Митахондрия - мембараналы оргоноид

Презентация қосу

Ашық сабақ
Пәні: Биология
Сыныбы: 10 “В”
Сабақ тақырыбы:§ 15

Митохондрия мембраналық органоид

Пән мұғалімі: Қарынбаева Гүлнұр
Елікбайқызы

§ 15 Митохондрия
мембраналық органоид

Білімділік: Оқушыларға метохондрияның ашылу тарихын,
құрылысын,
қызметін түсіндіру.
Тәрбиелік: Табиғатты сүюге, қорғауға тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, электронды
оқулықтар.
Сабақтың түрі: аралас сабақ.
Пән аралық байланыс: экология, генетика, география,
Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңі.
- сәлемдесу
- сынып тазалығына көңіл бөлу
- оқушыларды түгелдеу

тарих.

-

Митохондрияның ашылу тарихы.
Митохондрияның құрылысы.
Митохондрияның құрамы.
Митохондрияның қызметі.
Митохондрияның салыстырмалы кестесі.

Митохондрия   түйіршік деген мағынаны
білдіреді. 1850 ж Швейцариялық ғалым
Р.А.Келликер жәндіктердің бұлшық етінен
тапты. Оны саркосома деп атады. 1894 ж
Р.Альтман митохондрияны “Биобласт” деп
атады. 1897 ж К.Бенда бұл органоидты
метохондрия деп атады. Оның орташа
ұзындығы 10 мкм, диаметрі 0,2 – 1,0 мкм.
Құрамында 70 % нәруыз, 25 % липид,
   5 % нуклейн қышқылдары болады.

Энергия көзі
АТФ молекуласын синтездеу
РНК молекуласын синтездеу.

Органоид

Митохондрия

Құрылысы

Құрамы

Маңызы

Сұрақ – жауап “кім жылдам”?
Венн диограммасын толтыру.
Тірек сызбамен жұмыс.
Биологиялық диктант.
Кім және не?
Жасуша органоидтарын орнына қою.
Комплементарлық ереже.
тест
қорытындылау.

Жасуша мембранасы қандай қызмет атқарады?
Цитоплазманың түп негізі?
Рибосомалардың қызметі?
Цитоплазманың қызметі?
Геоплазманың химиялық құрамы?
Мембраналы органоидтар?
Мембранасыз органоидтар?
Эндоплазмалық тордың түрлері қызметі?
Гольжди жиынтығының негізгі қызметі?
Лизосомалардың негізгі құрылысымен қызметі?
Жасуша құрамындағы органикалық заттар?
Жасуша құрамындағы бейорганикалық заттар?
Нәруыз молекуласын зерттеу әдістері ?
Көмірсулардың құрамы ?
Жасушадағы макроэлементтер?

Жасуша мембранасының қызметтері
Жануар
Өсімдік

Айырмашылығы

ДНҚ

РНҚ

қызметтері

Көмірсулар

липидтер

Жасушаның химиялық
құрамы

Көмірсулар

Нуклеин қышқылы

РНК

эндоцитоз

Эндоплазмалық тор
ЭПТ

Өсімдіктер мен жануарлар жасушасында
цитоплазмамен  тікелей байланысқан ішкі
қабатын _____________ немесе
_______________ құрайды.
Тасмалдаушы қызметінің ішіндегі ең
негізгісі __________ процесі.
Гольджи жиынтығының негізгі қызметі
_________________ тікелей байланысты.
Лизосомалардың негізгі қызметі  _______
және ________  макромолекулаларды
ыдырату.
Жасушадағы негізгі энергия көзі
______________

Ғалымдар
1. Де Дюв
2. Антони ван Левенгук
3. Р. Гук
4. Шван мен Шлейдин
5. Я.Беккори
6. Р.Воклен, К.Робике
7. Э.Фишер
8. Т.Сведберг
9. Л.Полинг
10.Ф.Мишер
11.Дж. Уотсон, Ф.Крик
12.Месельсон, Ф.Сталь
13.К.Портер
14.К.Гольджи
15.Р.Келликер
16.А.Я.Данилевский

Ашқан жаңалықтары
__________________________
__________________________
__________________________
__________________________
__________________________
__________________________
__________________________
__________________________
__________________________
__________________________
__________________________
__________________________
__________________________
__________________________
__________________________
__________________________

____________________
____________________
____________________
____________________
____________________
____________________
____________________
____________________
____________________
____________________
____________________
____________________
____________________
____________________

Комплементарлық ереже

А

А

Ц

Ц

Т

Т

Г

Г

тест

1. Нәруыздың неше реттік құрылымы бар?
а) 4
б) 2
ә) 3
в) 5
2. Жасуша теориясын ашуда қандай ғалымдар еңбек етті?
а) Р.гук
б) А.Левенгук
ә) Т.Шванн в) Г.Пуркине
3. Нуклеотидтер құрамындағы азоттық негіз, көмір су және фосфат топтары арасындағы байланыс қалай
аталады?
а) сутектік
б) металдық
ә) коваленттік
в) иондық
4. ДНК үзінділерін біріктіретін фермент қалай аталады?
а) ДНК - полимераза
б) РНК - полимераза
ә)лигаза
в)амилаза
5. Жасушадағы судың мөлшері қандай?
а) 1,0% – 1,5%
б) 1,0% – 2,0%
ә) 70% - 80%
в) 0,2% – 2,0%
6. Қандай нуклеотид екі сақинадан тұрады?
а) А - Ц
б) Г - Ц
ә) Ц - Т
в) А – Г
7. РНК құрамында қандай көмірсу кіреді?
а) пентоза
б) полисахарид
ә) рибоза
в) сахароза

8. Улы қасиеттері бар нәруыздар қалай аталады?
а) ферменттер
б) токсиндер
ә) гормондар
в) сапалы
нәруыздар
9. РНК қандай мономер бойынша ДНК – дан ерекшеленеді?
а) тимин
б) гуанин
ә) урацил
в) цитозин
10. Жасушада 1 г май ыдырағанда қанша энергия бөлінеді?
а) 17,7
б) 38,9
ә) 16,5
в) 18,2
11. ДНК – ның екі еселенуін қандай ғалымдар зерттеді?
а) Дж.Уатсон
б) Р.Франклен
ә) Э.Чаргафф
в) М.Месельсон, Ф.Сталь
12. Өсімдіктерде тіректік қызмет атқаратын полисахарид?
а) Крахмал
б) Нәруыз
ә) Липид
в) Жасунық (кличатка)
13. Жануарлар организіміндегі көмірсулар қалай аталады?
а) крахмал
б) нәруыз
ә) липид
в) гликоген
14. Нәруыз қанша амин қышқылынан тұрады?
а) 200
б) 20
ә) 40
в) 30
15. ДНК – ның екі еселенуі жөнінде қай болжам дұрыс?
а) бытыраңқы екі еселену
б) сақталай екі еселену
ә) жартылай сақтала еселену
в) жартылай екі еселену

Бүгінгі сабақта не
білдім ?

Не білгім келеді?

Зейін қойып
тыңдағандарыңызға
рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Қос мембраналары органоидтар. Пластидтер. Ядро. Митохондрия

Екі мембраналы органоидтар. Пластидтер. Митохондриялар

Жануар жасушасының құрылысы

Клетка және органоидтардың құрылысы

Жасушалық мембрана қызметтері

Жасуша мембранасы

Клетка органоидтары

Жасуша қасиеттері

Қосмембраналы органоидтар

Митохондрия мен пластидтердің пайда болуы

Пәндер