Сызықты құрылымды алгоритмдер мен программаларды құру

Презентация қосу

Мусаева
Айтолкын
Сахыбековна
Шымкент қаласы №66 “Қазығұрт”
орта мектебінің информатика пәнінің
мұғалімі

Сабақтың мақсаты:
• білімділік: сызықтық бағдарламаның
құрылымымен танысу, өткен
тақырыптарды қайталай отырып,
сызықтық алгоритмді, блоксхемасын, программасын құру
машығын қалыптастыру;
• дамытушылық: Есте сақтау қаблетін
дамыту, теориялық білім негізін
практикамен ұштастыра білуге
үйрету;
• тәрбиелік: пәнге деген
қызығушылығын арттыру, әр
оқушының алғырлық, зеректік
қасиеттерін дамуына жол ашу.

Өтілген материалдарды
қайталау
1)Біз күнделікті өмірде
белгілі бір әрекеттерді
орындау барысын не
деп атадық?
Алгоритм

Өтілген материалдарды
қайталау
2) Осы алгоритімді
орындайтын кімдер?

адам, компьютер,
робот т.б

Өтілген материалдарды
қайталау
3) Алгоритімді
кескіндеу тәсілдері
табиғи тілде,
блок-схема,
алгоритмдік тілде,
программалау тілінде

Өтілген материалдарды
қайталау
4)Алгоритімді компьютер
түсінетіндей тілде жазуды
не деп атаймыз?

программалау тілі

Өтілген материалдарды
қайталау
5)Алгоритмді құрудың
түрлері қандай?
сызықты,
тармақталу, циклдік

Өтілген материалдарды
қайталау
6)Сызықты алгоритм
дегеніміз не?
Егер командалар
бірінен соң бірі ретімен
орындалса, алгоритм
сызықты деп аталады.

Өтілген материалдарды
қайталау
7) Шамалар түрлері.
Айнымалы, тұрақты

Өтілген материалдарды
қайталау
8)Var, writeln, readln
операторларының
қызметі.

Айнымалы, тұрақты
айнымалаларды
сипаттау, шығару, енгізу
операторлары

Өтілген материалдарды
қайталау
9) Шамалар типтері
Бүтін- integer,
нақты- real

Қай операторлар дұрыс жазылмаған?
program qq;
var a, b: integer;
x, y: real;
айнымалы атауы := белгісінің
begin
сол жағында болуы керек
a := 5;
бүтін мен бөлшектің арасы
10 := x;
нүктемен ажыратылуы керек
y := 7,8;
нақты мәнді бүтін
b := 2.5;
айнымалыға меншіктеуге
болмайды
x := 2*(a + y);
a := b + x;
end.

20.10.2011 ж

Сызықты құрылымды алгоритмдер
мен программаларды құру

Паскаль тіліндегі программа
Program <программаның аты>
Сипаттау бөлімі
begin
Операторлар бөлімі

Негізгі (глобальді)
Жергілікті (локальді)

end.

Сипаттау бөлімі
1)

Программамен байланысатын кітапханалық
модульдерінің атаулары (uses)

2)

Белгілерді сипаттау (label)

3)

Тұрақтыларды сипаттау (const)

4)

Мәліметтер типтерін анықтау (type)

5)

Айнымалыларды сипаттау (var)

6)

процедураларды сипаттау (procedure)

7)

функцияларды сипаттау (function)

Паскаль бағдарламалау
тілінде операторлар

қарапайым
Құрамына басқа операторлар
енбейтін (меншіктеу, шартсыз
көшу,
процедура
шақыру)
операторлар

құрама
Бірнеше операторлардан
құралады: шартты операторлар,
таңдау
операторы,
қайталау
операторлары

Орындайтын қызметіне байланысты жіктелуі

Операторлар
Операторлар
Меншіктеу
операторы
Енгізу-шығару
операторы
Басқару
операторы
Функция мен процедураларды
анықтау операторлары

Сызықтық бағдарлама құрылымы

Сызықтық бағдарламалар

құрылымында
екiншi

бiр

амалдан

амалға өту

түрде

орындалады.

Ешқандай
тексерiлмейдi,
немесе амалды
болмайды.

тiзбектi
шарт

керi

қайту

қайталау

Сызықтық алгоритмді схема түрінде
сипаттау
Алгоритмдi бастау
(begin)
Мәлiметтердi
енгiзу
(readln)
Математикалық
өрнектердi
есептеу
(:=)
Нәтиженi шығару
(writeln)
Алгоритмдi
аяқтау
(end)

басы
енгiзу
берiлгендердi
есептеу

шығару
соңы

Екі санды қосу
Есеп. Екі бүтін санды қосып,
қосындысын экранда шығару.
Шығарылуы:
алг qq (бүт а,в,с)
арг а,в
нәт с
басы
с:=а+в
соңы

басы
енгізу a, b

c := a + b;

шығару a, b

соңы

Екі санды қосу
Есеп. Екі бүтін санды қосып, Программаның
басы
аты
қосындысын экранда шығару.
Шығарылуы:
program qq;
var a, b, c:
integer;
begin
read ( a, b );
c := a + b;
writeln ( c );
end.

Шамаларды сипаттау
енгізу a, b
Программаның басы
c := aенгізу
+ b;
Мәліметтерді
Есептеу
шығару a, b
Нәтижені шығару
соңысоңы
Программаның

Шығарылуы:
program
programqq;
qq; {программаның аты}
vara,
a,b,
b,c:
c: integer ; {a,b,c
var
айнымалылары
бүтін сандар}
integer;
begin {программа басы}
begin
read ( a, b ); {сан мәнін пернелерден енгізу}
read
a, {қосындыны
b );
c :=
a +( b;
есептеу}
c := a( +c b;
writeln
) ;{Қосындыны экранға шығару}
writeln
( cсоңы}
);
end.
{программа
end.

Сызықтық алгоритмның блок-схемасы
«басы» блогі

Шығарылуы:
«енгізу» блогі
program qq;
var a, b, c:
«процесс» блогі
integer;
begin
«шығару»
read (блогі
a, b );
c := a + b;
writeln ( c );
«соңы» блогі
end.

басы

енгізу a, b

c := a + b;

шығару a, b

соңы

Сызықтық бағдарлама құруға арналған
жаттығу
1. Үш санды енгiзiп, осы сандардың
арифметикалық ортасын тап.
S=(a+b+c):3

Шығарылуы:

Оқулықтан есеп шығару
72-бет,

тапсырма №4 а)

Деңгейлік тапсырмалар
1-деңгей:

Мына өрнектерді Паскаль тілінде жаз:

ab d 4 xy 5
2-деңгей:
Х және у-тің мәндерін енгізіп, төмендегі
өрнектердің мәндерін есептейтін программа құрыңдар
x2 y2 x y
z
x y

3-деңгей:
Табандары және биіктігі бойынша трапеция
ауданын есептеп шығаратын программа құрыңдар

Сабақты қорытындылау
• Оператор дегеніміз не, олар
қандай топтарға жіктеледі?
• Шамаларды сипаттау
бағдарламаның қай бөлігінде
жазылады?
• Сызықтық бағдарламалар
деген не?
• Енгізу және шығару
операторларының атқаратын
негізгі міндеттері қандай?

Сыныпта орындалатын тапсырмалар
1. Оқулықтың 73-беті

№4 а) ,ә) жаттығу

2. Деңгейлік тапсырмалар
3.Үйге тапсырма
Оқулықтың 64-66 беттеріндегі
3.4.4. және
3.4.5. пункттерді оқып келу
Оқулықтың 72-бетіндегі №4 есеп және №5 есептің
қалғандары

Ұқсас жұмыстар

Сызықтық бағдарлама құрылымы

Алгоритмдер туралы түсінік. Алгоритм күрделілігі

Шешілмейтін алгоритмдер туралы тү сінік. Алгоритм кү рделілігі. Алгоритм тү сінігінің функция тү сінігімен байланысы. Алгоритмдік тіл жә не оны орындаушылардың сипаттамалары

Енгізу және шығару операторларын ата

Алгоритм типтері

Алгоритм

Қайталану саны белгісіз алгоритм құрылысы

Циклдік алгоритм. 6-сынып

ЕСЕПТЕУДІҢ АЛГОРИТМДІК ШЕШІМІ АЛГОРИТМДІК КҮРДЕЛІКТІ ТАЛДАУ

Алгоритм туралы мәлімет

Пәндер