Газдардағы электр тогы

Презентация қосу

Ы.Алтынсарин атындағы жалпы білім
беретін орта мектебі

Физика пәні мұғалімі:
Мұңдыбекова Ұлбосын Ақылтайқызы

8 “а” сыныбы
физика

Сабақтың тақырыбы:
“Газдардағы электр
тогы”

Мақсаты:
Білімділік: газдардағы электр өткізгіштіктің
физикалық табиғатын ашып көрсету.
Дамытушылық: Оқушылардың білім деңгейін
және білім мазмұнының тұрақтылығы мен оны
игерудегі іскерлік пен дағдыны бақылау.
Тәрбиелік: Адамгершілікке, ұқыптылыққа,
алғырлыққа, отансүйгіштікке, табиғатты
аялауға, сыйластық пен әдептілікке баулу.

Сабақ барысы:
1. Үй тапсырмасын сұрау (сұрақтар арқылы)
2. Жаңа сабақ
3. Есептер шығару
4. Сергіту сәті
5. Бекіту тапсырмалары:
Кестелік бақылау
Тест – бақылау
Бағалау
Үйге тапсырма беру

1. Электр тогы дегеніміз не?
2. Ток күші деп нені атайды және формуласы қандай?
3. Өткізгіш ұштарындағы кернеуді қандай құралмен
өлшейді және ол тізбекке қалай қосылады?
4. Өткізгіш ұштарындағы ток күшін қандай құралмен
өлшейді және ол тізбекке қалай қосылады?
5. Тізбектің бөлігі үшін Ом заңы қалай
тұжырымдалады?

Газдар-диэлектриктер.
Төменгі температурада (бөлме температурасы шамасында)
және қалыпты атмосфералық қысымда
газдар нашар өткізгіштер болып табылады.
Бұның себебін былай түсіндіруге болады:
газдар бейтарап атомдар немесе молекулалардан
тұрады және оларда электр зарядын тасымалдаушылар
(электрондар, иондар) жоқ немесе өте аз.
Газдардың иондалуы.
Дегенмен, қыздырудың рентген сәулелерінің,
ультракүлгін немесе радиактивті сәуле шығарудың
нәтижесінде газ молекулалары мен атомдарының
иондалу процесі жүреді.
Газдар өткізгішке айналады.

Оң иондар

Электрондар

Газдардағы электр тогын
тасымалдаушылар:

Иондану – сыртқы энергияның әсерінен газ
молекулаларының оң иондарға және бос электрондарға
бөлінуі

Газдағы электр разряды

Тәуелді разряд

Тәуелсіз разряд

Газ арқылы
токтың өтуі
тәуелді разрядқа
мысал бола алады

Тұрақты әрекет
етуші сыртқы
ионизатор жоқ
кезде пайда
болатын разряд

Рекомбинация.
Газдардың иондалуымен қатар оған кері процесс,
яғни электрондардың оң иондарымен бірігуі рекомбинация
(бейтарап атомдардың түзілуі) жүріп жатады.
Рекомбинация сыртқы факторлардың әсерінсіз жүреді,
сондықтан ионизатордың әсері жойылғанда зарядталған
бөлшектер рекомбинация нәтижесінде
жойылады да газ диэлектрикке айналады.

Плазма – оң иондардың, бос
электрндардың және
бейтарап молекулалардың
қоспасы

Плазманың
электрөткізгіштігі
иондануының
деңгейіне тәуелді
болады

Плазма – молекулаларының барлығы
немесе көп бөлігі
иондалған газ

Плазма заттың
төртінші күйі

Есептер шығару
№1. График бойынша өткізгіш кедергісінің мәнін табыңыз?
I,A

200

U,B

№2. Бұйымның бетін күміспен қаптағанда,
30 минут ішінде катодта 4,55 г күміс бөлініп
шығады. Электролиз кезіндегі ток күшін
анықтаңдар?

№3. Ток күші 4 А болғанда, мыс купорасы
ерітіндісінен 40 минут ішінде катодқа қандай
мөлшерде мыс бөлінеді?

№4. Кедергісі 10 Ом өткізгіш паралель жалғанған.
Егер электр кернеуі 60 В болатын болса, жалпы
ток күші неге тең

Сергіту
сәті

Бекіту тапсырмалары: кестелік - бақылау
Суреті

Атауы

Шартты белгісі

Қызметі

Өлшем бірлігі

Тест-бақылау
10 сұрақтан
тұрады

Сұрақ №1

1. Тізбек бөлігінде 3 Кл заряд
орын ауыстырғанда электр
өрісі 120 Дж жұмыс атқарды.
Кернеуді тап.
А) 360 В В) 0,36 кВт С)40 В
Д) 4 кВ
Е) 40 Вт

Сұрақ №2
2. Кедергіні реттеуге
арналған құралА) реостат В) резистор
С)теристор
Д) транзистор Е) диод

Сұрақ №3
3. 15 секундта өткізгіштің
көлденең қимасы арқылы 120
Кл электр заряды өтеді.
Тізбектегі ток күшін табындар.
А) 1,8 кА В) 18 А С)180 мА
Д) 8 А Е) 8 Дж

Сұрақ №4
4. 24В кернеуге 1,5 А ток күшіне
есептелінген шам 10 минут жанды.
Электр
тогының
атқаратын
жұмысын анықтаңдар.
А) 216 кДж В) 21,6 кДж
С)216 Дж Д) 2,16 кДж Е) 3,6 кДж

Сұрақ №5
5. Кернеуі 220В ток көзіне электр
шамы қосылған. Шамнан өтетін
ток күші 0,3А-ге тең, оның 20с
ішіндегі жұмысын анықтаңыз
А) 1320 Дж В) 396 Дж С)66 Дж
Д) 4400 Дж Е) 6200 Дж

Сұрақ №5
6. Кернеудің өлшем
бірлігіА) Ватт В) Ом
С)Вольт Д) Ампер
Е) Джоуль

Сұрақ №7
7. Ток күшінің өлшем
бірлігіА) Ватт В) Ампер
С)Вольт Д) Ом
Е) Джоуль

Сұрақ №8
8. Кедергілері 6 және 3 Ом
өткізгіштер паралель
қосылған. Өткізгіштің жалпы
кедергісіА) 0,5 Ом В) 2 Ом С)9 Ом
Д) 18 Ом Е) 3 Ом

Сұрақ №9
9. 100 В кернеуге және 0,5 А
ток күшіне есептелген электр
шамының қуатын анықта.
А) 50 Вт
В) 200 Вт
С) 0,005 Вт Д) 500 Вт
Е) 5 кВт

Сұрақ №10
10. Кернеуі 10 В электр доғасы
ток көзіне қосылған. Электр
доғасы 20 А ток күшін
тұтынады. Электр доғасының
қуатын анықтаңдар.
А) 200 Вт В) 2 Вт С) 0,5 Вт Д)
2 Дж Е) 200 Дж

Тест жауаптары:
1 сұрақ – С
2 сұрақ – А
3 сұрақ – Д
4 сұрақ – В
5 сұрақ – А

6 сұрақ – С
7 сұрақ – В
8 сұрақ – В
9 сұрақ – А
10 сұрақ - А

Бағалау.
Үйге тапсырма: § 49. Тапсырма:
“Найзағайдың түрлері және олаға
қысқаша сипаттама” баяндама жазу

Назарларыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар

Электр тогы туралы түсінік

Электр қорғау құрылғылары оқу және оларды пайдалану ережелері

Металдар мен электролитт ердегі электр тогы

Тұрақты ток

Электр тогының әсерлері

Ток көзі

Электр тогының жұмысы

Электр тогы

Өткізгіштердің кедергісі

БИОЛОГИЯЛЫҚ ОБЪЕКТІЛЕРДІҢ ЛЮМИНЕСЦЕНЦИЯСЫ

Пәндер