Хиуаз Қайырқызы Доспанова (1922-2008) - Екінші дүниежүзілік соғыстың қазақтан шыққан жалғыз әйел-ұшқышы, Қазақстан Республикасының Халық Қаһарманы

Хиуаз Қайырқызы Доспанова (15 мамыр 1922 жыл, Ганюшкин Атырау облысы- 21 мамыр 2008, Алматы қаласы) - Екінші дүниежүзілік соғысының қазақтан шыққан жалғыз әйел-ұшқышы, жауынгер, батыр, Қазақстан Республикасының Халық Қаһарманы. Хиуаз Қайырқызы Доспанова 1922 жылы мамырдың 15 Ганюшкин ауылында (қазір Атырау облысы) дүниеге келген. Әкесi Қайыр - балықшы, анасы Меруерт - мұғалiм болып еңбек еткен.

Ұшқыштық өмір жолын Оралдың аэроклубында бастап, кейін әйгілі ұшқыш Марина Раскова басқарған 46-гвардиялық полкінің құрамында 300-ден астам әуе шайқастарына қатысқан Хиуаз Доспанова сол кездің өзінде теңдессіз ерлігі үшін «қанатты қыз» атанған

Хиуаз Астрахандағы балық кәсіпшілігімен айналысқан жұмысшы отбасынан шыққан. Ол кісінің кезінде Мәншүк Мәметовамен бір көшеде тұрып, көрші болғанының өзі өмірінің естен кетпес бір сәті іспеттес. Есімдері тарихта мәңгі қалатын бір көшенің батыр қыздарының мінездерінде де ұқсастық бар. Алғырлық, қайсарлық, адалдық. Екеуіне ортақ қасиет. Мектеп қабырғасын үздік бағамен тәмамдаған талдырмаш жас қыз ұшқыш болуды армандайды. Алға қойған мақсатын қайтсе де орындауға дағдыланған ол, соғыс басталған жылдары Мәскеудегі Жуковский атындағы әскери-әуе қалса да, медицина институтынан алған білімімен тылда еңбек етіп, кейін ұшқыштар дайындайтын училищеге түседі. Өрімдей жас қыздың қайсарлығына тәнті болған атақты ұшқыш әйел Марина Раскова сол кезде-ақ оған зор үміт артқан екен. Есімдері кең тараған ұшқыш әйелдер Гризобудова, Осипенко, Расковаларға еліктеген Хиуаз Доспанова үмітті ақтайды.

Ұқсас жұмыстар

Ұлы Отан соғысында қазақ батыр қыздар: Мәншүк Жиенғалиқызы Мәметова, Әлия Нұрмұхамбетқызы Молдағұлова, Хиуаз Қайырқызы Доспанова

Бауыржан Момышұлы: соғыс қаһарманы, жазушы және Халық қаһарманы

Ұлы Отан соғысының 70 жылдығына: Хиуаз Доспанованың өмірбаяны мен ерлігі

Екінші дүниежүзілік соғыстың аяқталуы: Қырым мен Потсдам конференциялары және БҰҰ-ның құрылуы

1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалыс және Бірінші дүниежүзілік соғыстың Қазақстанға ықпалы

Екінші дүниежүзілік соғыс: себептері, кезеңдері және салдары

Қазақстандықтардың Екінші дүниежүзілік соғыс жылдарындағы ерлігі мен Отан қорғау дәстүрі

Ұлы Отан соғысы кезіндегі қазақ батырларының ерліктері мен үлесі

Бірінші дүниежүзілік соғыстың Ұлыбритания мен Британ империясының саяси-экономикалық салдары

Қазақстандық Кеңес Одағының батырлары: Ұлы Отан соғысындағы ерлігі мен тарихи маңызы

Пәндер