Өндірістің айналым капиталымен қамтамасыз етілуі

Презентация қосу

Өндірістің айналым
капиталымен қамтамасыз
етілуі
Орындаған: Нұрат Гүлназ ТКШИ 15-15
Тапсырған: Абуталипова Жұлдыз
1.Айналым капиталының мәні және
құрылымы.
2.Қаражаттың ауыспалы айналымы.
1. Кәсіпорынның іс әрекетін қамтамасыз етуде
айналым қаражатының бар болуы міндетті шарт болып
табылады. Айналым қаражаттары бұл өндірістік
айналым қорларын құру, пайдалану және үздіксіз
өндірістік процестер мен өнімді өткізуді қамтамасыз
ету үшін ақшалай қаражаттарының жиынтығы.
Айналым қаражатының мәні - ұдайы өндірістік
процестердің қажеттілігін қамтамасыз етудегі
экономикалық рөлімен анықталады.
Айналым қаражаттары өндірістік процеске ұзақ қатысатын
негізгі қорға қарағандағы айырмашылығы ол тек бір ғана
өндірістік кезеңде қызмет етеді және өзінің құнын тікелей
дайын өнімге бірден аударады. Кәсіпорындағы айналым
қорының құрылымына талдау жасау және оны жетік білу
маңызды мәселенің бірі болып саналады. Себебі, белгілі бір
шамада қаржы жағдайы кәсіпорын қызметіні ң жағдайын
сипаттайды. Мысалы, дебиторлық қарыз үлесіні ң шамадан
тыс артуы, қоймадағы дайын өнім, аяқталмаған өндіріс
кәсіпорынның қаржы жағдайының нашарлағанын білдіреді.
Кәсіпорында айналым қаражат құрылымы тұрақсыз және
көптеген себептерден өзгеріп те отырады. Әрбір нақты
кәсіпорында айналым қаражатының шамасы, олардың
құрамы мен құрылымы өндірістің сипаты мен
күрделілігіне, өндіріс кезеңінің ұзақтығына, оларды
жеткізу жағдайына және т. б. байланысты болады. Т үрлі
салаларда айналым қорларының үлес салмағы
кәсіпорынның өндіріс қорларының құрамында әртүрлі.
Мысалы: Ауыр өндіріс кәсіпорынында жеңіл өндіріске
қарағанда ол төмен.
2. Айналым қаражаттары үнемі қозғалыста болады. Бір
өндірістік кезең аралығында олар үш сатыдан т ұратын ауыспалы
айналым жасайды.
1. Кәсіпорын ақша қаражаттарын еңбек заттарын сатып алу үшін
жұмсайды. Бұл сатыда айналым қорлары айналыс аясынан өндіріс
саласына өтеді.
2. Алынған айналым қоры өндіріс процесіне тікелей өтіп алдымен
өндірістің қосалқы қорларына және жартылай фабрикаттарға
содан соң аяқталмаған өндіріс процесі - дайын өнімге айналады.
3. Дайын өнім сатылады. Нәтижесінде айналым қорлары өндіріс
саласына айналыс аясына яғни, қайтадан ақшалай нысанына
келеді. Бұл қаржылар жаңадан еңбек құралдарын алуға жұмсалып,
жаңа ауыспалы айналымға шығады. Бір мезгілде айналыны ң
барлық үш сатысыда айналымда болуы мүмкін. Яғни, бір н әрсе бір
мезетте сатып алынады, өндіріледі, сатылады ж әне қайтадан сатып
алынады. Нақ осы жағдай өндірістің үздіксіздігін, тоқтаусызды ғын
және өндірілген өнімді сатуды қамтамасыз етеді.
Айналым қаражаттарының айналымын сипаттайтын бірнеше
көрсеткіштері болады. Олардың ішіндегі е ң қарапайымы
айналым қаражатының айналымдылығының коэфиценті.
Қақ ═ Өқ /АҚ орт
Өқ – белгілі бір кезеңде өткізілген өнім құны; А Қ орт - сол
кезеңдегі айналым қорының орташа құны;
Егерде өткізуден алынған түсім бір жылға есептелесе, онда
айналым қаражатының орташа қалдығы да бір жыл ға
алынады.
Кәсіпорын құрылған кезде айналым қаражаты жарғылы қ
қордың бір бөлігі ретінде қалыптасады. Олар тауарлы
өнімдерді өндіруге байланысты өндірістік қосал қы
қорларды сатып алу үшін жұмсалады. Дайын өнім қоймаға
түседі, содан соң тұтынушыларға жіберіледі. Айналым
қаражаты ретінде кәсіпорын орнықты пассивтерді
пайдаланады. Орнықты пассивтерге жататындар:
1. Жалақы жөніндегі ең аз ауыспалы қарыз ж әне
әлеуметтік сақтандыруға зейнетақы қорына, медициналы қ
сақтандыруға төленетін аударымдар.
2. Аванс және өнімге жартылай ақы бойынша тапсырыс
берушілерге қарызы.
3. Салықтардың түрлері бойынша бюджетке қарызы.

Назарларыңыз
ға рахмет!

Ұқсас жұмыстар

Ауыл шаруашылығының негізгі және айналым капиталы

Кәсіпорын. Кәсіпорынның өндірістік қорлары

Өзге айналым капиталы

МЕНШІК ЖӘНЕ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖҮЙЕ

Ауыл шаруашылығының жалпы және тауарлы өнімі, оларды сату жолдары

Қосымша ғимараттар мен жылу жүйесі

Айналым капиталының көрсеткіштері

Нарықтық жағдайда өндірістік кәсіпорындардың шаруашылық қызметі

Ұйым капиталының айналымы

Ұлттық байлық статистикасы

Пәндер