Азоттың қосылыстары. Аммиак




Презентация қосу
Қостанай облысы Амангелді
ауданы Ә.Боранбаев
атындағы жалпы білім
беретін орта мектебінің
химия пәнінің мұғалімі
Ахметова Таттигуль

24.11.2014 жыл

Үй тапсырмасын сұрау
“Күкірт” тобына:
1. Күкірт қышқылы туралы не білесіздер?
2.Күкірт қышқылының формуласы
3. Күкірт қышқылының қолданылуы.

Азоттың
қосылыстары.
Аммиак.

Мақсаты:
1) Білімділік. Азоттың оттекті қосылыстарына сипаттама беру, б
білім негіздерін қалыптастыру. Аммиак
молекуласының электрондық және кеңістіктік
құрлысымен танысу, соған орай аммиакқа тән
қасиеттерін түсініп білу.
2)Дамытушылық: Оқушылардың шығармашылық қабілетінің
шыңдалуына мүмкіндік беру және оны
дамыту.
3) Тәрбиелік: Оқушыларды бірлікке, жолдастыққа, еңбекті
сүюге тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта,
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру бөлімі: амандасу, түгендеу

Жоспар.
І.Оксидтердің түрлері.
2.Құрылымдық формуласы.
3.Физикалық қасиеттері.
4.Алынуы.
5.Химиялық қасиеттері.
6.Қолданылуы.
7. Аммиак

Азот оксидтері
+1

N2O
азот (І) оксиді

+2

NO
азот (ІІ) оксиді

Тұз түзбейтін

+3

+4

+5

N2O3 NO2

N2O5

азот (ІІІ) оксиді азот (ІV) оксиді

азот (V) оксиді

қышқылдық

газ

-163,7
қатаяды
-151,8
сығылады

түссіз

NO
физикалық
қасиеттері

Суда
нашар
ериді

Қиын
сығылады

Ауада
тотығады

NO Алынуы:
Tабиғатта найзағай отында мына
реакция жүреді:

NO

Азот (ІІ) оксиді

Алыну жолдары:
1. Табиғатта, найзағай ойнағанда
t
N2 + O2 = 2NO↑ – Q
2.Өндірісте
кt
4NH3 + 5O2 = 4NO↑ + 6H2O
3. Лабораторияда
3Cu + 8HNO3 = 3Cu(NO3)2 + 2NO↑ + 4H2O
(сұйытылған)

Азот(II)оксидінің химиялық қасиеті:
Тотығуы:
2NO + O2 = 2NO2
N+2 -2e → N+4
2 тотықсыздандырғыш
O20 +4e →2O-2
1 тотықтырғыш

қоңыр

газ

өткір
иісті

9,3
кристалдық
массаға
айналады

NO2
физикалық
қасиеттері

21,3
сұйыла
ды

буы
улы

суда
ериді

NO2

Азот (IV) оксиді

Физикалық қасиеті: қоңыр түсті, өткір иісті,
улы газ, суда ериді

Tқайнау = 21°C,
Тбалқу= -11,2°C.
Алыну жолдары:
1) 2NO + O2 = NO2
2) Cu + 4HNO3 = Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O
(конц.) .

Химиялық қасиеттері:
Суда еруі
4NO2 +2H2O + O2 = 4HNO3 + Q
N+4 -1e →N+5

4

O20 +4e →2O -2

немесе 2NO2 +H2O = HNO3 + HNO2
азот қыш.

азотты қыш.

HNO3  + HCl 1:3 патша арағы деп аталады.
Барлық нәрселерді Аu және pt-ны да ерітеді.
Күшті тотықтырушы қасиетке ие.
 
Аu + HNO3 +3HCl =AuCl3 +NO +2H2O

“Бұл иісін бір иіскесең өмір бойы ұмытылмастай
есіңде қалатын газ. Құтыны ашсаң болды өткір
иісі бірден бөлменің ішін алып кетеді. Оның
атауы мүсәтірдің ескі атауы “sal ammoniac”
сөзінен шыққан. Оны Амон құдайына
табынатын жерге жақын Ливиядан өндірген.”

NH3

NH3

Физикалық қасиеті

Ауадан жеңіл

Суда жақсы ериді
NH3

H2O

Аммиакты лабораторияда алу жолы

NH4Cl

Ca(OH)2

NH3

2NH4СІ + Са(ОН)2 t→ СаСІ2 + 2NH3↑ + 2Н2О

Аммиакты өнеркәсіпте алу жолы

Жылуалмас
тырғыш

салқындатқыш

катализатор
Турбоком
прессор
сепаратор NH3

N 2 + H2
Fe, t, p

N2 + 3H2 ↔ 2NH3 + Q

Аммиактың қолданылуы

.

Тыңайтқыш алуда

Кондитерлік істе

Медицинада

Азот қышқылын алуда

Металдарды
дәнекерлеуде

Тоңазытқыштарда

Азот-Бейметалл

пойызы

Тест жұмысы.
•Азот атомында қанша s және p электроны бар?
а) 6s және 9p в) 4s және 3p с) 6s және 10p д) 4s және 4p
2. Нитридтердің құрамында азот неше валентті?
а) 1
в) 4 с) 3 д) 5
3. Азоттың ауадағы көлемдік үлесі қанша?
а) 21%
в) 78% с) 75,6% д) 77%
4. Азот 8 электрон қосып алатын сызбанұсқа?
а) N-3 → N+5 в) N+2 → N+5 с) N+5 → N+2 д) N+5 → N-3
5. Азот мына жай заттардың қайсысымен әрекеттеседі?
а)Cl2, Au в) Al, C, P с)F2, Ag, Au д) O2, H2, Mg
6. Азот қайсы қосылыстарында +5 және -3 тотығу дәрежесін
көрсетеді?
а) NO2, PH в) NO2, NH3 с) N2O5, NH3 д) N2O5, PH3
7. Азоттың жоғарғы тотығу дәрежесі?
а) +5
в) +3 с) -3 д) 4

Үйге тапсырма

§ 17 Табиғаттағы
азот айналымы.


Ұқсас жұмыстар
Аммиак және оның қосылыстары
Аммиак өндірісіндегі катализаторлар
Азық құрамындағы азоттың маңызы
Азот қышқылы
Азот оксидтері
Азотты тыңайтқыштар
VA топша элементтері. Азот және фосфор элементтері
Фосфор қышқылы
Донорлы - акцепторлы байланыс. Комплексті қосылыстар
Азот қосылыстары және олардың өзгеруі
Пәндер