Дауысты дыбыстар

Презентация қосу

Қаржан жалпы орта мектебі
Төлендиева Клара Бекмұратқызы
Қазақ тілі мен әдебиеті пәні
мұғалімі

Сабақтың
тақырыбы:

Дауысты
дыбыстарды
қайталау

Дауысты дыбыстардың түрлері

ЖУАН

ЖІҢІШКЕ

АШЫҚ

ҚЫСАҢ

А, О, Ұ,
Ы, У /

Ә, Ө, Ү, І, Е,
И, Э, У /

А, Ә, О, Ө,
Е, Э /

Ы, І, И, У,
Ү, Ұ

Тілдің ұшы
кейін
тартылы
п, үсті
дөңестен
уі арқ.
жасалад
ы.

Тілдің ұшы
ілгері
созылып
жіңішкеруі
арқ.
жасалады.

Жақтың кең
ашылуы
арқылы
жасалады.

Жақтың тар
ашылуы
арқылы
жасалады.

ЕЗУЛІК

ЕРІНДІК

А, Ә, Е, Ы, І, И,
Э/

О, Ө, Ұ,
Ү, У /

Езудің кейін
тартылуы
арқылы
жасалады.

Еріннің
дөңгеле-ніп
алға қарай
созылуы
арқылы жас.

Мына сөздердің ішінен жуан дауысты у дыбысы бар сөздерді
бір бағанға, жіңішке дауысты у дыбысы бар сөздерді екінші
бағанға теріп жазыңыздар.

көру , ілу, кешу, тығу, жазу, еру, жолығу, уақ,
уыс, уық сену, сөгу, есу, ору,оқу, жону, асу, кесу,
басу, бірігу, көндігу, өру, шоқу, егу, бөлу

Жуан У

Жіңішке У

Көп нүктенің орнына тиісті дауысты
дыбыстарды қойып көшіріңіздер.

Қ ...жаберг..н жан-ж...ғын..н
қ...сылып су т...рге түст... Сасқ...н
тек тұрм...с дег...ндей әр н...рсенің
бас...н б...р шал...п, әбд...н қар...
Терг... т...сті. Өз...нің кеше с...бақ
оқ...мағ...нын... Өз...н...ң ж...ны
к...лді. Мұғал...м өтк...н саб...қт...
Айтқ...ндар...нан құл...ғынд...
Қ...лған...н там-т...мдап жетк...зе
баст...ды.

3- тапсырма. Семантикалық картаны
толтырыңыздар.
№

Дауысты
дыбыстар

А

Ұ

И

О

Ы

Ө

Ү

І

Е

Ә

Э

У

Жуан
+

Жіңішке

Ашық
+

Қысаң

Еріндік

Езулік
+

Семантикалық картамен жұмыс
дауысты

жуан жіңішке ашық қысаң еріндік езулік дауыссыз қатаң

ұяң

үнді

қ
а
р
ж
а
н

Семантикалық картамен жұмыс
дауысты

о
қ
у
ш
ы

жуан жіңішке ашық қысаң еріндік езулік дауыссыз қатаң

ұяң

үнді

Тест сұрақтары
ІІ топ
1.Бірыңғай қысаң
І топ
дауыстыдан тұратын
1. Төрт дауыстыдан тұрған сөзді
сөзді табыңыз.
табыңыз.
А/кемсіту
А/уылдырық
В/бұрылу
В/дауыстап
С/құдалық
С/қарулану
Д/өшіру
Д/туысқан
2.Қай сөз қазақтың төл
2. Жақтың қатысына қарай
сөздерінің
дауысты дыбыс қалай бөлінеді?
заңдылығына бағынбай
А/еріндік,езулік
тұр?
В/жуан,жіңішке
А/балалық
С/ашық, қысаң
В/темір
Д/ашық, жуан
С/қазір
3. Қай дыбыс жақтың кең ашылуы
Д/терезе
арқылы жасалады?
3. Қай дыбыс жақтың
А/ ү В/ ы
С/і Д/ ә
кең ашылуы арқылы
4. Дауыстылардың саны қанша?
жасалады?
А/ ү
А/ 11
В/ ы
В/12
С/і
С/ 13
Д/ ә
Д/9
4. Дауыстылардың саны
қанша ?
5. Ашық дауыстының саны
қанша?
А/6
В/5
А/ 11
В/12
С/
С/4
Д/7
Д/9
5. Ашық дауыстының
саны қанша?
.

ІІІ топ
1.Қазақ тілінде қанша дыбыс бар?
А/36
В/35 С/37 Д/25
2.Дауысты дыбыстар ненің
қатысына қарай жуан,жіңішке
болып бөлінеді?
А/еріннің қатысына
В/тілдің қатысына
С/жақтың қатысына
Д/үннің қатысы
3.Сөздің ең кіші бөлшегі қалай
аталады?
А/сөз
В/буын
С/дыбыс
Д/әліпби
4. Жуан дауысты дыбыстар тұрған
қатарды көрсетіңіз.
А/Кенесары, өнерпаз
В/Ұлытау, қуғыншы
С/Игілік, ержүрек
Д/Емхана, арбакеш
5.Еріндік дауыстылардың қатарын
табыңыз.
А/ а,о,ұ,у,ы
В/а,ә,о,ө,е
С/ы,і,и,ұ,ү
Д/о,ө,ұ,ү,у

Инсерт кестесі
Білемін

Білдім

Білгім
келеді

Үй
тапсырмасы:

-жаттығу

Ұқсас жұмыстар

Ашық, қысаң дауысты дыбыстар

Ахмет Байтұрсынұлының өмірбаяны

Бастауыш мектепте фонетиканы оқыту

Фонетиканы, морфологияны қайталауға, бекітуге арналған тапсырмалар топтамасы; Тіл дамытуға арналған тапсырмалар

Тіл дыбыстарының жасалу жолдары

Дауыссыз н мен ң

Фонетика. Дауысты дыбыстар - Қазақ тілі (5-сынып)

ДАУЫССЫЗ ДЫБЫСТАР

Тіл алды дауыссыздары

Фонетиканы қайталау

Пәндер