Тәуке хан тұсындағы Қазақ хандығы



И. Тайманов атындағы орта мектебінің тарих пәнінің мұғалімі Турсинова Гулданна
Утепбергенқызы
Болашақтың бүгінгіден де жарқын болуына жол ашатын құдіретті күш тек білімде ғана . . .

КӨҢІЛ КҮЙІҢ ҚАНДАЙ?
Өте жақсы
Жақсы
Орташа

Сабақтың жоспары:
1. Ұйымдастыру (1 мин)
2. Үй тапсырмасын сұрау (5 мин)
3. Пысықтау (5мин)
4. Жаңа тақырып (өзара оқыту) (15 мин)
4. Бекіту(15 мин)
5. Бағалау (2 мин)
6. Үйге тапсырма (2мин)
Оқытуды
тоқтату, ойлауды
тоқтату. Д. Дидро

Деңгейлік тапсырмалар
жақсы
Өте жақсы
Жарайсың!
I деңгей
Қазақ хандығының негізін қалаған хандар?
1465-1466 жылдары құрылған хандық?
Қазақ хандығының бастапқы кездегі алып жатқан территориясы?
II деңгей
Шығай хан Баба сұлтанға неге өшіктіі?
Тәуекел хан болғаннан кейін алдына қандай мақсат қойды?
Тәуекелге Абдоллах хан Баба сұлтанды өлтіргені үшін қай аймақты сыйға тарты?
III деңгей
Есім ханның Тұрсын ханды жазалауы туралы жазған жырау?
Алғашқы қазақ-Бұхар соғысы қай жерде, қай ханның тұсында болды?
Қазақ хандығымен Моғол хандығының одақтық қарым-қатынасын әңгімеле?

Картамен жұмыс
Қазақ хандығының алғашқы территориясы қандай? /Шу- Талас
Орта ғасырларда Қазақ хандығының солтүстіктегі көршілес ел қандай хандық? /Сібір хандығы/
Есім хан тұсындағы қазақ хандығының астанасы/Түркістан/
Тұрсын хан тұсындағы қазақ хандығының астанасы/Ташкент/
Қазақ хандығының құрылуы екі мемлекеттің ішкі саяси жағдайына байланысты болды, қай мемлекеттер/Әбілқайырхандығы мен Моғолстан

XV ғасырдағы Қазақ хандығы

1. Есім хан тұсында өзін тәуелсіз хан жариялап, Ташкент қаласын астана еткен билеуші:
а) Абақ хан б) Абылай сұлтан
ә) Әбд-ар-Рахым хан в) Тұрсын хан
2. 1611 жылы бұхар әскерін басқарып келген хан?
а) Абдаллах хан
ә) Әбд-ар-Рахым хан
б) Имамқұли
в) Абақ хан
3. 1627 жылы Есім хан кімдерге қарсы соғысқа аттанды?
а) Қалмақтарға б) қытайларға
ә) бұхарлықтарға в) хиуалықтарға
4. Тұрсын ханның бүлігі тарихта қандай атпен қалды?
а) ”Қалмақтардың аңырауы”
б) “Мұз қырғыны”
ә) ”Отырар апаты”
в) Қатаған қырғыны
5. Есім хан қалмақтарға қарсы соғысқа аттанғанда, Тұрсын ханның әрекеті?
а) Баласағұнды шабады
б) Түркістанды шабады
ә) Сығанақты шабады
в) Таразды шабады
Тест сұрақтарының дұрыс жауабы:
1
2
3
4
5
в
б
а
в
б
Тест жұмысы

Тәуке хан
(1680-1715 )
Т- өзбек ханымен жасасқан “ант беріскен шартты” бұзған, 1582-1598 жылдары қазақ хандығының ханы болған?
Ә-Ресей бодандығын алғаш қабылдауға ниет білдірген Кіші жүздің ханы? (1693-1748 жылдары)
У-1711 жылы Абылай кімнің шаңырағында дүниеге келеді?
К-Қай ханның тұсында қазақ халқының саны 1млн-ға жетті? (1511-1518 жылдары)
Е-Қай хан Түркістан қаласын өзінің астанасы етіп жариялап, 1598-1628 жылдары хан болды?
Х-1582 жылы Тәуекел хан Ташкент билеушісі Баба сұлтанды өлтіріп, 1538-1580 жылдары ел билеген қай ханның кегін қайтарды?
А-Үйсің Төле бидің түйесін бағып, Сабалақ деген ат берген 1771-1781 жылдары қазақ хандығын билеген хан?
Н-1991 жылы 1 желтоқсанда халықтың қолдауымен сайланған Қазақстанның тұңғыш президенті?

Тарихи тұлғалар
Т- өзбек ханымен жасасқан “ант беріскен шартты” бұзған, 1582-1598 жылдары қазақ хандығының ханы болған?
Ә-Ресей бодандығын алғаш қабылдауға ниет білдірген Кіші жүздің ханы? (1693-1748 жылдары)
У-1711 жылы Абылай кімнің шаңырағында дүниеге келеді?
К-Қай ханның тұсында қазақ халқының саны 1млн-ға жетті?(1511-1518 жылдары)
Е-Қай хан Түркістан қаласын өзінің астанасы етіп жариялап, 1598-1628 жылдары хан болды?
Х-1582 жылы Тәуекел хан Ташкент билеушісі Баба сұлтанды өлтіріп, 1538-1580 жылдары ел билеген қай ханның кегін қайтарды?
А-Үйсің Төле бидің түйесін бағып, Сабалақ деген ат берген 1771-1781 жылдары қазақ хандығын билеген хан?
Н-1991 жылы 1 желтоқсанда халықтың қолдауымен сайланған Қазақстанның тұңғыш президенті

Қазақстан тарихы
Тәуке хан тұсындағы Қазақ хандығы
Сабақ тақырыбы:
Тәуке хан
(1680-1718 )

Дамытушылық: Сабақта оқытудың жаңа технология элементтерін қолданып, оқушы белсенділігін арттыру, оқушылардың іс - әрекетін басқару арқылы ой таласын туғызу, білім - білікітілігін дамыту.
Тәрбиелік:Тәуке хан сияқты талантты саясаткер және дипломаттың халқына сіңірген тарихи еңбегін түсініп, бағалай білуге үйрету.

Сабақ түрі: аралас сабақ Сабақ әдісі: сұрақ-жауап, ой-қозғау,
топтастыру, сын тұрғысынан
ойлау стратегиялары
Оқыту формасы: топтық жұмыс Көрнекілігі: карта, интерактивті тақта, үлестірмелі материалдар, Хандар портретері

«Бәрін білгім келеді!»
Жоспар:
1. Орбұлақ шайқасы;
2. Тәукенің хан тағына отыруы;
3. Тәуке хан тұсындағы Қазақ хандығының ішкі жағдайы;
4. Тәуке хан тұсындағы Қазақ хандығының сыртқы жағдайы;
5. “Жеті жарғы”;
6. Төле Әлібекұлы;
7. Қаз дауысты Қазыбек би;
8. Әйтеке би;

Орбұлақ шайқасы
Орбұлақ шайқасы халқымыздың тарихындағы өшпес жарқын беттердің бірі. Жәңгірдің жаужүректігі мен тапқырлығы, көрегендігі қазақ халқының мерейін үстем етті. Шайқасты ұйымдастырып, басшылық жасаған шапырашты Қарасай, арғын Ағынтай, найман Көксерек, алшын Жиембет, қаңлы Сарпың т. б. батырлар болдыЖоңғарлардың қалың қолы қазақ жеріне 1643 жылы баса көктеп кірді. Жәңгір 600 жауынгермен 50 мыңдық жоңғар әскеріне қарсы шықты. Жаркент қаласынан күншілік жердегі Қосқолаң тауының арасындағы Орбұлаққа бекінген Жәңгірдің санаулы сарбаздары жоңғардың 50 мың әскеріне қасқайып қарсы тұрды.

Тың өзгерістер енгізді
Хандық кеңестің және билік кеңестің рөлін арттырды
Хан мен билер ғана соттық мансапты атқаруға тиісті болды
Билер жергілікті атқарушы билікке айналды
Тәуке хан
Феодалдық талас-тартыс пен бытыраңқылықты жойып, бір орталыққа бағынған қуатты қазақ хандығын құруға күш салды.
Тәуке ханның хан тағына отыруы

Тәуке
Өмір сүрген жылдары
1626 -1715 ж. ж
Билік құрған жылдары
1680-1715ж. ж
Көреген саясаткер, ақылды дипломат, құдіретті күшті хан
1. Ішкі талас-тартыс пен алауыздық өршіді.
2. Хандықтағы саяси жағдайды реттеуге күш салды.
3. Халықты біріктіру үшін шаралар жасады.
4. “Жеті жарғы” деп аталатын заңдар жинағын жасады.
1. Көрші мемлекеттермен одақтасудың және бейбіт қатынас орнатудың жолдарын іздестірді.
2. Жоңғарларда қарсы күреске қырғыздар мен қарақалпақтарды тартты.
3. 1710 жылы Қарақұм маңы.

Жарғы-қазақтардың бұрыннан келе жатқан әдеттегі құқық нормалары.
1. Жер дауы
2. Үй іші мен бала тәрбиелеу
3. Ұрлық-қарлық, барымта
4. Бір халық пен басқа ру арасындағы дау
5. Ұлтын жаудан қорғау
6. Құн дауы
7. Жер дауы
“Жеті Жарғы” рулар мен тайпалар арасындағы қайшылықтарды бәсеңдетіп, ел бірлігін сақтауға, хандық биліктің заң негізінде күшеюіне үлес қосты

Қазақта үш би болған ел қалаған.
Ауызына не айтар деп жұрт қараған.
Әз Төле, қаз дауысты Қазыбек би,
Әйтеке үшеуінен сөз тараған.

Әйгілі билер
Өмір сүрген жылдары
Туған жері
Бата, нақыл сөздері
Төле Әлібекұлы
1663-1756
Жамбыл облысы, Шу ауданы, Жайсаң жайлауы
“Ынтымақ-бірлігі мықты елді жау да, дау да алмайды”
Қаз дауысты Қазыбек
1667-1764
Сырдария жағалауындағы ауылда, Қаратау, Ұлытау атырабы
“Ел ебелек емес, ер кебенек емес ?-дат”
Әйтеке би
(1682-1766)
Атақты Жалаңтөс батырдың ұрпағы
Егер балаңызды ат босағада тепсе, бүтін құн, жабықта тепсе, жарты құн, түзде тепсе төрттің бірін алаыздар
Ұлы билер

Топтық жұмыс
“Хандар” тобы
“Билер ” тобы
Ой толғау
Қазақ хандығында хандардың алатын орны
Қазақ хандығында билердің алатын орны

Екі жақты күнделік
1. Қазақ хандығының алғашқы хандары 1. Есім, Тұрсын
2. “Қатаған қырғыны” 2. Қасым, Есім
3. Билер 3. Хақназар, Жалым
4. Заңдар жазды 4. Тәуке, Жәңгір
5. Жоңғарлармен күресті 5. Төле, Қазыбек
6. Баба сұлтанның жансыздары өлтірді 6. Керей, Жәнібек

«Суретпен жұмыс»
“Хандар” “Билер”
«Қатаған қырғыны» «Орбұлақ шайқасы»
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz