Сервис кәсіпорынының негізгі қорлары

Презентация қосу

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Инженерлік кәсіпкерлік және маркетинг кафедрасы

5В090400 «Әлеуметтік-мәдени қызмет» мамандығына

«Әлеуметтік-мәдени қызмет көрсетудегі қызмет экономикасы»
пәні бойынша

СЛАЙД – ДӘРІС
Тақырып: Сервис кәсіпорынының негізгі қорлары

әзірлеген:
аға оқытушы Исатаева Ф.М.
Дәріс жоспары:
1.Негізгі қорлар: түсінігі, құрамы және құрылымы;
2.Негізгі қорларды бағалау түрлері;
3.Негізгі қорлардың тозуы;
4. Амортизация түсінігі және амортизациялық аударым-
дарды есептеу әдістері;
5.Негізгі қорларды тиімді пайдаланудың көрсеткіштері.
Кәсіпорынның негізгі қорлары – бұл тозуына
байланысты өзінің өзқұнын дайын өнімге жартылай
көшіретін еңбек құралдарының құндық көрінісі.

Негізгі капиталдың қайта өндірілуінің заңы -
өндіріске енгізілген негізгі капиталдың құны толықтай
қайта өндіріліп, еңбек құралдарының техникалық
жаңаруына мүмкіншілікті қамтамасыз етеді.
Классификациялануы

Негізгі қорлар
(қызмет ету салалары бойынша құрылымы)

Өндірістік Өндірістік емес

Негізгі қорлар
(экономика секторлары бойынша)

Тауар өндіретін салалар Нарықтық және нарықтық емес
қызмет көрсетумен айналысатын
салалар
Негізгі қорлар

Активті бөлігі Пассивті бөлігі
Негізгі құралдар

1) Ғимараттар;
2) Құрылғылар;
3) Өткізуші құралдар;
4) Машиналар және жабдықтар;
5) Транспорттық құралдар;
6) Инструментер, инвентарь;
7) Басқасы.
Негізгі өндіріс қорының орта жылдық құны (НӨҚорт)-бұл
негізгі өндіріс қоры бастапқы құн негізінде өндіріске
ендіру және жойылуын төменгі формуламен анықтаймыз:

Негізгі қорлардың Қен*Те Қжой *Тж
орта жылдық құны = Қб + -
қ 12 12
Негізгі қорларды базалық бағалау

Бастапқы құны(толық)
көтерме бағасын, жеткізу Бастапқы құны(толық)
шығынын және монтаждау
қайта бағалау кезінде,
және құруға жұмсалған қайта қалпына келтіру
шығандарды қосқандағы бағасын көрсетеді
құнымен алынады.

Қайта қалпына келу құны
(толық)
бастапқы құны мен есептелген
тозудың айырмашылығы ретінде
анықталады
Негізгі қорларды қайта бағалау әдістері

Сарапшылық әдіс
Кәсіпорындарда және
салаларда тәжірибес мол Индексті әдіс
инженерлер мен Қайта бағалау объектінің
экономистер санынан баланстық құны (олардың
арнайы комиссия құралады. бар болуы мен қозғалысы
Негізгі қорлардың қайта негізінде бухесептеу
қалпына келу құны еңбек мәліметтерінде негізгі
құралдарының әр қорлар кәсіпорынның
объектілерін балансында есептеледі)
инвентаризациялау бағалар индексіне
бойынша көбейтіледі
есептеледі(еңбексыйымдыл
ық және қымбат іс-шаралар)
Негізгі қорлардың тозуы эксплуатация және бос тұру
процессі кезінде болатын негізгі қорлардың тұтынушылық
қасиеттері мен құнының толықтай немесе жартылай
айырылуы

Тозу

Физикалық Моральді
(техникалық қасиеттері (негізгі қорлардың салыстырмалы
мен сипаттамаларынан түрде арзан және қуаттылығы
айырылуы) жоғары түрлерінің пайда
болуынан құнсыздануы)
Негізгі қорлардың амортизациясы негізгі қорларды
қайта құруға бағытталған негізгі қорлар құнының өндірілген
өнім құнына бірқалыпты аудару процессі.
Амортизациялық қор негізгі қорларды қайта қалпына
келтіруге немесе кең ауқымды қайта қалпына келтіруге
арналған ерекше ақшалық резерв
Амортизация нормасы

НА = (Қбаст – Л) / ТА*
Қбаст

НА –амортизация нормасы
Қбаст - берілген негізгі қорлардың бастапқы құны (тг.)
Т – нормативті қызмет көрсету мерзімі
Л – берілген негізгі қорлардың ликвидациялық құны (тг.)
Амортизацияны есептеу әдістері

тізбекті тізбекті емес

Құнын есептен
шығару әдісі өнім Азайып келе
(жұмыс) көлеміне Құнын есептен жатқан әдіс
пропорционалды шығару әдісі
пайдалы қызмет
көрсету мерзімінің
жылдық саны
бойынша

Жеделдетілген амортизация – тізбекті әдіс бойынша аударымдар
көлемін ұлғайту
Негізгі қорларды тиімді пайдаланудың
көрсеткіштерінің жүйесі

Жалпылама Құндық

Көрсеткіштер

Табиғи Салыстырмалы
Жабдықты Жабдықтың нақты жұмыс
экстенсивті қолдану сағатының саны
=
коэффициенті Жабдықтың жоспарлы жұмыс
сағатының саны

жабдықтың машина/кезек жұмыс
Жалпылама істеген саны
=
коэффициенті орнатылған жабдықтардың
саны

Жабдықты Жабдықтың нақты өнімділігі
интенсивті =
қолдану Жабдықтың техникалық дәйектелген
коэффициенті өнімділігі

Жабдықты Жабдықты Жабдықты
интегральді = интенсивті қолдану Х экстенсивті
қолдану коэффициенті қолдану
коэффициенті коэффициенті
Салыстырмалы көрсеткіштер

Экстенсивті Интенсивті
қолданылуы қолданылуы

1. Кезекшілік коэффициенті 1. Жабдықтың
2. Жұмыс істемейтін интенсивті жүктілік
жабдықтар үлесі коэффициенті
3. Жоспарлы уақыт қорына 2. Қуаттылықты
қатысты жабдықтардың % қолдану
тұрып қалулары коэффициенті
4. Уақыт қолдану
коэффициенті
5. Тәуліктегі жабдықтардың
жұмыс сағатының орта саны
Өткізуден түскен табыс
Қор қайтарымы =
Негізгі қорлардың құны

Қор Негізгі қорлардың құны
=
сыйымдылығы
Өткізуден түскен табыс

Негізгі қорлардың құны
Қор қарулануы =
Жұмысшылардың орта
тізімдік саны
Қорытындылар

Кәсіпорынның негізгі өндірістік қорлары– тозуына
байланысты өзқұнын дайын өнімге бөліктеп көшіретін және
өндірістік циклге қатысу кезінде өзінің табиғи құрылымын
сақтайтын еңбек құралдары

Кәсіпорынның негізгі қорлары түрлері, бағыты
немесе өндіріс процессіне қатысу сипаттамасы
бойынша классификацияланады.

Негізгі қорлар өндірістік-шаруашылық қызмет
бағытына қарай пассивті және активті болып
бөлінеді.
Негізгі өндірістік қорлардың тиімді пайдалануын
бағалау үшін бірнеше көрсеткіштер тобы қолданылады:
салыстырмалы, құндық, жалпылама және табиғи
Негізгі қорлар кезеңінде
Түсу коэффициенті = түскендердің құны
Кезең соңындағы негізгі
қорлардың құны

Негізгі қорлар кезеңінде
Шығу шығып қалғандардың құны
=
коэффициенті Кезең басындағы негізгі
қорлардың құны

Негізгі қорлардың тозу
Тозу коэффициенті соммасы
=
Негізгі қорлардың толық құны

Негізгі қорладың қалдық құны
Жарамдылық =
коэффициенті Негізгі қорлардың толық құны
Бақылау сұрақтары
1. Негізгі қорлардың орташа жылдық құнын есептеу.
2. Негізгі қорлар қозғалысының көрсеткіштері.
3. Негізгі қорлар күйінің көрсеткіштері.
4. Негізгі қорларды жеделдетілген амортизациялау
әдістері.
5. «Кәсіпорынның негізгі капиталы» тақырыбы бойынша
есептер.
Ұсынылатын әдебиеттер:
1. Куатова Д.Я. Экономика предприятия. Практический
курс: учеб.пособие.- Алматы, 2015.- 384 с.
2. Обзор инновационного развития Казахстана
/Европейская экон. комис. ООН. - Нью-Йорк ; Женева:
ООН, 2012.- 174 с.
3. Антикризисное управление предприятием : учебное
пособие / В.В. Жариков, И.А.Жариков, А.И. Евсейчев. –
Тамбов : Изд-во Тамб. гос. техн. ун-та, 2009. – 128 с.
4. Т.А. Фролова Экономика предприятия Конспект
лекций. Таганрог: Изд-во ТТИ ФЮУ, 2012.

Ұқсас жұмыстар

Бәсекелік күрес деңгейін талдау

Бұлттық технологиялар ұғымы

Қонақ үй шарушылығы

Бункерлі бағдарлау – қоректендіруші және қалталы бункерлі бағдарлау - қоректендіруші құрылғылары

ҚОНАҚ ҮЙЛЕР МЕН МЕЙРАМХАНАЛАРҒА ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУ МӘДЕНИЕТІ

Бұлтты есептеу технологиясы

Бұлтты сақтау провайдерлері

Бұлттық сервистегі сақтаудың пайдасы

КӘСІПОРЫННЫҢ АЙНАЛЫМ ҚАРЖЫСЫ

Кәсіпорын және оның негізгі өндірістік қорлары

Пәндер