Жер бедері мен пайдалы қазбалары




Презентация қосу
§15. ЖЕР БЕДЕРІ МЕН
ПАЙДАЛЫ ҚАЗБАЛАРЫ
С А Б А Қ Т Ы Ң М А Қ С АТ Ы :

ТЕОРИЯ БОЙЫНША « БІЛУ»
Еуразияның жер бедері ____________________
Материктің теңіз деңгейінен орташа биіктігі _____________
Материктегі 14 шыңның абсолют биңктігі ______________ жоғары.
Ең биігі- ____________________________
Теңіз деңгейінен ең төмен жатқан ______________________
Ең ежелгі – __________________________________________________________ және
______________________________платформалары.
Еуразия литосфералық тақтасының соқтыңысу жүрген оңтүстік бөлігінде ___________
_________________________________ жүрді.
Аса биік, құрылымы күрделі тау жүйелері –________________________________
__________________________________________________________________қалыптасты.
________________________________ Еуразияның оңтүстік батысынан Азияның оңтүстік –
шығысына дейін созылып жатыр.
Күшті жер сілкінулер _________________________________________белдеуде де байқалады.
Жер сілкіну орталықтарынан жан – жаққа шеңбер жасап, жылдам тарайтын күшті толқындар
– __________________________ жағалаудағы қалаларға үлкен апат әкеледі.
Жанартау әрекеті тоқталмаған кейбір аудандарға ыстық сулардың атқылауы – _____________
тән
Оңтүстіктегі ____________________________________ материктің ең биік таулары
шоғырланған.
Памир тауында материктегі ең ірі тау мұздығы ___________________________ (ұзындығы 77

ТЕОРИЯ БОЙЫНША « БІЛУ»
Еуразияның жер бедері алуан түрлі.
Материктің теңіз деңгейінен орташа биіктігі 840м
Материктегі 14 шыңның абсолют биңктігі 8000 м-ден жоғары.
Ең биігі- Джомолунгма 8848м
Теңіз деңгейінен ең төмен жатқан Өлі теңіз (-403м)
Ең ежелгі – Шығыс Еуропа, Сібір, Қытай-Корей, және Оңтүстік Қытай платформалары.
Еуразия литосфералық тақтасының соқтыңысу жүрген оңтүстік бөлігінде өте күшті тау
жасалу жүрді.
Аса биік, құрылымы күрделі тау жүйелері – Кавказ таулары, Армян және Иран таулы
қыраттары, Памир, Тибет таулы қыраты, Гималай таулары қалыптасты.
Альпі –Гималай белдеуі Еуразияның оңтүстік батысынан Азияның оңтүстік – шығысына
дейін созылып жатыр.
Күшті жер сілкінулер Тынық мұхиттық геогсинклиналдық белдеуде де байқалады.
Жер сілкіну орталықтарынан жан – жаққа шеңбер жасап, жылдам тарайтын күшті
толқындар – цунами жағалаудағы қалаларға үлкен апат әкеледі.
Жанартау әрекеті тоқталмаған кейбір аудандарға ыстық сулардың атқылауы – гейзерлер
тән
Оңтүстіктегі Альпі – Гималай белдеуінде материктің ең биік таулары шоғырланған.
Памир тауында материктегі ең ірі тау мұздығы Федченко мұздығы (ұзындығы 77 км)
орналасқан.

« ТҮСІНУ»

1. Неліктен Еуразия материгі пайдалы қазбаларға
бай болып келеді?
2. Неліктен Тынық мұхиттық геосинклиналдық
белдеуді «Отты шеңбер» деп атайды?
3. Неліктен биік таулардағы шыңдарын альпілік
жер бедері деп атайды?

« ТАЛДАУ»
Салыстыр
Айырмашылығы неде?
Ұқсастығы неде?

« ЖИНАҚТАУ»
Тақырыптың басты идеясын сызба түрінде
беріп, толтыру

«ҚОЛДАНУ»
Кескін картаға Еуразия аумағындағы ежелгі платформаларды және оларға сәйкес
келетін ірі жазықтарды, геосинклиналдық белдеулер мен олардағы тау
жоталарының жату бағыттарын белгілеп, аттарын жазыңдар.

Климаттық картаны пайдалана отырып, 50 с.е. бойынша
қоңыржай белдеудің теңіздік
және континенттік климаттарының салыстырмалы кестесін
толтыр.

РЕФЛЕКСИЯ.

Эссе жазу


Ұқсас жұмыстар
Пайдалы қазбалары
Гималай тауы
Аустралия материгінің пайдалы қазбалары
Материктың шеткі нүктелері
Оңтүстік Американың климаты мен табиғат зоналары
Еуразияның жер бедері мен пайдалы қазбалары
Сарыарқа
Аустралия материгі
Орталық Қазақстан.Шаруашылығының қалыптасу ерекшеліктері. Халқы
Қырғызстан Республикасына жалпы шолу
Пәндер