Сандардың таңбасы және қарама-қарсы сандар: координаталық түзу және есептер

Скачать

Мамбетов Айдар Турдалиевич

Математика пәні мұғалімі

№14 мектеп-гимназиясы

Цифрлар (сандар) әлемді басқармайды, бірақ олар әлемді қалай басқару керек екенін нақтылайды. (И. Гете)

а) санақта пайдаланылатын сандар … деп аталады

- бөлшек сандар;

- натурал сандар.

ә) санақ басы, бірлік кесіндісі және бағыты көрсетілген түзу … деп аталады - координаталық түзу;

- координаталық сәуле.

б) теріс сандар координаталық түзуде … орналасқан -санақ басынан оң жақта;

-санақ басынан сол жақта.

в) Нөл саны - … -оң сан;

-оң да теріс те емес сан;

- теріс сан.

Қарама - қарсы сандар

-2 және 2 5 және - 5 1, 5 және - 1, 5 0 и 0

0 саны оң да теріс те емес, ол -санақ басы

тек таңбаларымен айырмашылығы бар сандар қарама-қарсы сандар деп аталады

Егер а оң сан болса, онда - а саны теріс сан

Егер а теріс сан болса, онда - а саны оң сан

Егер a=0, онда -а=0

Негізгі ережелер

Кестедегі бос орындарды толтыр

Н

Ь

Ю

Т

О

Н

0

15

8

1 кестедегі сандарға 2 кестеден қарама-қарсы сандарды сәйкесінше орналастырып, әйгілі ғалымның атын табыңдар.

-8

1) -12 санына қарама-қарсы сан

жазылуы: -(-12) = 12

2) -10, 6 санына қарама-қарсы сан

жазылуы: -( -10, 6 ) = 10, 6

3) -т санына қарама-қарсы сан

жазылуы: -( -т ) = т

-(-(-(-5) ) ) саны неге тең ? Не үшін?

-(-(-(-(-10, 32) ) ) ) саны неге тең ? Не үшін?

т

10, 6

12

қорытынды:

а) егер сандағы теріс таңбалар саны жұп болса, онда ол оң сан.

ә) егер сандағы теріс таңбалар саны тақ болса, онда ол теріс сан

- (- 2, 5)

-(-(-(-61 ) ) ) =

0=

-(-14) =

-(-(-12) ) =

2, 5 =

20 =

- (-2, 3) =

- (-37) =

- (-20)

37

14

2, 3

0

61

-12

Белгінің орнына дұрыс теңдік келіп шығатын сәйкес санды қойыңдар

Теңдеулердің шешімін табыңдар

1 және 3 топ

х = -30, 4

-у=-45

в=-(-27)

2 және 4 топ

-х=45, 5

-у=-18

а=-(-96)

х = 30, 4

у=45

в=27

х= - 45, 5

у=18

в=96

Тест тапсырмалары

М

И

Н

У

С

-4

0

4

Суреттегі екі кісінің әрекетету бағыттары қандай?

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс