Ғұндар. 6 сынып

К. Қазыбаев атындағы орта мектебі

Ғұндар

6 сынып

Тарих пәні мұғалімі С. Қ. Мулкибаев

12. 02. 2015 жыл

Сабақтың мақсаты: 1) Ғұн атауы, «халықтардың ұлы қоныс аударуындағы» ғұндардың рөлі, ғұн мемлекеттік бірлестігінің қалыптасу тарихы туралы білім беру; 2) мемлекеттердің қалыптасуының алғы-шартын, оның белгілерін анықтай білуге дағдыландыру; 3) тарихи аңыз деректер негізінде балаларды ұлтжандылыққа тәрбиелеу, ірі саяси тұлғаны үлгі қылу.

«Өз елінің тарихын білмеген адам, басқа елдің тарихын біліп жарытпас»

Үй тапсырмасы

Ашық сұрақтар Жабық сұрақтар

Қаңылы мемлекетінің астанасы 1. Қаңылылар туралы қаңдай деректер бар?

Қаңылылардың мекендеген жері 2. қаңылылардың қоғамдық жағдайы

Қаңылылар соғыс боған жағдайда 3. Қаңылыларда мәдениеттің қаңдай түрілері

қанша жауынгер жасақтай алды? Жақсы дамыған?

Қаңылы елінің билеушісі 4. Қаңылылардың шет елдермен сауда

байланысы болғанын дәлелдейтін нәрселер

5. 20 шақырымдық арықтың атауы 5. Қаңылылардың егін шаруашылығы қалай

дамыған?

6. Қазақстан аумағынан қаңылылардың 6. Қаңылылардың мал шаруашылығының

қанша теңгесі табылды? Өзіндік ерекшеліктері қаңдай?

7. Қаңылылардың негізгі шаруашылыққа 7. Көк-Мардан қаласы ғалымдарға қаңдай

қосымша айналысқан кәсібі мәлімет береді?

Ғұндар тарихы.

Ғұн мемлекетінің қалыптасуы

Постермен жұмыс Ғұн мемлекетінің құрылымы

Б. з. б. 4 ғ-б. з. 3 ғ

Б. з. 1 ғ.

93 ж.

Астана мәдениет орталығы

А. Марцелин: “Ертелі кеш ат үстінен түспейді. Маңызды істер туралы кеңесетін болса, кеңесті де ат үстінде отырып өткізеді. ”

Прииск: “олар соғыстан кейін тыныш әрі қамсызтіршілік етеді, әркім қолында барымен қанағат етеді. Жақындарын өздерінің мейірімді әрі жылы ілтипатымен және сүйіспеншілігімен бауырына тартады. ”

Аммиан Марцелин: “Ғұндар жақсы шыныққан, олар отты да қажет етпейді. Олар тау мен орманда көшіп жүреді, жас кезінен ыстық-суыққа, шөлге үйренген”

М. Қашғари: “ғұндардың отырықшылыққа көшкенін және түркілене бастағанын”жазған

Қытай дерегі: “Мөде өз әкесімен болған күресте билікті өз қолына алды. Өзара қырқысу туралы естіген шығыс көршілері жағдайды пайдаланып, соғыс жариялауға бел байлайды”.

Л. Н. Гумилев: “Мөде бастаған хунну(ғұн) державасы б. з. б. 209 ж. пайда болды”

Тибет тауы

Байкал көлі

Шығыс Түркістан

Хуанхэ өзені

Ғұн

Лю Банды

Шаньюй(тәңірқұты)

24 ру түменбасы

1 атты әскер

Ру мен тайпа

ақсүйектері

шаруалар

Көшпелі патриархалды

Сол қанат

Оң қанат

Орталық қанат

4000 км

60-100 м.

Б. з. б. III ғ.

м.

«Астана-Бәйтерек» монументі.

Бәйтеректің биіктігі 97 метр, салмағы 85 тонна.

Мұнара ішінде кең холл бар. Онда екі жүрдек лифті бар.

Арнайы шынымен әйнектелген күмбездің салмағы 70 тонна. Ал алтын шардың төбесі 1553 шаршы метрді

құрайды. Осы шардың ішінде қала көркін

тамашалайтын понарамалық зал бар. Алтын шар

өте берік болу үшін ол жалпы салмағы 695 тонна

болатын металл қондырғыға орналастырылған.

55 ж.

Оңтүстік

Солтүстік

Хань империясы

Чжи-Чжи

Аттила(Еділ) 400-453ж. ж.

Б. з. 5 ғ. 30 ж.

Румыния мен Венгрия

Ғұндарды біріктіреді

Римге қарсы

451 ж. Каталаун

(Галлия)

Рим-франктермен

соғыс

Прииск: “Аттиланы бір көрген адам оның нағыз азиялық екенін бірден айтады. Басы үлкен, орта бойлы, мығым денелі. Көзқарасы сұсты, қозғалысы шапшаң, сенімді, дауысы күмістей сыңғырлайды әрі құлаққа жағымды. ”