Паскаль тіліндегі басқару операторлары.9 сынып

Презентация қосу

“ Паскаль тіліндегі басқару
операторлары”
9 “А” сыныбы

Пән мұғалімі: Есенғалиева Г.С.

Оқытудың нақты формасы
Мақсаты

Оқытудың
нақты формасы
– сабақтың
білімдік,
тәрбиелік ,
дамытушылық
деңгейін
арттыру.

Сабақтағы
технология

Кімнің
технологиясы

Оқушының
іс-әрекеті

Беретін
нәтиже

Тірек
конспектісі,
Синтаксистік
диаграммалар

В.Ф. Шаталов

Тірек-сигналын
оқи
білуі,
тұжырымдай
алуы.

Негізгі түсінікті
жалпыдан
айыру

Деңгейлік
тапсырма

Ж. Қараев

Өзінің
деңгейлік
қабілетін
саралау, көп
білуге ұмтылу.

Жеке тұлғаның
деңгейлік білім
дәрежесін
қалыптастыру.

Тез,
нақты
жауап
беруге
дағдылану

Сабақ уақытын
үнемдеу

Тақырыптағы
негізгі түсінікті
анализдеу

Ұғымдарды
салыстыра білу,
ажырату.

Кубизм

Ұқсастықдаралық

ВЕНН

Сабақтың тақырыбы:

Паскаль тілінің басқару операторлары

Мақсаты :

Оқушыларды басқару операторларымен
таныстыру, жазылу тәртібі мен қолданылу ережесін,
синтаксистік диаграммасын түсіндіру.
түсіндіру

Міндеті:

Есептер шығару арқылы оқушылардың ойлау
қабілеттерін дамыту. Математикалық есептерді
программалау тілі арқылы шығару.
шығару

Нәтиже:

Білімді есепке қолдануға машықтану, есте сақтауға
бейімдеу. Жол қауіпсіздігі ережесіне есеп шығару
арқылы көңіл бөлу.
бөл

Сабақтың түрі:

Жаңа ұғым енгізілетін аралас сабақ.
сабақ..

Сабақтың көрнекілігі:

Тірек схемалары, деңгейлік тапсырма, бағалау парағы,
жауап парағы, интер.тақта, экран, сөзжұмбақ, кубик

Сабақтағы пән аралық
байланыс:

математика, геометрия,сызу

Сабақтың құрылымы:
I Ұйымдастыру, сабақтың мақсаты мен міндеті ( инструктаж ).
II Қызығушылықты ояту : а) Кубизм стратегиясы ( үй тапсырмасы бойынша )
ә) Сауалнама –сөзжұмбақ ( өтілген
материал бойынша-жаңа сабаққа ену ).
III Мағынаны тану: а) Паскаль тілінің басқару операторлары.
ә) Шартты операторлармен танысу. Блок-схема.
б) Венн диаграммасы.
в) Бекіту есебі.
IV Жаттығу кезеңі: а) Деңгейлік тапсырма ( А, Ә, Б )
V Ой-толғаныс: Информатикалық диктант.
VI Үйге тапсырма: п 3.5 Бақ.сұр.1-8, Жаттығу (2 ,4, 6 ).
VII Қорытындылау, бағалау.

Топқа бөлу:
Смайликтер бар карточкалар арқылы екі топқа бөлемін.
Топқа бөлінгеннен кейін:
- Топ ережелерін белгілейді;
- Топ мүшелерін сайлайды.

ІІ. a) Кубизм : ( кубтың қырларына тапсырма беріледі.)
1-қыры: Енгізу, шығару операторлары арқылы орындалатын программа
құрыңыз:
2-қыры: Математикалық функциялардың Паскальда жазылуын көрсетіңіз.
3-қыры: Операторлардың жіктелуі жөнінде схеманы сызыңыз.
4-қыры: Айнымалы типтерін анықтаңыз.
5-қыры: Тармақталу алгоритміндегі қызметші сөздерді атаңыз.
6-қыры: Тармақталу алгоритміне бір мысал келтіріңіз.

ә) Сауалнама-сөзжұмбақ. ( Сұрақтарын мұғалім оқиды да ,
жауаптары интер.тақтада беріледі. )
1. Тұрақты және айнымалы ........
2. Реттелген амалдар тізбегі не деп аталады?
3. Компьютер түсінетіндей алгоритм не деп аталады?
4. integer сөзінің баламасы
5. real сөзінің баламасы
6. Алгоритмнің басталуын білдіретін қызметші сөз.
7. Алгоритмнің аяқталуын білдіретін қызметші сөз.
8. Информатика пәніне қажетті техникалық құрал
9. Программалау тілдерінің бірі.
10. Компьютердің миы
11. Өзгеріп отыратын шама қалай аталады?
12. “:” белгісімен орындалатын оператор
13. Дисплей сөзінің синонимі
14. Көрсеткіштердің нәтижесін графиктік түрде көрсету не деп аталады?

П
Б

Ү

А

М

А

А

Л

Г

О

Р

И

Т

М

Р

О

Г

Р

А

М

М

А

Т

І

Н

Ы

Р
О

Р

Н

А

Қ

Т

Б

А

С

Ы

С

О

Ң

Ы

М

П

Ь

Ю

Т

Е

Е

Й

С

И

К

П

Р

О

Ц

Е

С

С

Р

К

О

Б

М

Ш

А

Й

Н

Ы

М

А

Л

Ы

Е

Н

Ш

І

К

Т

Е

У

М

О

Н

И

Т

О

Г

Р

А

М

М

А

Д

И

А

Сауалнама шешімімен жаңа тақырыптың шешімі шығады.

ІІІ. Есеп. Екі бүтін сан енгізіп,экранға олардың үлкенін шығару.
Шығару амалы: бірінші сан екінші саннан үлкен болса,
біріншісін, ал егер кіші болса екіншісін экранға шығару.
Ерекшелігі: атқарушының әрекеті кейбір шарттардың
орындалуына байланысты болады (егер …әйтпесе …).

Қадамдардың
Қадамдардыңтізбектеп
тізбектепорындалуы
орындалуыкейбір
кейбіршарттарға
шарттарға
байланысты
байланыстыболатын
болатыналгоритмдерді
алгоритмдердітармақталу
тармақталуалгоритмдері
алгоритмдері
деп
депатайды.
атайды.

Тармақталу алгоритмі шартты операторлар көмегімен
жүзеге асады.
Олар:

Тармақталу /шартты /операторының блок-схемасы.
if

Шартты
өрнек

Жалған

1-оператор

then

els
e

ШАРТ

ОПЕРАТОР 2

Ақиқат

ОПЕРАТОР 1

СОҢЫ

2-оператор

Паскаль тілінің қарапайым операторлары мен
басқару операторларының ұқсастығы мен айырмашылығын
ВЕНН диаграммасы арқылы түсіндіру.

Қарапайым операторға:
меншіктеу, шартсыз
көшу, енгізу-шығару
және бос операторлар жатады.

Басқару немесе
күрделі операторға:
шартты, таңдау және
қайталау /цикл /
операторлары
жатады.

Мысал – 1.

Функцияның мәнін есептеу программасын құрыңыз.
X+2 , X<0
Y =
2X3 , X>0

var x,y : real;
begin
write ('x engiz:');
readln (x);
if x<0 then y:=x+2 else y:=2*x*x*x;
writeln ('y=',y:6:3);
write ( 'esepteu bitti ');
end.
Нәтижесі
/ RUN /
x engiz:5
y=250.000
x engiz:-4
y=-2.000
x engiz:-100
y=-98.000
x engiz:2
y=16.000
x engiz:

esepteu bitti
esepteu bitti
esepteu bitti
esepteu bitti

IV . Деңгейлік тапсырма.
/ 1 – нұсқа /
А. Мына функцияның мәнін есептеу программасын құрыңыз:
(х+2)-5х

, егер X>0,

Y =
0,5 х + (6х-1) , егер X<0
Ә. Коэфициенттері a,b,c болатын биквадрат теңдеудің түбірлерін табатын
программа құрыңдар .
Б. Оқулықтағы № 12 (а) 89 бет.

Жауап

парағы

1- нұсқа
А
программала
ры
жазылады.

Ә

Б

/ 2- нұсқа /
А. Мына функцияның мәнін есептеу программасын құрыңыз:
(х2-3х+5 , егер X<0 ,
Y =
(x+sin 4x ) + x 2 , егер X>0
Ә. Коэфициенттері a,b,c болатын биквадрат теңдеудің түбірлерін табатын
программа құрыңдар .
Б. Оқулықтағы № 12 (б) 89 бет.
Жауап

парағы

2- нұсқа
А

Ә

Б

Деңгейлік тапсырманың жауаптары тақтаға ілінеді де, көршілері дұрыс
жауапқа (+), (-) белгілерін қояды.

V . Білімді есепке алу. ( қабылдауды анықтау ).
Информатикалық диктант интер.тақтада беріледі.
1) Құрылымдық оператор неше топқа бөлінеді ?
( үш топ:құрама,шартты,қайталау)
2) Қандай жағдайларда шартты оператор пайдаланылады ?
(белгілі бір шарттың орындалуы немесе
орындалмауына байланысты тексеру үшін);
3) Шартты операторлардың программада жазылуы қалай ? (if,then,else )
4) Шарт қандай геометриялық фигураға жазылады ? ( ромб )
5) Сызықтық алгоритмнен тармақталу алгоритмінің
айырмашылығы қандай ? /операторларында/.
VI. Үйге тапсырма п 3.5 Бақ.сұр.1-8, Жаттығу (2 ,4, 6 ).
VII. Сабақтың қорытындысында рейтингілік бағалау
жүйесімен-бағалау картасына оқушылардың ұпайлары жазылып,
қосынды ұпайы шығарылады.
Бұл тұста әр топтан көмекші ассистенттер сайлап алдым да ,
олар жауап берген оқушы тұсына жұмыс түріне қарай ұпайларын
қойып отырады. Ал жалпы сынып бойынша бағалау картасын
төмендегідей етіп сызып алдым.

Оқушының
аты-жөні

Кубизм
3 балл

Сөзжұм
бақ
1 балл

Деңгей
лік
тапсырма
3б-9балл

Информ
диктант
1 балл

Қорыт.
ұпайы

Бағалау нормасы:

Баға

15-20 ұпай --- « 5 »
10-15 ұпай --- « 4 »
5-10 ұпай ----« 3 »
1-5 ұпай ---- « 2 »

INSERT стратегиясы ( түртіп алу).
Сіздің
білетініңіз

Сіздің
ойыңыз
Қайшы пікір

Сіз үшін
жаңалық

Анықтап
білу қажет

V

-

+

?

Тармақталу
алгоритмі.
Сызықтық
алгоритмді
Паскаль тілінде
программалау.

Кез-келген
есептерді
программаға
салып
шығара
аламын ба ?

Математикалық
шартты
есептерді
программаға
салып
есептер
шығару.
IF, THEN , ELSE
операторлары.

IF, THEN , ELSE
операторларын
есептер
шығаруда дұрыс
қолдана білу.

Сабақты талдау (рефлексия) SWOT тәсілі:

•

•
•
•

•
•

Нәтиже:
Топтастыру әдісін қолдану арқылы сыныпта
ынтымақтастық атмосферасын құрдым (топтық,
жұптық жұмыстары арқылы);
Диалогтік әдісті сабақта пайдаланып, оқушы мен
мұғалім арасында кері байланыс орнаттым;
СТО әдіс-тәсілдерін пайдаланып, оқушылардың
қызығушылығын ояттым;
АКТ құралдарын түрлендіре отырып, сабақты тиімді
өткіздім, оқушылардың АКТ құралдарын қолдануына
жағдай жасадым;
Тапсырмалар берерде оқушылардың білім деңгейлеріне
көңіл бөлдім (деңгейлік тапсырма арқылы);
Бағалау жүйесін тиімді пайдаланып, оқушылардың
бағалауын назардан тыс қалдырмадым;

Ұқсас жұмыстар

Шартты операторлармен танысу

Паскаль тіліндегі басқару операторлары туралы

Паскаль тіліндегі басқару операторлары

Көшу операторы

Паскаль тілінің басқару шартты және шартсыз көшу операторлары

Паскаль тілінің басқару операторлары шартты және шартсыз көшу операторлары

Сызықтық бағдарлама құрылымы

Паскаль тілінде программа дайындау жолдары

Сызықты құрылымды алгоритмдер мен программаларды құру

Турбо Паскаль программалау ортасы

Пәндер