Мендельдік тұқым қуалаушылық пен хромосомалық теория: негізгі ұғымдар мен есептер

Сабақтың тақырыбы:

Тұқым қуалаушылықтың

хромосомалық теориясы

Сабақтың мақсаты:

БІЛІМДІЛІК: Оқушыларға тұқым қуалаушылықтың хромасомалық теориясын түсіндіру.

ДАМЫТУШЫЛЫҚ: Өз бетінше ізденіспен шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге дағдыландыру.

Өз ойларын еркін де сауатты, нақты жеткізуге қабілеттерін арттыру.

ТӘРБИЕЛІК: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

1. Г. Мендельдің 1865 жылы шыққан еңбегі қалай аталады?

2. Генетика ғылымы нені зерттейді?

3. Генетика ғылымының негізін қалаған ғалым?

4. Моногибридті будандастыруға анықтама

5. Генетика ғылымының жарыққа шыққан жылы?

6. Дигибридті будандастыру дегеніміз не?

7. Гомозигота ұғымын қалай түсінеміз?

8. Толымсыз доминанттылық мәні неде?

9. Полигибридті будандастыру мәні.

10. Мендельдің бірінші заңы

Кім жүйрік?

Гетерезигота

1. Партеногенез

2. Овогенез

3. Онтогенез

4. Фенотип

5. Гемофилия

6. Эмбриондық даму

7. Гомозигота

ТЕРМИНОЛОГИЯ

1. Ішкі және сыртқы белгілер жиынтығы: Генотип

2. Генетика терминін ұсынған: Вейсман

3. “Ұрық плазмасы” туралы болжам ұсынған: Мендель

4. Хромосома теориясын қалыптаспай тұрып-ақ

мейоздық бөлінудің механизмі мен гендердің

әрекеті туралы болжам жасаған: Бэтсон

5. Ата-аналардан алынатын гендердің

толық жиынтығы: Фенотип

6. Қарама-қарсы белгілерді анықтайтын

гендердің атауы: 2

7. Дигибридті будандастыруда қанша түрлі

фенотип түзіледі: 4

8. Дрозофила шыбыны хромосомаларының

гаплоидты жиынтығы: Аллелді

9. Моногибридті будандастыруда қанша генотип түзіледі: 3

Сәйкестікті табу

Жауабы:

Р ♂ А а х Р♀ А а

Г: А а А а

Қара көз

F : АА Аа аА аа

Гомо

Қара көз

гетеро

Қара көз

гетеро

Қара көз

Рецессивті

Көк көз

2-есеп: Мылқаулықтың тұқым қуалайтың бір формасын анықтайтын ген дұрыс есту геніне қарағанда рецессивті. Ата-аналарының екеуі де сау отбасында мылқау бала дүниеге келген. Осы аталған отбасы мүшелерінің генотиптерін анықтаңдар.

А суретте екі гүл де гетерозиготалы, ал Б суретте 1 ғана гүл гетерозиготалы. Осы гүлдердің шағылысу сызба нұсқасын сызып, бірінші ұрпақтың генотипі мен фенотипін анықта.