Термоядролық реакциялар. Күн мен жұлдыздардың энергиясы

Физика пәні бойынша

ашық сабақ

Дайындаған:

Жылқайдар Шәрбат

Гагарино орта мектебі

1- кезең. Ұйымдастыру

2 - кезең. «Мен нені үйрендім?»

3 - кезең. «Білім шыңына өрлейік!»

4 - кезең. «Білгенімді зердеме тоқу»

4. 2 «Деңгейлік тапсырма»

4. 1 «Шапшаңдық» сайысы

5 - кезең. «Білгенімді дамыту»

7- кезең. «Шығу парағы»

6 - кезең. «Бағалау»

Өткен тақырыпты қайталау

“Мен нені үйрендім”

А) «Суреттер сөйлейді»

Ағылшын ғалымы Эрнест Резерфорд. 1911жылы атом құрылысының «планетарлық» моделін ұсынған.

Бұл атомның планетарлық моделінің сызбасы. Атомның ядродан және оның сыртын айнала қозғалатын электроннан тұратынын білдіреді.

Бұл теріс зарядты электрон. Ядроның сыртында айналып жүреді.

( -10е)

П р о т о н. Атом ядросында орналасқан оң заряды бөлшек. ( 11р)

Нейтрон. Атом ядросында орналасқан зарядсыз бөлшек.

(01n )

Суретте:Вильям Рентген мен ол жасаған рентген түтігі. Рентген алғаш рет рентген сәулесін байқаған. Сондықтан ол сәуле рентген сәулесі, рентген сәулесімен жұмыс жасайтын құрал Рентген түтігі деп аталады.

Б) “Сәйкесін тап” ойыны

Тізбекті бөліну реакциясына қажет ядролық материалдың ең аз массасы

1942 жылы

Ядроларды бөлу арқылы энергия алу

Массалық сан

Нейтрон мен протонның қосындысы

1945 жылы

Энергия алуға арналған қондырғы

Сындық масса

АҚШ-та ядролық реактор

Іске қосылды

Ауыр ядролардан алынады

КСРО-да ядролық реактор

Іске қосылды

Атомдық реакторлар

“Білім шыңына өрлейік”

Жаңа сабақ

Термоядролық реакциялар.

Күн мен жұлдыздардың энергиясы

Жеңіл элементтерді жүздеген милион граудысқа дейін қыздырғанда, олардың бейтарап атомдары тұтастығын жойып, ядролар мен электондарға ыдырайды. Нәтижесінде оң зарядты ядродан, теріс зарядты электроннан тұратын ерекше орта- жоғары температуралық плазма түзіледі. Оның кинетикалық энергиясы:

Мұндағы к-Больцман тұрақтысы; Т-плазманың температурасы; m-бөлшектің массасы; -бөлшектің жылдамдығы

Милиондаған градус температурада жүзеге асатын

ядролық бірігу реакциясы термоядролық реакция

Деп аталады.

Жер бетінде ең алғаш термоядролық реакция 1950 жылы Қазақстанда (Семей полигоны) сутек бомбасын жару арқылы жүзеге асырылды.

Қолдан басқарылатын термоядролық реакцияларды іске асыру үшін қажетті үш шарт:

Күн мен жұлдыздардың энергиясының негізгі көзі сутегі ядроларын гелий ядроларына айналдыратын термоядролық реакциялар болып табылады.

Термодинамикалық плазманы ұстап тұрудың бір тәсілін А. Д. Сахаров пен И. Е. Тамм ұсынған. Бұл тәсіл бойынша ыстық плазманы салқын қабырғаға тигізбей аса қуатты магнит өрісінде ұстап тұруға болады. Осы идеяға негізделіп жасалған қондырғылардың бір түрін токмак деп атайды.

Күн мен жұлдыздардағы энергияның негізгі көзі сутегі ядроларын гелий ядроларына айналдыратын термоядролық реакциялар болып табылады.

Сутек изотоптарын термоядролық реакцияға айналдыратын реакциялар реті мынадай:

Сутектің төрт атомының ядросы

Сутект атомы ядроларының

Термоядролық

реакциясы

Гелий атомының

ядросы

Күн әрбір секунд сайын өзінен термоядролық реакцияға 564млн т сутек жұмсап, 560 млн т гелий өндіреді. Күн бір секундта қанша энергия бөледі?

Шешуі:

Жаңа сабақты бекіту

«Кім жылдам?»

Термоядролық синтез қалай жүзеге асырылады?

Гелийді түзуге неше сутек атомы қатысады?

Реакциядағы энергетикалық шығын қай жағдайда артық болады, ядро бөлінгенде ма, әлде синтезделгенде ма?

Басқарылатын термоядролық реакцияны жүзеге асырудың жолдары қандай?

Термоядролық энергетиканың неліктен болашағы зор дейді?

6. Күн өндіретін энергияның формуласы?

IV. «Білгенімді зердеме тоқу»

Деңгейі

Тапсырмасы

1. Натрий 11Na23 ядросының құрамы қандай?

2. Жер бетіндегі алғаш термоядролық реакция қай жылы, қайда жүзеге асырылды?

ІІ

1. Жоғары температуралық плазманың энергиясы. .

2. Токмак құрылғысы неге арналған, «Токмак» аталу себебі. .

ІІІ

1. Күн мен жұлдыздардағы энергия қалай өндіріледі?

2. Сутек изотоптарын гелийге айналдыратын реакцияларды ретімен жаз . . .

«Білім баспалдағы»

Деңгейлік тапсырмалар

“Шыңға шығу” әдісі

Натрий 11Na23 ядросының құрамы қандай?

Жер бетіндегі алғаш термоядролық реакция қай жылы, қайда жүзеге асырылды?

Жоғары температуралық плазманың энергиясы. .

Токмак құрылғысы неге арналған, «Токмак» аталу себебі. .

Күн мен жұлдыздардағы энергия қалай өндіріледі?

Сутек изотоптарын гелийге айналдыратын реакцияларды ретімен жаз . . .

Оқулықтан §61 оқу,

есептерді шығару.

Үйге тапсырма:

Оқушылардың өзіндік ізденіс жұмыстары:

1. Атом бомбасы. Семей полигоны.

2. Ядролық энергетиканы қолдану.

V. «Білгенімді дамыту»

№

Үй тапсырмасы

Бекітіу

Кім

жылдам

Деңгейлік

тапсырма

Жалпы балы

Есеп шығару

Cұрақ

№1

№2

№3

бал

VI. Бағалау

35 - 30 - “5”

29 - 24 - “4”

23 - 15 - “3”

11-ден төмен болса - “2”

ХІI. «Шығу парағы»

«Бағалау"

Назар

аударғандарыңызға

рахмет!

Ұқсас жұмыстар

Ядролық реакциялар

ЖҰЛДЫЗДАРДЫҢ ПАЙДА БОЛУЫ, ТІРШІЛІГІ ЖӘНЕ СӨНУІ

Ядролық физика

Күннің қозғалысы менайналуы мен айналуы

Жұлдызды жұлдыз бұлт

Атомдық физика. Лазерлер

Бірінші жұлдыздардың пайда болуы

ӘЛЕМ ҚҰРЫЛЫСЫ МЕН ЭВОЛЮЦИЯСЫ

Атомдық физика

Жер бетінде алғаш рет термоядролық реакциялар 1950 жылдардың басында

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz