Қазақ тіліндегі кірме сөздер: шығу тегі, мысалдары және сыныптық тапсырмалар

Сынып жұмысы

Кірме сөздер

Адам, әлем, ғылым, қоғам, мектеп, білім, тарих, әдебиет, мәдениет, пән, тәрбие, емле т. б.

Араб, парсы тілінен енген

сөздер

а) ел билеуге байланысты сөздер:

ұлыс, нөкер, жасақ, аймақ,

жарлық т. б.

ә) жер - су атаулары: Тарбағатай,

Нарынқол, Нұра, Баянауыл,

Зайсан, Қордай, Алтай т. б.

Монғол тілінен енген

сөздер

а) Қазан төңкерісіне дейін енген сөздер: болыс, сот, жәшік, кереует, бөтелке, кәмпит, сөмке, тұрба т. б.

ә) Кеңестік дәуірде кірген термин сөздер: телефон, телеграф, автомобиль т. б.

Орыс тілінен енген

сөздер

Самолет - ұшақ

Вертолет - тікұшақ

Коллектив - ұжым

Герб - елтаңба

Гимн - әнұран

Шайыр

Пұл

Ғибрат

Ғұлама

Сарбаз

Пешене

ақша, қаржы

суырып салма

ақын

жасақшы қол,

әскер, жауынгер

ғалым,

оқымысты

үлгі, өнеге

жазмыш, тағдыр

Б і л і м

А д а м

Қ ұ н

С а б а қ

Т а л а п

С а м а у р ы н

Т е л е ф о н

Т о л а ғ а й

П е ш е н е

Оқу үйренумен санаға қонатын ақиқат

жайлы түсінік.

Үйренбей білім бітпес. / мақал. /

Ойлау, сөйлеу қабілеті бар, еңбек

құралдарын жасап, оларды өз

қажетіне жарата

білетін саналы қоғам мүшесі.

Адамнан үлкен ат жоқ,

наннан үлкен ас жоқ. / мақал. /

Ерте кезде кісі өлтірген адам тарапынан

төленетін айып мал, төлем.

Өлтірген адамы үшін құн төледі

2. Белгілі бір затқа тән баға, ақы.

Сен оған жерінің құнын түгел төлейсің.

Ынта, ықылас, ұмтылушылық.

Арман еткен баланың қайырмайық талабын

2. Міндет, жауапкершілік.

Әдебиет өскен сайын

оқу - үйрену талаптары да

тереңдей беруге тиіс.

/ Ғ. Мүсірепов, Суреткер. /

Мектеп жүйесінде өтілетін пән және сол пәндерден

оқушыларға берілетін тапсырма.

Мұғалім әдебиет сабағында баланы

әсемдікті ұғынуға, қоғам мен адам

арасындағы қарым - қатынастардың

сырын түсінуге үйретеді.

Толассыз соғатын жел.

Тоқтамай соққан толағай

Толастар мезгіл жеткей дүр.

2. / көнерген сөз /

Түгі жоқ, тап - тақыр, жалаңаш.

Тау толағай көрінер тасы кетсе.

Шай қайнатуға арналған,

оттығы іш жағына орналасқан

металл ыдыс.

Әңгіме қызып отырғанда сары

самаурын да быжылдап келіп қалды.

Техникалық аспаптар арқылы

алыстан сөйлесетін құрал.

Әбу Насыр әл - Фараби

Үлкен ғалым болу

үшін адам бойында

қандай қасиеттер

қалыптасуы

керек?

Жұлдыз жорамалға

сенесіз бе?

мерген

бикеш

егіздер

арыстан

таразы

суқұйғыш

Қай сөздерді кірме

сөздер дейміз?

Қай тілден енген

кірме сөздер қазақ

тілінде жиі кездеседі?

Жәшік, сөмке, бәтеңке

сөздері қай тілден енген?

Ұлыс, нөкер, жасақ

сөздері қай тілден енген?

Тарбағатай, Нарынқол,

Баянауыл, Зайсан

сөздері қай тілден енген?

Ұстаз, әдебиет, білім

сөздері қай тілден енген?

173 - жаттығу

Орыс тілі сабағында пән мұғалімімен бірлесіп қазақ тілінен орыс тіліне енген сөздерді анықтау.

Үйге тапсырма

Ұқсас жұмыстар

Қазақ тіліндегі кірме сөздер: шығу тегі, мысалдар және оқу-әдістемелік тапсырмалар

Қазақ тілінің сөздік құрамы: архаизмдер, неологизмдер, диалектілер, кәсіби және кірме сөздер

Қазақ тіліндегі фразеологизмдердің шығу арналары

Қазақ тіліндегі араб-парсы, моңғол және орыс кірме сөздерінің тарихи және тілдік аспектілері

Ілияс Жансүгіровтің Күй, Күйші, Құлагер поэмаларының лексикасы: архаизмдер, кірме сөздер және стильдік ерекшеліктері

Қазақ тіліндегі дауысты дыбыстар: теориясы, жіктелуі және практикалық тапсырмалар

Қазақ тіліндегі есімдіктер: анықтамасы, шығу төркіні, жіктелуі және морфосинтаксистік ерекшеліктері

Адамның шығу тегі мен эволюциялық дамуы

Биоматериалдардың шығу тегі, жіктелуі және медициналық қолдану салалары

Адамның шығу тегі мен эволюциясының антропологиялық негіздері

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz