Қазіргі кезеңдегі психологиялық қызметтің негізгі жұмыс бағыттары мен іс - құжаттарының түрлері

Презентация қосу

Кіріспе
І. Негізгі бөлім
1.1 Білім беру жүйесінде психологиялық қызмет жұмысын
ұйымдастыру ......................................................... 5
1.2 Психологиялық қызметтің міндеттері, жұмыс
бағыттары және оны жүзеге асыру формалары ............... 7
1.3 Педагог – психологтың негізгі құжаттарының
түрлері және оның жүргізілу тәсілдері ............................. 10
ҚОРЫТЫНДЫ ........................................................................ 15
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ .................... 16

Біз әркімнің ар-намысы,
абыройы мен беделі қадірленетін,
мәртебелі мораль,
этикалық негіздері мен
рухани құндылықтар
ірге тепкен қоғам құруға тиіспіз.

Н.Назарбаев

1.1 Білім беру жүйесінде психологиялық қызмет жұмысын ұйымдастыру
Қазіргі таңда практикалық психология белсенді даму үстінде:
психологиялық қызметтің небір салалары бар.
Психология күнделікті өмірде болып жатқан құбылыстардың мәнін
ұғынуды, бала тәрбиесі, психикалық тұрғыдан денсаулық туралы,
тұлғалық даму туралы ойланатын, түсінгісі келетін әр адамның ең
жақын қолдаушысына айналуы тиіс.
Білім беру жүйесінде психологиялық қызмет көрсетуді
ұйымдастыруға соңғы кезде үлкен назар аударылуда, өйткені мектептегі
оқушылардың жеке ерекшелігін, таным процестерін толық менгеруге,
ата-аналар мен мұғалімдердің көптеген мәселелерін шешуге,
психологиялық жағынан көмек беруге мұғалімдердің өздеріне өте қиын.
Сондықтан да білім беру жүйесінде психологиялық қызметті
ұйымдастыру күн тәртібінде тұрған мәселелердің бірі болып отыр.
Мектептегі психологиялық қызмет дегеніміз не, мақсаты,
лауазымдық міндеттері және іс –құжаттарының түрлері
қандай деген мәселені қарастырайық.

Мектептегі психологиялық қызмет – әрбір баланың толыққанды психикалық
және тұлғалық дамуына әсер ететін жағдайлармен қамтамасыз ету негізгі
мақсаты болып табылатын білім беру жүйесіндегі арнайы сала.
Мектептегі психологиялық қызметтің негізгі мақсаты - мектеп
оқушыларының жеке тұлға ретіндегі қалыптасуына, олардың шығармашылық
мүмкіндіктерінің ашылуына, қабілеттері мен бейімділіктерінің дамуына
көмектесу; олардың психологиялық ерекшеліктерін терең зерттеу; оқушылардың
психикалық дамуындағы ауытқушылықты, кешеуілдеуді болдырмаудың жолдарын
іздестіру; мұғалімдер ұжымында психологиялық ахуалды қалыптастыру; атааналар үшін психологиялық сауаттандыру,
білім беру сабақтарын ұйымдастыру.
Халыққа білім берудегі мектептегі психологиялық қызметтің негізгі
мақсаттары оның жұмысының мазмұнына сәйкестігімен анықталады:
Өз жұмысына педагог-психолог Қазақстан Республикасы Конституциясы мен
заңдарын, ҚР Президентінің Жарлықтарын, білім беру саласын басқаратын
барлық деңгейдегі органдардың шешімдерін басшылыққа алады.
Мектеп психологының құқықтары мен міндеттері және жалпы
ережелер, мектеп психологының негізгі қызметтік мәселелері
туралы арнайы Психологтың ұстаным әдебі туындайды:

Психолог қызметінің моделі

Мақсаты: Жеке тұлғаның қабілеті мен қажетіне лайық құзырлы біліммен тәрбие беру.

Психологиялық орталық
Әлеуметтік орта

Мектеп әкімшілігі
Мұғалім

Оқушы

Ата-ана

Психологиялық қызметтің негізгі жұмыстары

Психолологиялық зерттеу
психодиагностика
Психопрофилактика

Психологиялық білімді
көтеру
Психологиялық кеңес беру

Психологиялық түзету дамытушылық бағыты

Теңіз жағасында күнбе - күн бір қарт адам
жағаға шығып қалған теңіз жұлдызшаларын
еңкейіп алып теңізге кері лақтырып жүреді.
Оны байқап жүрген бір бала:
«Ата, мұндай жұлдызшалар мың-мыңдап
толып жүр ғой теңізде.
Несіне әуре боласыз?
Сіздің кері лақтырғаныңыздың қандай
пайдасы, мәні бар» депті.
Сонда қарт кезекті жұлдызшаны
көтеріпті де:
«Оның мына жұлдызша үшін мәні бар»
деп жұлдызшаны суға жіберіпті.
Әрбір адам – бір жұлдыз. Біздің міндетіміз әрбір адамның
жарқырауына көмектесу керек екені бәріне де анық ....................

«Менің ойымша қазақтардың қайталанбас
этикалық-психикалық әлемі - әлі жете зерттелмей,
зерделенбей жатқан тылсым дүние»
Н.Ә. Назарбаев

1.2 Психологиялық қызметтің негізгі жұмыс бағыттары,
міндеттері және оны жүзеге асыру формалары
1. Психологиялық зерттеу (диагностика) бағыты
- оқушының, ата – ананың тұлғааралық жетілуіндегі ерекшеліктерді нормадан ауытқуды
ғылыми негіз деп беретін сала.

2. Психологиялық ағарту, алдын алу (профилактикалық) бағыты
– педагогтарды, ата-аналарды психологиялық біліктілігін
арттыру, мүмкін болған ауытқудың алдын алу шаралары.

3. Психологиялық түзету – дамытушылық (коррекция) бағыты
түзету, өңдеу мақсатында нормадағы балаларды қарастырады, ауытқуы бар балаларды
түзету іс – шараларын қарастырады.

4. Психологиялық кеңес (консультациялық) бағыты
кәсіби кеңес (консультация) жүргізу – диагностикалық негізде туындайды. Психологиялық
кеңес берудің мақсаты: педагогикалық үрдістердегі қатысушыларға мәселелерді,оқу-тәрбие
үдерісінде туындаған проблемаларды шешуге көмек көрсету.

5. Әлеуметтік – диспетчерлік бағыты
педагог-психологтың және кең көлемде талап етілетін мамандардың
кәсіптік құзыреттілігі, функционалдық міндеттері шеңберінен
шығатын. Проблемаларды шешу, аралас-мамандармен жұмыс жүргізу;

Түрлі балалар құрамымен жұмыс:
а) Дарынды оқушымен жұмыс (оқушы жайлы мәлімет, жеке ерекшелігіне арнаған
картотекасы, арнайы жұмыстар)
б) Үйде оқытылатын мүмкіндігі шектеулі балалармен жұмыс (сабақ кестесі, жылдық
жоспар, даму динамикасы, мінездемесі, пән мұғалімдерімен жұмыс анықтама, құжаттарын
қадағалау)
в) Үлгерімі төмен оқушымен жұмыс (оқушы жайлы мәлімет, жеке ерекшелігіне арнаған
картотекасы, арнайы жұмыстар)
г) Девианттық мінез-құлқы бар балалармен жұмыс (мәліметтер алу, жеке, топтық жұмыс,
қызығушылығына қарай үйірмелерге тарту, сынып жетекшіге педагогикалық –
психологиялық көмек көрсету, ата-аналарына кеңес беру, психологиялық-педагогикалық
консилиум өткізу, ДТІЖО, КТІЖБ-мен бірлесіп профилактикалық жұмыстарын
ұйымдастыру, жеке картотека арнау, ағарту жұмыстары девианттық мінез-құлықтың
алдын алу іс шаралары)
д) Қамқорлықтағы балалар және жетім балалармен жұмыс (мәлімет алу, жеке бағалауда
қадағалау, жеке топтық жұмыста ерекше көніл бөлу, жеке картотека арнау)
Әлеуметтік педагог пен байланыс
е) Аз қамтамасыз етілген және көп балалы отбасылармен жұмыс (мәлімет алу, жеке
бағалауда қадағалау, жеке топтық жұмыста ерекше көніл бөлу, жеке картотека арнау)
Әлеуметтік педагог пен байланыс
ж) Аутоагрессияға бейімділігі бар, ерекше назар аударатын оқушымен жұмыс (мәлімет алу,
жеке бағалауда қадағалау, жеке топтық жұмыста ерекше көніл бөлу, жеке картотека арнау,
мониторинг)

Мектеп әкімшілігі

Ата-аналармен
жұмыс

Жалпы
оқушылармен
жұмыс

Дарынды
балалармен
жұмыс

Мұғалімдермен
жұмыс

Даму мүмкіндігі шектеулі
балалармен жұмыс

Психологиялық ағарту психопрофилактикалық жұмыстар

Тақырыптық кештер

Сайыстар

Спорттық жарыстар

Практикум

Семинар, конференция

Лекциялар

Дөңгелек үстел

Консилиумдер

Тренинг сабақтар

Топтық
Психоойындар
Жеке
Түзету-дамыту сабақтары
Психодиагностикалар
Психотерапиялар

Тренингтер

Психологиялық кеңес (консультациялық) бағыты

ЖЕКЕ
Оқушылар

ТОПТЫҚ

Мұғалімдер
Кеңестер
Ата-аналар
Практикум лекция
Күрделі әрекет иесі

Әлеуметтік – диспетчерлік
бағыты

Мұғалімдермен
жұмыс

Әр түрлі саладағы мамандармен
жұмыс жүргізу (дефектолог, логопед т.б.)

Ата-аналармен
жұмыс

1.3 Педагог – психологтың негізгі құжаттарының түрлері
және оның жүргізілу тәсілдері
I. Нормалы (қағидалы) құжаттар
Мақсаты: Психологтың жұмыс мазмұның мемлекеттік стандартқа сай болуы.
II.
Концептуалды құжаттар
Мақсаты: Психологтың жұмысын ұйымдастыру
III.
Қызметтік және есептік кұжаттар
Мақсаты: Психологтың атқарған жұмыстарын тіркеу журналы
IIII.
Есептік құжаттар
Мақсаты: Психологтың жұмыс мазмұнының көрінісі (жабық құжат)
Қосымша педагог - психологқа арналған құжаттар
Оқушыларға арналған құжаттар (ашық, жабық құжаттар)
Ата – аналарға арналған құжаттар (ашық, жабық құжаттар)
Мұғалімдерге арналған құжат (ашық, жабық құжаттар)

«Мектебімізде таза, берік, хәм өз жанымызға (қазақ жанына) үйлесетін
негізде құра білсек, келешегіміз үшін тайынбай-ақ серттесуге болады»
М.Жұмабаев.

ҚОРЫТЫНДЫ
Мектептегі психологиялық қызмет халық ағарту жүйесіндегі аса қажетті
салалардың бірі. Сонымен психологтың білім беру мекемелеріндегі алатын кәсіптік
статусы түрлі жерде әр түрлі. Ол психологтың жұмысты ұйымдастыру тәсілдеріне
байланысты, яғни жұмыс істейтін психолог маманданған, психологиялық білімі
жоғары, адам жанын танушы болуы қажет.
Психологтың жылдық жоспары психологиялық климатына анализ жасауға,
іс-шараларды бірегей өткізуге, ата-анамен қарым-қатынасына, балалар мәселесі,
әкімшілік және ата-аналар сұранысына әсер етеді. Психологтың басқа мамандармен
өзара қарым-қатынасы жүйелі түрде болғаны қажет. Мұғалімдерге, психологтарға
арналған психологиялық семинарлар, лекциялар тәжірибе алмасу жұмыстары
өткізілуі тиіс.
Осы уақыт бойы атқарылған жұмыстарым көп, әлі де ойымда, болашақта
көптеген жоспарланған жұмыстарым одан бетер көп. Бүкіл жоспарланған ойымды
жетілдіруге тырысамын деп үміттенемін.
Қазақстанда Өзіміздің Ұлттық психологиялық қызметтің жүйелі,
нәтижелі болуына үлесімізді қосуға дайынмын деп айтсам да болады.

Психологиялық ант
Психологиялық қызметімді бастай отырып, мен өзімнің
барлық білімім мен қабілетімді осы күрделі қызметке жұмсаймын
деп ант беремін.
Менің қолымда, менен көмек сұрайтын кісінің тағдыры
және оның жан-дүниесі тұр. Жеке адам ретінде табиғат сыйлаған
барлық білімім мен білігімді мен алдыма келген кісіге көмек беруге
жұмсаймын.
Мен кісі жайында білген және жинақтаған мәліметтерім,
оған қарсы жұмсалатын құралға айналуға жол бермеймін. Психолог
мамандығымды игере отырып, маған сенім білдірген кісілердің,
тек қана көңілінен шығуға тырысамын.

Ұқсас жұмыстар

Психологиялық сұраныстар журналы

Психологтың мектепке дейінгі мекеменің педагогикалық ұжыммен жұмыс ерекшеліктері

Арнайы психология

АУДИТОРЛЫҚ ҚЫЗМЕТТІҢ САПАСЫН БАҚЫЛАУ

Мeктeптeгі пcихологиялық қызмeтті бacқaру жәнe ұйымдacтыру

Арнайы мекемелерде жүргізілетін диагностикалау және түзету жұмысының бағыттары

Мектептегі психологиялық қызметтің өзекті бағыттары

Психолог портфолиосы

Психологиялық алдын-алу жұмыстарын ұйымдастыру ерекшеліктері

Шетелдік инвестицияларды тарту әдістері Шетелдік инвестицияларды шектеу әдістері

Пәндер