Қабысу

Сабақтың тақырыбы:

Қабысу

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: сөз тіркесінің қабыса байланысу жолын түсіндіру, алған теориялық білімдерін практика тұрғысында кеңейту, сауаттылыққа баулу.

2. Дамытушылық: Оқушылардың ауызекі сөйлеу тілін дамыту, пән бойынша алған білімдерін жүйелі түрде қолдана білуге дағдыландыру

3. Тәрбиелік: Оқушыларды барлық аяулы да ардақты аналарды құрметтеуге тәрбиелеу

Сұрақ - жауап

-«Синтаксис» сөзі қай тілден алынған, мағынасы не? Синтаксис нені зерттейді?

- Сөз тіркесі дегеніміз не?

- Сөздердің байланысу тәсілдерін ата.

- Есімді, етістікті тіркес дегеніміз не?

- Қиысу дегеніміз не?

- Сөздердің қанша байланысу тәсілдері бар?

- Сөздердің байланысу түрлерін ата.

- Меңгеру дегеніміз не?

- Матасудың байланысу тәсілі қандай?

Сөз тіркесі

1. Ізгілік кілті

2. Көпір арқылы өту

3. Абай - ақын

4. Бақытты балалық

5. Самал жел

6. Адамзатты сүю

7. Білу үшін оқу

8. Еңбектің сыйы

9. Қаныш Сәтбаев - ғалым

10. Ғажайып әлем

Қабысу

Орын тәртібі жағынан іргелес тұру арқылы жалғаусыз байланысқан сөз тіркестерін қабыса байланысқан сөз тіркестері немесе қабысу дейміз.

Мысалы: Бұл шетте жыртық, шоқпыт лашықтар, құрым қара қостар, кішкене күркелер бар.

Қабысу

Бағыныңқы сыңары

Сан есім / он оқушы

Зат есім / алтын сағат

Есімдік / бұл кітап

Есімше / оқыған кітап

Үстеу / жоғары шықты

Еліктеуіш / бырт-бырт үзді

Көсемше / дауыстап сөйледі

Сын есім / жақсы оқиды

Басыңқы сыңары

Есімді тіркес

Етістікті тіркес

Мәтінмен жұмыс. Қиысу, меңгеру, матасу, қабысуды теріп жазу.

Ана - үйдің берекесі, қыз баланың өнегесі, шаруаның несібесі. Ана - кәусар бұлақ, нұрлы шуақ, мәңгі шырақ. Ананың көзінен нұр төгіліп, жан-жағына шуағын төгеді. Осы шуақпен жылынып, асыл ананың құшағында мейір алып жүрген біз - алтын ананы мәңгі қастерлеп, еңбегін бағалап өтейікші!