Буылтық құрттар

Едәуір күрделі құрылысты

Денесі екі жақты симметриялы

Буылтықтанған

Теңізде, тұщы суда және топырақта тіршілік етеді

Бірнеше милиметрден 3 метрге дейін болады

9000ға жуық түрі бар

Буылтық құрттар

Сирекқылтанды құрттар класы

(шұбалшаң)

Көпқылтанды құрттар класы (нереида және құмқазар)

Қоректенуі

Шұбалшаң

Өсімдіктердің шіріген қалдықтарымен қоректенеді. Асқорыту мүшесі бүкіл денесін бойлай созылған көлемді ішек. Ауыз қуысы-жұтқыншақ-өнещ-жемсау, бұл қарыншасы

Нереида және құмқазар

Әр түрлі қоректі пайдаланады, жыртқыштыры да бар, ішетектері бар, алдыңғы, ортаңғы, соңғы.

Тыныс алуы

шұбалшаң

Тыныс алу мүшесі жоқ, денесін қаптаған ылғалды жұқа қабықшамен газ алмастырады.

Нереида және құмқазар

Тыныс алу мүшесі Желбезек, терісі де тыныс алуға қатысады.

Қан айналымы

шұбалшаң

Қызыл болуы қанның бар екендігін көрсетеді, екі негізгі қантамырлары ішектің үстіңгі және астыңғы жағынан өтеді. Жүрекшесі бар, Ода тұйық қанайналым жүйесі

Нереида және құмқазар

Барлығы шұбалшандікі секілді, көпшілігінде қызыл, жасыл түсті қандары бар құрттар да кездеседі

Зәр шығаруы

шұбалшаң

Әрбір буылтығында екі екіден орналасқан кішкене ақ имек түтікшелері зәр шығару мүшесі. Имек түтікшенің бір жағы шұқырық тәрізденіп дене қуысына, екінші жағы келесі буылтық арқылы сыртқа ашылады.

Нереида және құмқазар

Зәр шығару жүйесі ашық, әрбір буылтықта зәр шығару мүшелері болады. Зәр шығару мүшесінің кірпікшелі шұқырағы буылтық қуысына ашылады да, денедегі қажетсіз заттарды жинап, өзекшесі арқылы келесі буылтықтағы күрделі құрылысты шумаққа жеткізеді. Дененің қабырғасындағы арнаулы зәр шығару тесігі арқылы шығарылады.

Жүйке жүйесі

шұбалшаң

Бас пен құрсақ бөлігінде жүйке жүйесі болады. Жұтқыншақ бөлігінде екі жұп жүйке түйіні бар, жұтқыншақүсті және жұтқыншақасты деген бір бірімен жалғасқан түйіндері бар

Нереида және құмқазар

Шұбалшандікі секілді

Сезім мүшелері

шұбалшаң

Топырақта тіршілік етуіне байланысты жақсы дамымамаған, алайда жарықты жақсы сезінеді, иісті де ажырата алады, сипап сезуді қылтандар атқарады.

Нереида және құмқазар

Едәуір дамыған, сипап сезу қармалауыштар мен мұртшаларында орналасады. Бас бөлігінде мұрттары және көздері болады. Екі немесе төрт көзі болуы мүмкің, иіс сезу мүшесі жоқ.