Химиялық элементтердің тірі және өлі табиғатта таралуы. Адам организміндегі химиялық элементтердің биологиялық ролі




Презентация қосу
Үшқұдық
мектеп - бақшасы

Қилыбай
Ақнұр
Орынбекқызы
Сабақтың тақырыбы:
Химиялық элементтердің тірі және өлі
табиғатта таралуы. Адам
организміндегі химиялық элементтердің
биологиялық ролі.
Мақсаты: Химиялық элементтердің
табиғатта кездесуі, олардың
адам организміндегі ролі жайлы толық
мағлұматтар беру, сонымен
қатар Д.И.Менделеев жасаған
периодтық заң бойынша алған
білімдерінің деңгейін көтеру және
шыңдай түсу.
Периодтық жүйедегі орны
және атомдық құрылыс
теориясы бойынша
химиялық элементтерге
және олардың қасиеттеріне
сипаттама.
(Үй тапсырмасы)
1. Химиялық элементтердің периодтық жүйесін
кім және қай жылы ашты?
2. Периодтық жүйенің құрылымын ата?
3. Химиялық элементтің басты сипаттамасы.
4. Сілтілік металдарды ата.
5. Сілтілікжер металдарды ата.
6. Галогендерді ата.

Төлқұжат:
Химиялық атауы, таңбасы
Химиялық элементтің периодтық
жүйедегі орны
Атом құрамы мен құрылысы
Валенттігі
Оксид, гидроксид
Адам ағзасында кездесетін
химиялық элементтерді біз қайдан,
қалай ағзаға сіңіреміз?
Химиялық элементтердің барлығы
да тиісті мөлшерден артық болса
немесе азайып кетсе адам
ағзасына кері әсер ететіні
анықталған. Химиялық
элементтердің табиғатта таралу
жағдайларына жасалған
зерттеулер бойынша жердің
массасының шамамен 50%-ын
оттек, 25%-дан астамын кремний
құрайды. Он сегіз элемент - оттек,
кремний, алюминий, темір,
кальций, калий, натрий, магний,
сутек, титан, көміртек, хлор,
фосфор, күкірт, азот, марганец,
фтор, барий – жер массасының
99,8%-ын құраса, ал қалған 0,2%-
ы барлық басқа элементтердің
үлесіне тиеді.
Ағзадағы “Өмір металдары” деп аталатын металдар
бар. Адам салмағына қарай есептелінеді. Адамның
денесі : 33 кг оттек + 9 кг көміртек + 5 кг сутек +1,5 кг
азот + 800 г кальций + 500 г фосфор + 180 г калий + 130
г күкірт + 80 г натрий + 80 г хлор + 25 г магний + 4 г
темір + 0,02 г йодтан (барлығы 13 элемент) құралып,
нәтижесінде тірі ағзаны толтырады. Ағзаның
қалтқысыз жұмыс істеуі үшін оған сәл-пәл мыс,
мырыш, марганец, кобальт, литий, стронций,
алюминий, кремний, қорғасын қажет.
«Биогендік элементтер »– ағзадағы кездесетін
химиялық элементтер
•Сүйекте-кальций.
•Өкпеде – литий, натрий.
•Қанда – темір, натрий, литий, кальций, калий.
•Тісте – фтор, кальций, магний, фосфор.
•Ұйқы безде – магний.
•Мида – натрий, магний, калий.
•Шашта – алюминий, мышяк, хлор.
•Жүректе – кальций, калий.
•Бауырда – литий, селен, молибден, мырыш,
кальций, марганец, калий, мыс.
Тапсырмалар
« Алтын сандық » есептер шығару.
1 – топ: Массасы 60 грамм кальций ауада
жанғанда түзілген кальций оксидінің
массасын тап.
2 – топ: Массасы 35 грамм кальций ауада
жанғанда түзілген кальций оксидінің
массасын тап.
3 – топ: Массасы 50 грамм кальций ауада
жанғанда түзілген кальций оксидінің
массасын тап.
и н о»
қ д ом
и я л ы
«Х им
Бекіту тапсырмасы (адам денесінде
кездесетін химиялық элементтерді
жабыстырады)
Бағалау: бағалау парағы БББ
Үй тапсырмасы: «Адам
организміндегі химиялық
элементтердің ролі» тақырыбына
буклет жасау.
Рефлексия.

Ұқсас жұмыстар
Клетканың химиялық құрамы
БЕЙОРГАНИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ОРГАНИКАЛЫҚ ЗАТТАР
Жасуша құрамы
d - элементтердің сонымен қатар Cr, Mo, W қосылыстарының медицина мен фармация қолданысындағы химиялық негіздер туралы түсінік
Тірі заттың биологиялық функциялары
Элементтер Құрамы, Тәуліктік қажеттілігі
Химиялық элементтердің атқаратын функциясы
Макро- және микроэлементтер
Медицинадағы изотоптар
Биосфера құрылымы
Пәндер