Мұғалімнің көшбасшылығы: фасилитациялық әдістер мен дағдылар

Мұғалімнің көшбасшылық қасиеті

Мұғалім - фасилитатор

Фасилитация- ағылшын тілінен аударғанда көмектесу, жеңілдету деген мағынаны білдіреді. Бұл жағдайда мұғалім оқушыға жаңа білімді өз бетімен алуға көмектесу позициясында болады

Фасилитациялық оқытуда мұғалім:

Тыңдау және айту;

Сұрақ қою;

Үдерісті бақылау және қадағалау;

Ынталандыру, шабыттандыру;

Жағдаятқа дер кезінде араласа білу қабілеттеріне ие болу керек.

1. Нұсқау беру біліктілігі:

Әрдайым нақты, анық, түсінікті және ойластырылған нұсқау беру;

Сөйлер алдында тыныштық пен өзіне назар аударуын күту;

Оқушыларды шатастырмау үшін ұзақ нұсқауларды бірізділікпен беру;

Оқушылардың тапсырма орындау кезіндегі іс-әрекетін алдын-ала болжау;

Оқушылардың тапсырманы қаншалықты деңгейде дұрыс түсінгендігін анықтау үшін кері байланыс орнату.

2. Бақылау біліктілігі

Әрдайым оқушылар іс-әрекеті туралы хабардар болу;

Топтан- топқа өтіп, әр оқушының іс-әрекеті мен топтағы талқылауларды тыңдай жүріп бақылау. Барлық бақылау нәтижелерін жазып отыру. Тек қажет болған жағдайда немесе топ жұмысын жақсарту мақсатында ғана оқушы іс-әрекетіне араласу.

3. Сұрақ қою біліктілігі

Бірнеше дұрыс жауаптары бар сұрақтар қою;

Талқылауды жұппен, топпен, сыныппен жүргізу;

Барлық оқушыларды сұрақтармен қамту;

Белсенді тыңдау дағдысын қолдану;

Оқушының ойын бірден бөлуден және түзетуден аулақ болу;

Оқушының дұрыс емес жауап берген сұрағын басқа оқушыларға бағыттау;

Оқушыға сыныптасының ойын қорытындылауды ұсыну;

Оқушыларға соңғы нәтижеге жету барысында қалай ойлағандары туралы әңгімелеуді ұсыну;

Оқушылардың бір-біріне сұрақ қоюын мақұлдау.

4. Оқушыны қолдау біліктілігі

Жақсы фасилитаторлар оқушының іс-әрекетін мадақтағаннан гөрі, қолдаудың маңыздылығын атап көрсетті. Мадақтау мен ынталандыру оқушыларды мадақтау үшін ғана іс-әрекет ету қажет деген ойға алып келеді. Қолдау - оқушының өзіне деген сенімділігі мен қабілеттерінің артуына ықпал етеді.