Физика әлеміне саяхат. 10 сынып

Презентация қосу

№72 орта мектеп

«Физика әлеміне
саяхат»

Сабақтың мақсаты:
Оқушылардың физика пәнінен алған
білімін нақтылап, оны өз дәрежесінде
көрсете білу.
Мақал – мәтелдер мен жұмбақтарды
пайдалануға , қызықты логикалық
есептерді шығара білуге , ойлау
қабілетін дамытуға баулу . Оқушының
ой-өрісін
кеңейте
отырып,
тәртіптілікке , ұқыптылыққа,
адамгершілікке , өз ойын ашып
айтуға, достыққа тәрбиелеу.

Сайыстыңтың жоспары:
1. Таныстыру
2. Сырлы сауалдар (талас сұрақтар)
3. Кім жылдам
4. Қалжыңы мен әзілі аралас физика
5. Мақал – мәтелдер (сәйкестендіру)
6. Сиқырға толы физика

1. Таныстыру

Сайысқа қатысушы топтар
Архимед тобы

Примова Алуа
Омарова Анара
Арыстанова Сағила
Байтұрсынова Жанерке
Мырзалиева Шынар
Құрмашев Нұржан

Ньютон тобы
1.Оспанова Назым
2.Слямова Анель
3.Карашанова Наргиз
4.Әбдіғаппар Жібек
5.Дәулетбай Аяулым
6.Қоңырбай Ильяс

2. Сырлы сауалдар

1.Қыстыгүні қай үй жылы болады: ағаштан соғылғаны
ма,әлде кірпіштен соғылғаны ма?
2.Термосты тоңазытқыш ретінде уақытша пайдалануға
бола ма?
3.Желдеткіштен шыққан ауаның қатты ағыны суық
болады.Осы ағында балмұздақты ерітпей сақтауға бола
ма?
4.Қыстыгүні қандай аяқ киімнен аяқ тез тоңады: кең аяқ
киімнен бе,әлде тар аяқ киімнен бе?
5.Оңтүстік ендіктерде тұратын халықтардың аптап
ыстықта сенсең бөрік пен мақтадан сырып тігілген шапан
киетіндері неліктен?
6.Жаздыгүні қандай түсті көйлек кисең ыстықтамайсың?

1.Айдың бетінде тұрып «аққан жұлдыздарды» көруге
бола ма?
2.Сарқыраманың қай жерінде судың температурасы
жоғары?
3.Альпинистер жоғары биіктікте тамақ дайындады,
уақыты жеткенмен бірақ тамағы піспеді. Не үшін?
4.Марс планетасында жұмыртқаны пісіруге бола ма?
5.Сынапты термометрмен бір тамшы ыстық судың
температурасын өлшеуге бола ма?
6.Қанттың салқын суға қарағанда ыстық суға тезірек еруі
неліктен?

3. «КІМ ТАПҚЫР!»
Ой жинақтау.
Ғалымдар

Формула

Өлшем.б

аспаптар

Ғалымдар

Формула

Өлшем.б

аспаптар

Ғалымдар

Формула

Өлшем.б

аспаптар

Ғалымның есімін төменде берілген
сипаттамалар арқылы табыңыз:

• Бұл ғалымды «сэр» деп

атаған
• Оны «классикалық
механиканың атасы» деп
атаған
• Ол «бүкіл әлемдік
тартылыс заңының»
авторы
• Оның құрметіне күштің
өлшем бірлігі берілген

Исаак Ньютон

Мына суреттегі
ғалым кім?
Итальян ғалымы,
инерция заңын
ашқан.

Галилео Галилей

Қай ғалымды
Пушкин «Орыс
халқының
бірінші
университеті»
деп атады?

М.В. Ломоносов

s
tх х 0

t

10 Формула –

х х0 t
Бұл қандай өрнек.
( қозғалыс заңы)

s х P сt
tх
д 0
P P1

20 Формула –

Р
д
l
Р Р1
Бұл қандай формула.
(дененің тығыздығы)

s
tх х 0

t

30 Формула –

h
g r
Бұл қандай формула.
(Қылтүтіктің көтерілу биіктігі)

10 Өлшем бірлік - м/c2 қандай
формуланың өлшем бірлігі.
(үдеу)

(аудан)

30 Өлшем бірлік - Паскаль қай
формулаға тиісті.

(қысым)

10 аспаптар – Сұйықтың
тығыздығын өлшеуге арналған
аспап.
(Ареометр).

20 аспаптар – Сұйықсыз сөзінің
грекше баламасы.

(анероид)

30 аспаптар – Ұшақтардың ұшу
биіктігін қадағалап отыратын аспап.

(альтиметр)

1

1. Үзіліс кезіндегі екі
оқушының
соқтығысуының
арасындағы аралық неге
тең ?

Жауабы: Еркін
жүру жолының
ұзындығына тең

2. Қандай «кулонды» мойынға тағуға
болмайды ?

Жауабы: Электр
зарядының бірлігі
- Кулонды

3. Кез – келген адамның ала алмайтын сыйлығы?

Жауабы: Нобель
сыйлығы

4. Қандай «Бормен» тақтаға жазуға болмайды ?

Жауабы: Оге Бор
атом ядросының
құрылысы теориясын
жасаған ғалым

5. Қандай сақинаны тағуға
болмайды ?

Жауабы:
Ньютон
сақинасы

6. Қандай торға қамауға болмайды ?

Жауабы:
Дифракциялық
торға

7. Қандай моль киімді жемейді ?

Жауабы: Моль заттың мөлшерінің
бірлігі

8. Қандай өріске мал жаюға болмайды ?

Жауабы: Электрлік
және магниттік
өріс

1. Жеті рет өлшеп бір рет кес

Диффузия

2. Көсеу ұзын болса қол күймес

Физикалық шаманы өлшеу

3. Бір құмалақ бір қарын майды шірітеді

Жылу өткізгіштік

4. Отқа салса темірде балқиды

Жылдамдық

5. Аттыға жаяу жолдас болмас

Заттың агрегаттық күйі(балқу)

6.Дән себілмей астық өнбейді
Дария буланбай шық түспейді.

Булану конденсация

1. Жеті рет өлшеп бір рет кес

Диффузия

2. Көсеу ұзын болса қол күймес

Физикалық шаманы өлшеу

3. Бір құмалақ бір қарын майды шірітеді

Жылу өткізгіштік

4. Отқа салса темірде балқиды

Жылдамдық

5. Аттыға жаяу жолдас болмас

Заттың агрегаттық күйі(балқу)

6.Дән себілмей астық өнбейді
Дария буланбай шық түспейді.

Булану конденсация

1. Қарыстан сүйем жақын

Жылу өткізгіштік

2.Тонның жылуы терісінен емес жүнінен

Физикалық шама

3. Қимылдаған қыр асар

Заттың агрегаттық күйі

4.Таумен тасты су бұзар
Адамзатты сөз бұзар

Механикалық қозғалыс

5. Аяқ сүрінсе басқа салмақ түсер

Жылдамдық

6. Шапшаң озар
Жатқан қалар

Инерция

1. Қарыстан сүйем жақын

Жылу өткізгіштік

2.Тонның жылуы терісінен емес жүнінен

Физикалық шама

3. Қимылдаған қыр асар

Заттың агрегаттық күйі

4.Таумен тасты су бұзар
Адамзатты сөз бұзар

Механикалық қозғалыс

5. Аяқ сүрінсе басқа салмақ түсер

Жылдамдық

6. Шапшаң озар
Жатқан қалар

Инерция

6 . Сиқырға толы физика

2 топтың ойыншысы 2 конвертті таңдайды.
Дұрыс жасалған тәжірибеге - 10 ұпай.
«А» конвертінің тапсырмасы:
Қажетті заттар: шикі жұмыртқа,
суы бар стақан, бірнеше қасық ас тұзы
Тапсырма: 1. Суы бар стақанға
жұмыртқаны ептеп, қасықпен сал.
Не байқалады?
Жұмыртқа стақан түбіне дейін
түседі, яғни батады.
Себебі: Жұмыртқаның тығызыдығы
судың тығыздығынан артық.

6 . Сиқырға толы физика
2- тәжірибе: Су құйылған тәрелкенің түбіндегі
тиінді қолыңызды суламай алыңыз.

Жауабы: Қағазды жағу керек,
жанып тұрған қағазды стаканның
ішіне қойыңыз және жылдам
стаканды тиіннің қасына түбін
жоғары қаратып тәрелкеге қою
керек. Қағаз өшеді, стакан ақ
түтінмен толады, сосын
тәрелкедегі су атмосфералық
қысымның әсерімен өзінен - өзі
стаканға жиналады.

6 . Сиқырға толы физика
«B» конвертінің тапсырмасы:
1. Жұмыртқаны стақанның ішінен ал,
стақанға 10 шәй қасық тұз сал, толық
ерігенше араластыр. Енді жұмыртқаны
стақанға ептеп сал.
Не байқалады?
Жұмыртқа жоғары қарай қалқып
шығады, яғни батпайды.
Себебі: тұзды судың
тығыздығы жұмыртқаның
тығыздығынан артық, сондықтан
да жұмыртқа батпайды.

2- тәжірибе:
Парафиннен жасалған шамды
алыңыз. Шамның түбіне кішкене
жүк қыстырып қойыңыз. Сосын
суы бар әйнектен жасалған
ыдысқа салыңыз. Шам жүзуі
керек. Жоғарғы жағындағы жанып
Жауабы: Жалын сумен толып
тұрған фитель судың үстінен
және шам тез өшетін сияқты
шығып тұрады. Шам қанша уақыт
көрінеді. Бірақ жанып тұрған
жанады?
шамның массасы азайып судың
бетіне қалқып шығады.
Осы құбылысты түсіндіріңіз.

Ұқсас жұмыстар

Физика әлеміне саяхат. Сайыс сабақ

Ғажайып төрттікке саяхат

Физика әлеміне саяхат

Туған жердей жер болмас

Тілді қалай өзгертем

Алгоритмді бастау, аяқтау

Тіл әлеміне саяхат. Сабақтың тақырыбы

Қай ғалымды

Мәндес сөздер

Тіл әлеміне саяхат

Пәндер