Оқушыларды шешендік өнерге бейімдеп оқыту




Презентация қосу
Шешендік өнер тарихы:Шешендік өнер дегеніміз
жалпы тіл өнерінің шығуымен, қалыптасуы.
Шешенік өнердің пайда болуы, адам қоғамының
пайда болуына байланысты.
Шешендік өнер туралы ғылымды халықаралық тілде
риторика деп атайды.
Риторика ғылымының негізгі тарихы ежелгі Греция
мен Рим империясынан басталған.

Ежелгі Грекия мен Ежелгі Рим
Сократ пен Платон
Аристотель
Цицерон
Квинтилиан

Оның алғашқы негізін салушы грек,
софист Протагор болған.
Қазақ риторикасын сөз еткенде алдымен
ауызға аларымыз әл- Фараби, Жүсіп
Баласағұни, Махмұт Қашқариді аламыз.
Кейінгі дәуірде Әйтеке би, Төле би,
Қазыбек билерді атауға болады.

Шешендік сөз сапасы
Ой
жүйелігі

Сөз
дәлдігі

Сөз
айшығы

Сөз
дәйекті
лігі

Сөз
әуезділігі

20:49

Сөз
байлығы

шешендік

Сөз
түсінік
тілігі

Тіл
тазалығы
Ой
жүйелігі

Қазақ шешендік өнерінің
ерекшеліктері.
Біріншіден: қазақ шешендерінің сөздері қағазда
емес, ауызда, халық жадында сақталған.
Сондықтан олар сол бастапқы қалпында емес,
ұрпақтан –ұрпаққа көшіп, өңдеуге көп ұшыраған.
Екіншіден: шешендердің сөздері бүкіл қазақ еліне
тарағандықтан, өзгеріспен әр жерде әр түрлі
адамның атынан айтылатындығы. Демек,
шешендік сөздерді алғашқы айтушы жеке адамдар
болғанымен, оны кейін өңдеген де, сақтаған да
халық болды, сондықтан оның авторы да - халық.

Шешендік сөздердің түрлері

Шешендік арнау

Шешендік толғау

Шешендік дау

Шешендік сөздердің құндылығы

Шешендік сөзге қойылатын
талаптар:

• Белгілі бір әлеуметтік мәні бар тақырыпты
қозғайтын шаршы топ алдында сөйленетін сөз
болу қажет;
• Әңгіме өзегінің дәлелі болу керек;
• Тыңдаушыларға түсіндіріп, ойлантып,
харекетке жетелеу керек;
• Тыңдаушыларды сүйсіндіретін эстетикалық
қасиеті болу керек;
• Шындықты, ақиқатты тануға ұмтылдыру
керек;
20:49

“Ақындық- туа бітті өнер
болса, шешендік- жүре келе
қалыптасатын қасиет”
ЦИЦЕРОН


Ұқсас жұмыстар
Халық ауыз әдебиетін оқыта отырып, оқушыларды шығармашылық өнерге баулу
Бастауыш мектепгі музыка сабағыныі типтік бағдарламасы мен әдістемелік кешені, мазмұндық сипаты
Шешендік сөз
Деңгейлеп оқу тапсырмаларының оқыту
Мақ ал - мәтелдер – халық даналығы
Бастауыш мектептегі музыка сабағының типтік бағдарламасы мен әдістемелік кешені
Диспут және жарыс оқушыларда мінез – құлықпен өнегелі сананы қалыптастыру әдісі
Педагогикалық шеберліктің негізі
Мәтінді рөлге бөліп оқыту
Білім берудің жаңартылған мазмұны жағдайында Биология пәнінен зертханалық оқу үрдісін ұйымдастыруда басшылыққа алатын инновациялық әдіс - тәсілдер
Пәндер