Әлеуметтік құрылым және стартификация ұғымдары, олардың негізгі элементтері мен формалары

“Әлеуметтік құрылым”, “әлеуметтік жүйе” ұғымдары бір бірімен тығыз байланыста. “Әлеуметтік құрылым” әлеуметтік жүйе ұғымының бір бөлігі ретінде екі құраушыны біріктіреді: әлеуметтік құрам және әлеуметтік байланыстар. Әлеуметік құрам осы құрылымды құрайтын элементтер жиынтығы.

Кең мағынада өзара байланыс жйесі. Мұндай қатынаста әлеуметтік құрылым әлеуметтік бірліктердің көптеген түрлерін және олардың өзара қатынастарын сипаттайы.

Тар мағынада қоғамның әлеуметтік құрылым деген ұғымның мәні әлеуметтік таптық және әлеуметтік топтық бірліктерге қолданылады.

Әлеуметтік құрылым

Әлеуметтік стартификация

Адамдар арасындағы табиғи және әлеуметтік теңсіздік, бұл теңсіздік олардың жоғарыдан төмен қарай болатын теңсіздігінен көрінед;

Бұл теңсіздікі түрліше саяси мекемелер берік сақтап, реттеп отырады.

Функционалдық теориялар ол себепті түрліше қоғамдық қызметтердің маңыздылығы әр түрлі

Маркстік социология бойынша әлеуметтік теңсіздіктің себебі меншіктік қатынастар, меншіктің формасы мен сипатында болады.

Әлеуметтік теңсіздіктің себептерін әлеуметтанушылар түрліше түсіндіреді

Вебер экономикалық себептермен қатар әлеуметтік мәртебе және белгілі бір саяси топтарға қатыстығы сияқты өлемдерді де негізге алады

Сорокин үш стратификацйялық құрылысты басшылыққа алды, яғни, экономикалық, саяси, кәсіптік

Аса маңызды бір жақты топтар

Аса маңызды көп жақты топтар

Биоәлеуметік топтар

Мәдени әлеуметтік топтар

Отбасы

Рулық

Тайпалық

Ұлттық

Әлеуметтік сословие

Әлеуметтік

Нәсілдік

Жастық

Жыныстық

Рулық

Терреториялық

Мемлекетік

Кәсіптік

Экономикалық

Діни

Саяси

Идеологиялық

Қоғамның әлеуметтік құрылымының даму негізіне:

Қоғамның еңбек бөлінісі

Құрал жабдықтарына және оның өніміне меншік қатынастары

Қоғамдық еңбек бөлінісі әлеуметтік топтардың, таптардың, кәсіби топтардың, сонымен бірге қала мен ауыл адамдарынан, ой еңбегі мен дене еңбегі өкілдерінен тұратын үлкен топтардың пайда болып, одан әрі өмір сүрулеріне себепші болады.

Өңіріс құрал жабдықтарына деген жеке меншіктік қатынастар қоғамның осы ішкі бөліністеріндегі оның экамомикасын және ішінара қалыптаса бастаған құрылымды нығайтады.

Қоғамның әлеуметік құрылымының негізгі элементеріне:

Қоғамдық еңбек бөлінісі, өңдіріс құралдарына деген жеке меншіктік қатынастар және қоғамық өнімді бөлуде соған ортақтасатын әр түрлі таптар жатады. Оларды осылайша түсіндірудің қажеттілігін әр түрлі бағыттың әлеуметанушылары мойындап отыр

Қала мен ауыл адамдары

Ой және дене еңбегінің өкілдері

Сословие

Әлеуметтік демографиялық топтар

Ұлттық қауымдастықтар

Ұқсас жұмыстар

СТРАТИФИКАЦИЯ ДӘРІС ЖОСПАРЫ

Әлеуметтік құрылым және стартификация

ӘЛЕУМЕТТІК ҚҰРЫЛЫМ ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК СТРАТИФИКАЦИЯ

ҚОҒАМНЫҢ ТИПТЕРІ ЖӘНЕ АТҚАРАТЫН ҚЫЗМЕТТЕРІ

Топтағы құрылымдық элементтер

Әлеуметтану теорияларына кіріспе