: қанша?неше?
Нешеу?нешінші?

Бөлшектік:
Есептік
М.екінің бірі
М: Жиырма, екі
Екіден бір

6 Реттік: (-ынші,
ТоптауШ.с -інші,-ншы, -нші)
М.бес-бестен
Сегіз- М:алтыншы, екінші
тоғыздан

Болжалдық
Жинақтық 1) -лап,-леп,-дап,-деп,-тап,-теп,-лаған,
-леген,-даған,-деген,-таған,-теген
2) сане.+к.ж.+б.с немесе ж.с.
(-ау,-еу)1-7
М:он бестерде, он бестерге
М.екеу, алтау
3) е.с.с. ~ көмекші сөз
М: беске таман, он жарым т.б.
4) е.с.е. қосарлану арқылы
М: екі-үш,алты-жеті т.б.
Есім сөздердің Есімдік Сұрақтары: кім?не?
орнына жүреді неше? қанша?

Болымсыздық
(ешкім, ешбір, Өздік
ешқандай, түк (өз)
Дәнеңе,дым)
Жіктеу
Белгісіздік 7 (мен,сен,сіз,
(біреу,әркім,
ол(көпше))
әлдеқандай,
әлдене)
Сұрау
Сілтеу
(кім?не?қандай?
(бұл, осы,
Жалпылау қалай?қанша?
мынау,
(бәрі,барша, қандай?)
анау) күллі
түгел)
IV. Тест жұмысы (морфология бөлімі бойынша)
№ Оқушының жауабы Мұғалімнің Балл
жауабы

V. Ү йге тапсырма : Ережелерді қайталау

Ұқсас жұмыстар

Морфология бөлімін қайталау

Қазақ грамматикасын зерттеуші ғалымдар

Білімге деген жаңа көзқарастар мен түсініктер

Excel программасында мәліметтер қорымен жұмыс жасау

ҰСЫНЫС ХАТ

Тарихи морфология

Ақпаратты сығу

Тура мағыналы сөздер Ауыспалы мағыналы сөздер

Тіл білімі және оның салалары

Грамматикалық мағына

Пәндер