XXI ғасыр көшбасшысы, 8-9 сынып




Презентация қосу
Ел ертеңі – дарынды ұрпақ

Қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі:
А.А.Тлеубаева
Танымдық интеллектуалды ойын

«ХХІ ҒАСЫР КӨШБАСШЫСЫ»

Мақсаты:
Дарынды оқушыларды
анықтау, олардың қабілетін ашу, алған
білімдерін
өмірде
қолдана
білу
шеберліктерін арттыру. Оқушылардың
ойлау
қабілетін,
тапқырлығын,
жылдамдығын, таным белсенділігін
арттыру. Еркін сөлеу қабілеттерін ашу.
Сергектік, зеректігін дамыту. Өзін-өзі
тануға, сұраққа мәдени түрде жауап
беруге, айналадағы ортамен қарымқатынас жасауға, адамгершілікке, ана
тілін сүйіп қастерлеуге тәрбиелеу.

Сайыс 4 бөлімнен тұрады
1-бөлім –
БӘЙГЕ
2-бөлім –
ЖОРҒА
3-бөлім – ДОДА

*Бәйге
Сұрақтарға
жауап беру
Дұрыс жауапқа
1 ұпай

* М. Әуезовтың атақты романы.
* Жатыс септігінің жалғауларын ата.
* Қазақ тілінде неше сөз табы бар?
* Асан қайғы бабамыз қай ғасырда өмір сүрген?
* Өкпесі қара қазандай – тұрақты тіркесінің мағынасы қандай?
* «Пайда ойлама, ар ойла»,

«Талап қыл артық білуге» — деген өлең шумағын кім жазған?

* Белгісіздік есімдігі қандай сөздерден жасалады?
* “Үш арыс “ кімдер?
* Бір жылда неше ай бар?
* Қазақ тілінде неше септік бар?
* Төбе шашы тік тұру — тұрақты сөз тіркесінің мағынасы
қандай?

* ҚР-ның валютасы?
* ҚР-ның Ата Заңы күні ?
* Қазақ халқының ұлттық музыкалық аспабы.
* Алыс сөзінің антонимі

* Жалғаудың неше түрі бар?
* Қазақтың тұңғыш ғарышкері
* Мұғалім сөзінің синонимі
* Сілесу қату –тұрақты сөз тіркесінің мағынасы қандай.
* Жиі-сөзінің антонимін ата
* Жазушы Мұқановтың есімі кім?
* Алғаш рет мектеп ашқан кім?
* Қазақтың батыр қыздары кім?
* Қазақтың үш биін ата.
* Фонетика нені зерттейді?
* Қазақстанда алғаш ғарышқа ұшқан кім?
* Атақты, алғашқы күрес шебері?
* Қазақстан Республикасының тәуелсіздік күні?
* Ұлы Отан соғысына қатысқан қазақтың батыр қыздары кімдер?
* Атақты суретші кім?

* Күй атасы кім?
* «Бөбек» қорының призеденті кім?
* Қазақ тілінде неше дыбыс бар?
* Қосарлы дауыстыларды ата.
* Қазақ тілінде жалғаудың неше түрі бар.
* Есімдік неше түрге бөлінеді.
* Байланысу түрлеріне қарай сөз тіркесінің құрлысы нешеу.
* Қазақ әдебиеті нешеге бөлінеді қандай?
* Үш жұртты ата.
* Жамбыл Жабаевтың екінші дүниежүзілік соғыста қаза тапқан ұлы?
* Қасым Аманжоловтың балалық шағы қалай өтеді?
* Ұлы ақын Абай Құнанбаев неше ағайынды болған?
* Қазақ хандығының құрған кімдер?
* Түрік қағанатын құрған кім?
* Қожа Ахмет Йассауи кесенесі қай қалада?

* Әбілхан Қастеевтың тарихи суретін ата?
* Тұрлаулы мүшелерді ата.
* Сөздің одан әрі бөлінбейтін бөлігі?
* “Соғым басына” шақыру деген не?
* Абылай ханның шын аты кім?
* Заттың атын білдіретін сөз табы.
* Еліміздің бас қаласы қай қала?
* ҚР Конституциясы қанша бөлім, қанша баптан тұрады?
* Қазақ хандығының негізін қалаған хандарды ата.
* Тәуке ханның заңдар жинағы
* Жыл басынан құр қалған жануар?
* Қазақ жазба әдебиетінің негізін салушы
* Астана қаласының символы
* Қазақстанды алғаш тәуелсіз деп таныған ел
* Қазақ өлкесінде тұңғыш мектеп ашқан

* Сөз өнерінің жарысы?
* Қазақстанның ядролық ошағы болған облыс?
* Тұңғыш рет қазақ әнін шетелге орындап күміс жүлде алған әнші
* ҚР Біріккен Ұлттар Ұйымына қай жылы мүше болды?
* «Қазақ хрестоматиясын» жазған кім?
* Қазақ тілі алғаш мемлекеттік мәртебесін қай жылы алды?
* «Бақытсыз Жамал» кімнің романы ?
* Кім? Не? Сұрағына жауап беретін сөз табы
* Қазақ даласының жарық жұлдызы.
* Реттік сан есім жасайтын жұрнақтар
* Тасбақа, Сарыарқа қандай сөздер?
* Бітеу буынға мысал келтір
* Лексика нені зерттейді?
* Сөздердің байланысу тәсілі
* Дауыссыз дыбыстар нешеге бөлінеді?

*Монғол империясын құрған кім?
*Ноғай ордасының орталығы қай қала?
*Бірінші маусым қандай мереке?
*Қазақтың ұлттық аспабында орындалатын шығарма?
*Ұлттық салт-дәстүрлерді ата?
*Президентіміз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев қай жылы сайланды?
*Абайдың шын есімі кім?
*Махамбет Өтемісов қай обылыста дүниеге келген?
*Орфография деген не?
*Етістіктің неше жағы бар?
*Мағжан Жұмабаев қай жылы туған?
*Қазақ тіліңде неше сөйлем мүшесі бар?
*Үш биді ата?
*Орфоэпия деген не?
*Екі ғасырды тұтастырушы жыршы кім?

*Жоғары заң шығарушы орган
*Екінші ұстаз» атанған ғұлама
*Алматыдан Ақмолаға астана қай жылы көшірілді?
*Ш.Уәлиханов қағазға түсірген эпикалық шығармасы
*«Балама хат» мәтінінің авторы
*Қазақстандағы алғашқы экологиялық қозғалыс
*Құрманғазының күйі
*ҚР мемлекеттік нышандары қай жылы бекітілді?
*Үйсіндердің астанасы қай қала?
*Ел басқару саласындағы ең жоғарғы лауазымды тұлға?
*«Менің атым Қожа» повестінің авторы кім?
*Бес арыс кімдер?
*Ш.Уәлихановты әлемге әйгілі еткен еңбегі
*Жоңғар шапқыншылығы кезіндегі қайғы қасірет әсерінен туған ән.
*Вальс королі?

* Талғат Мұсабаев кім?
* Абай Құнанбаев қай жылдары өмір сүрді?
* «Жеті жарғыны» шығарған хан?
* Рәміздерді ата
* Жерді қоршап тұрған ауа қабаты
* ҚР-ның астанасы Ақмола қаласын Астана қаласына қашан өзгертілді ?
* Астананың авторы, сәулетшісі кім ?
* Астананың символы
* Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік тіл
* Қазақ тілінде неше әріп бар?
* Қазақ даласына алғаш мектеп ашқан ұстаз?
* Дыбыстар нешеге бөлінеді?
* Дауыссыз дыбыстар нешеге бөлінеді?
* Исатай – басшы, Кім — қосшы?
* Түбір сөздің соңғы буыны жуан болса, оған жалғанатын қосымшалар …

Таңдалған ұяшық
бойынша сұрақтар
Дұрыс жауапқа
50- ұпай

*ЖОРҒА

50

50

50

50

Жұмбақ
Тіл жоқ өзінде,
Сөзі бар ізінде.

(қалам, ручка, реn)

50

50

50

50

Жұмбақ
Көкке шаншып құйрығын,
Келеді шауып жүйрігім.

(жылқы- лошадь- horse)

50

50

50

50

Жұмбақ
Тастан тасқа секірген,
Ұзын салпаң құлақты
Қойдан маза кетірген.

(ешкі- коза- goat)

50

50

50

50

Жұмбақ
Қабат-қабат қапталған,
Асыл сөзбен апталған,
Парағы бар сөйлейтін,
Ол қазына өлмейтін.

(кітап, книга, book)

50

50

50

50

Жұмбақ
Екі айнасы бар,
Екі найзасы бар.

(сиыр- корова – cow)

50

50

50

50

Жұмбақ
Үй үстінде алтын тас,
Алайын десем табылмас.

(жұлдыз, звезда, star)

50

50

50

50

Жұмбақ
Аласа ғана
бойы бар,
айналдырып киген тоны бар.

(қой- баран- sheep)

50

50

50

50

Жұмбақ
Бір нәрсе жоғарыда от жағып тұр,
Дабылдап дабылын ол қағып тұр.
От жағып, дабыл қағып тұрғанында,
Сабалап төмен қарай су ағып тұр.

(жаңбыр, дождь, rain)

*ДОДА
Мақалмәтел
сайысы
10 ұпай

* Тіл — адам ойының … (айнасы)
* Аңдамай сөйлеген … (ауырмай өледі)
* Ойнап сөйлесең де… (ойлап сөйле)
* Тисе терекке, тимесе … (бұтаққа)
* Айтылған сөз, … (атылған) оқпен тең
* Бал тамған тілден … (у) тамар
* Көп сөз — … (бос сөз)
* Көп сөз — күміс, аз сөз — … (алтын)
* Жасыңда қылжаң болсаң, өскенде …(мылжың)
* Таза сөйлеу – биік … (мәдениеттілік

боласың.

* Жолдасы жақсы жолды болар, (жолдасы жаман қолды болар).
* Ұсталы ел озар, (ұстасыз ел тозар).
* Дос жылатып айтаты (Дұшпан күлдіріп айтады).
* Ерлік білекте емес, (жүректе).
(нұр жауар).
* Талапты ерге
* Ақылды қария – (ағып жатқан дария)
* Досы көпті жау алмайды, (Ақылы көпті дау алмайды).
* Жігіт бір сырлы. (Сегіз қырлы болсын).
(Туған елдей ел болмас)
* Туған жердей жер болмас
(ер ақтар).
* Ел үмітін

* Тіл тас жарады, тас жармаса…( бас жарады).
* Сөз тапқанға … (қолқа жоқ)
* Дос жылатып айтады … (дұшпан күлдіріп айтады)
* Шебердің қолы ортақ … (шешеннің сөзі ортақ)
* Білекті бірді жығады … (білімді мыңды жығады)
* Туған жердің күні де ыстық … (түні де ыстық)
* Адам жерге нәр береді … (жер адамға нан береді)
* Жалғыз адам орман емес … (жалғыз кірпіш қорған емес)
* Батыр туса ел ырысы … (жаңбыр жауаса жер ырысы)
* Бірлігі жоқ ел тозады … (бірлігі күшті ел озады)
* Ауылдан асқан байлық жоқ … (кітаптан асқан қазына жоқ)

*Жақсы адам елдің ырысы, … (жақсы сөз жанның тынысы)
*Жаман сөз жанға кірген тікен, … (жақсы сөз таптырмайтын ем)
*Ине көзінен сынады, … (шешен сөзінен сынады)
*Жеті жұрттың тілін білін, … (жеті түрлі ілім біл)
*Тауды, тасты су бұзар, ... (адамзатты сөз бұзар)
*Жақсы байқап сөйлер, … (жаман шайқап сөйлер)
*Сүңгі жарасы бітер, … (тіл жарасы бітпес)
*Жыланның уы тісінде, … (адамның уы тілінде)
*Бас кеспек болса да, … (тіл кеспек жоқ)
*Дәлелсіз сөз … (желмен тең)

* Туған жер – тұғырың, … (Туған ел – қыдырың.)
* Бөтен жердің гүлінен, … (Туған жердің тікені артық.)
* Туған жердің күні де … (ыстық), түні де … (ыстық.)
* Отан – елдің анасы, … (Ел – ердің анасы.)
* Туған жердей жер болмас, … (Туған елдей ел болмас.)
* Отанды сүю – … (отбасынан) басталады.
* Жолдасын тастаған – … (жолда қалар.)
* Досы көппен сыйлас, … (Досы азбен сырлас. )
* Жүзден - жүйрік, …. (Мыңнан - тұлпар.)
* Әкені көріп ұл өсер, … (Шешені көріп қыз өсер.)

*ЗЕРД

Е

Әрбір сөзге
1 ұпай

*Қазақстан
*Қызылорда
*Көкшетау

Рахмет!!!


Ұқсас жұмыстар
XXI ҒАСЫР КӨШБАСШЫСЫ БӘЙГЕ
ХХІ ғасыр көшбасшысы. ИФМ апталық қорытындысы
XXI ҒАСЫР КӨШБАСШЫСЫ АНА ТІЛІ
Оқушыларды қазақ тілінен басқа пәндерден алған білімдерін өмірде қазақ тілінде пайдалануға үйрету
XXI ҒАСЫР КӨШБАСШЫСЫ ҚАЗАҚ ТІЛІ
ХXІ ғасыр көшбасшысы
Модульдың Сағат Сынып сағатының түрі мен мазмұны Уақыты құрылымы саны
ҒАСЫР КӨШБАСШЫСЫ БӘЙГЕ
Сайысқа оқушылардың дайындығы
Бастауыш мектеп
Пәндер