Медициналық деонтология

Тақырыбы:Медициналық деонтология

Жоспар:

1) Кіріспе

2) Негізгі бөлім

3) Қорытынды

4) Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Этика - адамгершілік туралы және оның әлеуметтік мәні туралы ілім.

Медициналық этика - медицина қызметкерлерінің адамгершілік қасиеттерінде кѳрініс табуда.

Медициналық этика -моральдық міндеттеме және денсаулық мамандардың кәсіби этикасы (дәрігерлер, медбикелер, медициналық қызметкер) .

Ол медицина қызметкерлерінің ерекшеліктері мен қоғамда алатын орнына байланысты мінез-құлық нормаларын реттейтін қагидалар жиынтығын қамтып, дәрігердің науқастармен және олардың туыстарымен өзара қарым-қатынасын, тән және жан тазалығын қарастырады.

XIX ғ. басында “деонтология” терминін алғаш ағылшын философ-утилитаристы Бентам жалпы ізгілік теориясын белгілеу үшін қолданған.

Ғылым ретінде және моральдық қызмет ретінде медицинаның негізгі проблемаларын қалыптастыруда Гиппократ көрнекті рөл атқарды.

Медициналық этикаға келесі аспектілер кіреді:

1) ғылыми - медициналық қызметкерлердің жұмысының этикалық және адамгершілік аспектілерін зерттейтін медициналық ғылым тарауы;

2) практикалық - кәсіби медицициналық қызмет барысында этикалық нормалар мен ережелерді қалыптастыру және қолдану міндеті болып табылатын медициналық тәжірибие саласы.

Авиценна

Ғалымның бұл еңбегінде дәрігерлердің адамгершілік, моральдық қасиеттеріне үлкен мән берілген . Емдеу барысында дәрігер ауру адамның көңіл-күйіне көңіл бөліп, оның бойындағы қорқыныш-уайымды жою керек деп санаған. Бұл бүгінгі психотерапияның ең алғашқы ғылыми-практикалық негізі деп санауға болады. Авиценна дәрігерлердің адам-гершілік, имандылық, рухани қасиеттерімен қатар оның денсаулығына, ақыл-ой қабілетіне, дене мүшелерінің сезімталдығына өте үлкен мән берген.

«Дәрігерде қыран бүркіттің көзі, жас қыздың жұмсақ қолы, жыланның арбаушы данышпандығы, арыстанның айбарлы жүрегі болуы керек».

Оның келешек дәрігерлерге: қоятын қатаң талаптарының ішінде бүкіл дүние жүзі дәрігер-леріне жақсы белгілі, төмендегі пікірлері мазмұн тереңдігімен де, шешендік көркемдігімен де сүйсіндіреді:

Науқаспен және оның туыстарымен қалыпты қарым-қатынас

орнату үшін психология тұрғысынан қарау керек.

Ең әуелі емдеуші командада

қалыпты моральдық

психологиялық климат

қалыптастыру;

Науқастың туыстарымен орнықты,

дұрыс қарым-қатынас орнату;

Науқас өзін емханада қорғанышты сезіну керек. Егер де науқаста қорқынышты сезімдер, дәрігерлерге деген күмәндану және сенімсіздік сезімдері тумауы керек.

өз ұжымдастарымен жұмыс істеу барысында дөрекілікке, тұрпайылыққа жол берілмеуі тиіс;

Қандай да бір ескертулер, науқас болмаған уақытта, әдепті түрде айтылуы тиіс;

Тәжірибиелері мол дәрігерлер жас мамандарға тәлімгерлік көмек көрсетулері қажет;

Қиын жағдайларда бірі біріне

көмектесулері тиіс.

«Дәрігер-дәрігер» арасындағы қарым-қатынастар:

1) Дәрігердің квалификациясының жоғары болуы;

2) Науқастың психологиясын түсіне білу;

3) Адамгершілік және ішкі қасиеттерінің жоғары болуы;

4) Науқасқа деген жауапкершілігі жоғары болуы;

5) Мәдени дамуының жоғарғы деңгейде болуы;

6) Критикалық жағдайларда дұрыс шешім қабылдай алуы;

7) Өз қателіктері мен кемшіліктерін түсіне білу;

8) Медициналық құпияны сақтау

Негізгі деонтологиялық талаптар

Дәрігер мен науқастың арасында қарым-қатынас

орнауы ең алғашқы сұхбат кезінде орнайды.

Бұл кезде дәрігер, пациенттің жастық/жыныстық ерекшеліктерді

ескеру керек. Мысалы, жасөспірімдермен сұхбатты дәрігер асқан

маңыздылықпен жүзеге асыруы керек. Себебі, ол кезде жасөспірімдер

толық жетілмегендіктен, көп нәрселерден жасқануы мүмкін. Дәрігер бұл

Жасқанушылық сезімді жойып, пациентке сенімділік сезімін тудыруы

керек.

Пациенттер дәрігерге сенуі керек, тек сол кезде ғана емделу

Процесі нәтижелі бола алады.

Дәрігер мен пациент арасында өзара сенімділіктің тууы,

Емделудің нәтижелі болуына маңызды әсерін тигізеді.

Пациенттің дәрігерге толық сенімділігі орнағанда ғана, пациент

толығымен ауру және өмірі туралы толығымен мәліметтер береді.

Әсіресе, өте ауыр дертке шалдыққан пациенттермен сұхбат кезінде дәрігер аса жоғары адамгершілікпен, кішіпейілдікпен, мейірбандылықпен, жанашырлықпен қарауы керек.

Дәрігер мен емделуші арасындағы қарым-қатынас:

Дәрігер назары үнемі емделушіде болуы тиіс;

Дәрігер үнемі шыдамдылық таныту керек;

Әрдайым дәрігер емделушінің көңіл-күйі мен психикалық жағдайын ескеріп отыруы керек;

4) Дәрігер мен емделуші арасында әрдайым субординация сақталуы керек;

5) Дәрігер емделушінің жастық, жыныстық ерекшеліктерін ескеріп отыру керек;

6) Емделуші дәрігерді мұқият тыңдап, сөзін бөлмеуі керек. Сол сияқты дәрігер де өзінің пациентін толық тыңдап, сөзін бөлмеуі керек.

7) Дәрігер еш уақытта пациентке және оның дертіне деген жиіркеніштігін білдірмеу керек.

Көріп отырғандай, дәрігерлік деонтология өте маңызды және көлемді мәселелерді қамтиды. Ол жалпы мораль туралы ғылым -этикамен тікелей байланысты, дәрігерлік этика есебінде түсініледі. Сондықтан дәрігерлік тәжірибеде деонтологиялық қағидалардың сақталуы не бұзылуы заң жүйелерімен емес жалпы моральдық, адамгершілік талаптармен, қоғам-дық пікір, көзқарас күшімен реттеледі. Халқымыз егеменді, дені сау, мәдениетті елге айналу үшін бүгінгі дәрігеріміз саналы, сауатты, білімділігі мен шеберлігі, мәдениеті мен парасаты жоғары болу керек. келешекте халқын сүйген жақсы дәрігерлер болып шығуы үшін этика мен деонтология ілімінің атқаратын рөлі зор.

Қорытынды