Желілік технологиялар




Презентация қосу
«Компьютерлік желілер» пәні

Дәріс тақырыбы: «Желілік
технологиялар»

Желілік технологиялар
Желілік технология – компьютерлік желі
құруға қажетті стандартты протоколдар
мен солардың жұмысын жүзеге асыратын
программалық-аппараттық құралдар жиыны.
Протоколдар (хаттамалар) – мәлімет тасымалдаудың алдын ала бекітілген заңдылықтары
мен ережелері жиыны, яғни мәлімет беру/алу
кезінде екі компьютер арасында тағайындалған
келісімдер жиыны.

Желілік технологиялардың кең тараған түрлері:
•Arcnet (Attached ResourceComputer NETWork);
•Ethernet;
• Token Ring.
Arcnet – арзан, қарапайым сенімді жұмыс істейтін технология. Мұнда “шина” және “жұлдыз”
топологиялары қолданылады. Мұнда маркерлік
шина (Token bus) арқылы басқару тәсілі қолданылады, яғни бір компьютер маркер жібереді.
Сол маркер алынған соң, желідегі құрылғылардың тек біреуі ғана мәлімет жібере алады. Ол
маркерге өз мәліметін және адрестерін қосып
ары қарай жөнелтеді.

Бұл технология бойынша мәлімет тасымалдау
жылдамдығы – 2,44 Мегабит/сек, тасымалдау
үшін коаксиальды кабель, есілген қоссым,
оптоталшықты кабельдердің бірі пайдаланыла
береді.
Бұл технологияның өз желілік адаптері болады.
Адаптердің кабель қосылатын разъемы – ажыратып/қосқышы бар. Әрбір адаптердің осы желіге
арналған өзіндік нөмірі (0-255) болады.Адаптер
орнатылғанда сол нөмірді де сәйкестендіріп қою
керек. Мәлімет беру қашықтығы 6 км, бірақ
жылдамдығы төмен (2,44 мбит/с).

Ethernet технологиясында шиналық топологияны қолданып, мәліметті бірден барлық желі
компьютерлеріне (станцияларына) береді. Бірақ
оны адресіне сәйкес тек біреуі ғана қабылдайды.
Бұл технология желіге компьютерлерді біріктіріп
тұратын концентраторларды және интерфейстік
желі тақшасын керек етеді, олар бірігіп орналасады. Көбінесе арнайы кабельдер және телефон
арналары қолданылады. Мәлімет тасу жылдамдығы 10 мегабит/c, бірақ жаңа мүмкіншіліктер
пайда болуына байланысты (оптоталшық) жылдамдығын өсіруге болады.

Token Ring технологиясын IBM фирмасы
ұсынған. Мәлімет тасу орталығы – есілген
қоссым және оптоталшықты кабель.
Мәлімет тасу жылдамдығы – 4 Мбит/с
және 16 Мбит/с. Мәлімет тасымалдауда
маркерлі сақина қолданылады.
Топологиясы - сақиналы не жұлдыз.
Мәлімет тасу қашықтығы - 120 м (бір
ғимаратта).

Сипаттамалары

Ethernet

Token Ring

10 Мбит/сек

16 Мбит/сек

Шина/Жұлдыз

Жұлдыз/Сақина

Кездейсоқ

Маркерлі

Мәлімет тасу ортасы

Коаксиал, есілген
қоссым,оптоталшық

Есілген қоссым,
оптоталшық

Желінің максималды
ұзындығы

2500 м

4000 м

Желі тораптарының ең
үлкен ара қашықтығы

2500 м

100 м

Желі тораптарының ең
үлкен саны

1024

260

Мәлімет тасу
жылдамдығы
Топология
Қатынасу тәсілі

Желідегі компьютерлерді
байланыстыру проблемалары
•Байланыс арналарындағы сигналдарды
сәйкестендіру
•Тасымалдау ортасымен қатынас құру
ережелерін анықтау
•Информацияны тасымалдау сенімділігін
арттыру
•Информацияны тасымалдау маршрутын
және адрестеу тәсілдерін анықтау

5. Компьютерлік желілерге
қажет жабдықтар

•Байланыс арналары мен интерфейстер
•Желілік карта (Сетевая карта)
•Трансивер (transceiver)
•Қайталауыш (Repeater)
•Концентратор (Hub)
•Көпір (Мост-Bridge)
•Коммутатор (Switch)
•Маршрутизатор (Router)

Байланыс арналары
Кабельдік байланыс сымдары арқылы

Есілген қоссым

Коаксиалды кабель

Оптоталшық

Сымсыз байланыс арналары (радио,
спутник)

RJ-45 интерфейсі

BNC интерфейсі

Желілік карта

Желілік карта желі операциялық жүйесі
арқылы келген командалар мен мәліметтерді
қабылдап, оларды бір стандартты форматқа
түрлендіріп, оны картаға жалғанған кабель
арқылы ары қарай жібереді. Әрбір картаның
айрықша өз нөмірі болады.

Коаксиальды кабельмен
қосылған желі схемасынан
мысал
10 Мбит/с

Технологиясы: Ethernet 10 Мбит/с
Байланыстыру арнасы:

Коаксиалды кабель

Трансивер

Трансивер тікелей кабельге жалғанып орналасады да, компьютердің желілік картасы арқылы қоректенеді. Трансивер желілік картаға AUI
(Attachment Unit Interface) типті интер-фейстік
кабельмен қосылып тұрады.

Қайталауыш
ER-200

Қайталауыштар бірдей немесе әртүрлі
құрылғыларды пайдаланатын сегменттерді
байланыстырады, сигналдарды алғашқы
қалпына келтіріп, мәліметті тасымалдау
қашықтығын арттырады, информацияны екі
бағытта да өткізеді. Қайталауыштар
коаксиалды кабельді пайдаланатын желілерді
кеңейтіп. олардың мүмкіндігін арттырады.

Концентратор
MicroHub TP1008C

Концентратор деп физикалық түрде бірнеше
байланыс арналарын біріктіріп тұратын бірнеше
порттары бар қайталауышты айтады.
Концентратор желінің физикалық топологиясын
өзгертеді, бірақ оның логикалық топологиясы
өз-гермейді. Егер оның бір портына мәлімет
келіп түссе, ол оны көбейтіп барлық басқа
порттар арқылы жөнелтеді.

Концентратор

Желілік карта

T

R

T

R

T

R

R

T

R

T

R

T

Компьютер

Мұндағы: Т-жөнелткіш; R-қабылдағыш

Концентраторлы желі мысалы
10 Мбит/с

10 Мбит/с

10 Мбит/с
10 Мбит/с

10 Мбит/с

Технологиясы:
Ethernet 10 Мбит/с
Байланысу кабелі: Есулі қоссым

TinyBridge

Көпір желінің жалпы мәлімет тасу ортасын
бөліктерге бөліп тұрады да, ол келіп түскен
мәліметті басқа сегментке тек адресіне
байланысты жөнелтіп отырады.

Көпірді пайдалану мысалы
Узел

Порт
2

1000 м
Hub 1

Bridge 1

Bridge 2

Hub 2

Коммутатор
COMPEX SRX1216 Dual Speed Switch
16 port 10/100 MBit/S (16UTP) RM

Коммутатор қызметі көпірге ұқсас,
бірақ мұның жұмыс өнімділігі жоғары,
өйткені көпір бір мезетте тек екі порт
арасын ғана байланыстырады. Ал
коммутатор өзіндегі барлық порттар
арасын бірден байланыстыра алады.

Коммутаторды пайдалану мысалы
Узел

Порт
1

10 Мбит/с

10 Мбит/с

10 Мбит/с

10 Мбит/с

100 Мбит/с

Технологиясы:
Ethernet 10/100 Мбит/с
Байланыстыру ортасы: Коаксиальды кабель/Есулі қоссым

Маршрутизатор
Cisco 2500

Маршрутизатор көпір мен коммутаторға
қарағанда желінің мәлімет тасу ортасын өте
тиімді бөліктерге бөледі. Ол келесі желі
торабын адреске қарап тауып, әрбір
мәліметтің ең ыңғайлы маршрутын таңдап
алады, т.с.с. Желі күрделі болған сайын
маршрутизатордың жұмыс тиімділігі де арта
түседі.

Маршрутизаторды пайдалану мысалы
M1

M2

S2

S1

M3

S1
S2
S3
S4
M4

S3

Таблица маршрутизации
М1(1)
М1(2)
М2(1)
М1(3)
М3(1)
М1(3)
М3(1)

S4

0
1

Бір мәлімет бөлігінің (пакетінің)
желі бойынша жеткізілу процесі
Исходная
последовательность

А
Ethernet

Восстановленная
последовательность

Т

Т

Т

Т









EIТ

EIТ

RIТ

RIТ

В

SIТ
EIТ

Маршрутизатор

RIТ

Маршрутизатор

Маршрутизатор

PIТ
T - Заголовок TCP; I - Заголовок IP
Е - Заголовок Ethernet; S - Заголовок радио-пакета
Р - Заголовок пакета РРР; R - Заголовок Token Ring


Ұқсас жұмыстар
Корпоративтік желілерді қорғау
Қашықтықтан оқыту жүйесі
Желілерде қолданылатын технологиялар
Бұлтты есептеу ерекшеліктері
Бұлтты технологияларды оқыту процесіне енгізу бүгінгі технологиялар
Операциялық жүйелер, оның даму және түрлері (MS-DOC, NC, OS 2,UNIX, Windows, оның түрлері) туралы ақпарат
КӨЛІКТЕГІ АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР
Бұлтты деректерді сақтау
Карта - Жер шарының бетін немесе оның бөліктерін белгілі бір картографиялық проекцияда жазықтыққа кішірейтіп және жинақтап бейнелеу
Локальді желі
Пәндер