Тіл дыбыстары

Презентация қосу

Тіл дыбыстары
5-сынып
Практикалық жаттығу
Пән мұғалімі:Жұбанова Кенжегүл

Сабақтың мақсаты:
1.Фонетика саласы негізінде алған білімдерін
еске түсіру,пысықтау;
2.Дыбыстардың жіктелуін математикалық
тәсілмен талдау сауаттылығын ,тіл байлығын дамыту;
3.Ана тілінің қадір-қасиетін түсініп,оны
құрметтеуге тәрбиелеу;

Сабақтың барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңі.
2. Үй тапсырмасын тексеру.
3.Математикалық дыбыстық талдау.
4.Практикалық жұмыс.
5.Бекіту.Тест тапсырма.
6.Үй тапсырмасы

Кубизм
1. “Суретте”дауысты ж\е дауыссыздарды айт.
2.“Салыстыр”Дауысты дауыссызды салыстыр.
3.“Зертте” Дауыстылардың жасалуын түсіндір.
Дауыссыздардың жасалуын түсіндір.
4.“Қолдан” Бір өлеңді жатқа айт.
5.“Талда” “Денсаулық”, “Жиһангез” сөзін талда.
6.“Байланыстыр” Фонетиканың қазақ тіліндегі орны.

Математикалық дыбыстық талдау үлгісі :
12□═( а,ә,е,и,о,ө,ы,і,ұ,ү,у,э)

Тілдің қатысына:

5□(а,о,ұ,у,ы) тіл арты н\е жуан
12□═-------------------------------------------------;
6□(ә,ө,ү,і,е,э) тіл алды н\е жіңішке

Жақтың қатысына:

6□(а,ә,о,ө,е,э ) ашық
12□═--------------------------------------------------;
6□(ы,і,и,ұ,ү,у) қысаң

Еріннің қатысына:

5□(о,ө,у,ұ,ү) еріндік
12□═---------------------------------------------------;
7□(а,ә,е,э,ы,і,и)езулік

Математикалық дыбыстық талдау үлгісі:
Дауыссыз дыбыстар:
25∆═(б,в,г,ғ,д,ж,з,й,к,қ,л,м,н,ң,п,р,с,т,ф,х,ц,ч,ш,щ,һ,(у)
11∆(к,қ,с,т,п,ф,х,ц,ч,ш,щ)қатаң
Салдыр мен үннің қатысына: 25∆═---------------------------------------------8∆(б,в,г,ғ,д,ж,з,һ) ұяң 7∆(р,л,м,н,ң,й,у)

Ғылым- білімге түгелдей берілген адам ғана
ойлаған мақсатына жете алады. Білімнің керек
емес жері жоқ. Білімнің де білімі бар,жаттап
алған құрғақ білімнен пайда аз. Адамды адам
ететін,оның өмір сүруін жетілдіретін,іс
әрекетпен, тәжірибемен байланысқан білім ғана
нағыз білім болып саналады.
Өмірмен жанасқан білім-бұл өлшеусіз байлық.
Білім- сенің серігің,өмірлік жолдасың.Адам
өзінің барлық керегін,ой-арманын,талап-тілегін
тек білім арқылы ғана қанағаттандыра алады.

1.Тек еріндік дауыстылардан басталып тұрған
сөзді теріп жазыңдар.
2.”Ой-арман,талап-тілек” сөздеріне
математикалық талдау жасаңыз.
3. “Құрғақ білім”, “нағыз білім”, “білім-байлық”,
“білім-серігің”,білім-өмірлік жолдасың” деген
тіркестердің мағынасын ашып түсіндіріңіз.
4. “Ғылым-білімге түгелдей берілген адам” сөз
тіркесінің орнына қандай тұрақты тіркес
қолдануға болады.
5. Ғылым-білім туралы қандай мақал білесің?

1.Қай жағынан оқысаң да белгілі бір мағына беретін сөз айт.
2.Сөздің басы мен соңы бірдей дауысты немесе бірдей дауыссыз
болып келетін 5 сөз тауып жаз.
3.Дауысты дыбыспен басталып,дауысты дыбыспен аяқталатын жер-су
аттарын ата.
4. “У” дыбысы бірде дауыссыз,бірде дауысты болып келген сөз
ойлап айт.

1.Қазіргі әліпбиінде неше әріп бар?
а)40 в)41 с)42
2.Жуан дауыстыларды белгіле:
а)ә,е,і,ү,у в)а,о,ы,ұ,у с)ө,э,и,у
3.Еріндік дауыстыларды тап
а)а,ә,е,э в)о,ө,ұ,ү,у с)т,қ,ш,ф,с
4.Дауыссыз дыбыстар неше топқа бөлінеді?
А)2 в)3 с)4
5.Үнді дауыссыздар қайсы?
А)р,л,м,н,ң,й,у в)т,с,ш,ф,х,ц с)б,в,г,ғ,д,ж,һ
6.Ұяң дауыссыздан басталатын сөзді белгіле.

Дауыстылар

Дауыссыздар

Бағалау.
Үйге тапсырма:
“Оқу –білім бұлағы” ойтолғау жазу.
2 сөзге математикалық талдау.

Ұқсас жұмыстар

Тіл дыбыстарының жасалу жолдары

Фонетиканың зерттелу тарихы

Сөз сазын келтіру қағидалары

Қ.Жұбановтың әліпби, емле туралы тұжырымдары

Фонетика және оның салалары

Бастауыш сыныптарда қазақ тілі сабағында фонетиканы оқыту

Сөйлеу қабілетінің дамуы

Сипаттамалы фонетика

Баланың сөйлеу тілінің даму кезеңдері

Миссионерлік бағыттағы қазақ фонетикасының зерттелуі

Пәндер