Қарбыздың аурулары мен зиянкестері

Презентация қосу

Презентация
Тақырыбы:
«Қарбыздың аурулары мен
зиянкестері»

Орындаған:
Жайлыбекова Н.
Тобы: АП-12-1к3
Қабылдаған: Жумабаева
Р.
Қарбыздың сипаттамасы
• Қарбыз (Cіtrullus) – асқабақ тұқымдасына жататын бір немесе көпжылдық
өсімдік. Ең көп тараған бақша дақылдарының бірі. Дүниежүзінде 500-ден аса
асханалық қарбыз сорттары өсіріледі. Жабайы түрі Африкада, Иранда, Орта
Азияда, Ауғанстанда кездеседі. Қазақстанда Қызылорда, Оңтүстік Қазақстан,
Жамбыл облысы, Шығыс Қазақстан, Батыс Қазақстан, Ақтөбе, Алматы
облыстарында көбірек өсіріледі. Топырақтың ылғалдылығы мен ауа райының
әртүрлі болуына байланысты бұл облыстарда өсірілетін сорттары да әртүрлі
болады. Барлық аудандастырылған сорттары мәдени түрінен шыққан. Тамыры
тармақты. Жапырақтары ірі, гүлдері ақсары түсті, сабағы төселмелі, ұзындығы 2-3
м болады. Гүлі дара жынысты, бір үйлі, кейде екі үйлі. Түсі ақ, ала, қоңыр жасыл
жолақты. Жемісі тәтті шырынды қызыл, қызғылт, күрең қызыл, сирегірек ақ және
сарғыш болады. Тағамдық қарбыздың салмағы 0,6 – 16 кг, құрамында 11% қант,
витамин, т.б. заттар бар. Қарбыз – жылу сүйгіш, ыстыққа және құрғақшылыққа
төзімді өсімдік, бірақ үсікке төзімсіз. Негізінен, өңделіп тыңайтылған жердің
топырағында жақсы өседі. Мал азықтық қарбыздың салмағы 10-15 кг. Құрамында
2-3% қант болады. Қарбыздың жабайы өсетін, асханалық және азықтық үш түрі
белгілі. Осыған орай Қазақстанда ерте пісетін Қырым жеңімпазы – 395; орташа
пісетін Княжин, Тұтасжапырақты, Стокс 647/649, Багаев – Мурашка 747/749; кеш
пісетін Дилноз сорттары кеңінен аудандастырылған. Халық медицинасында
қарбыздың жемісін шемен мен сары ауруға қарсы қолданадықарбыздың отаны
Оңт.Америка екен. Ежелгі Египетте де адамдар бұл жидекті білген екен. Қарбыз
сөзі парсы тілінен келген екен, парсыша харпузак — есек қияры деген мағынаны
білдіреді екен.
Ақ ұнтақ. Саңырауқүлақтар
қоздыратын аурулар.
• Қарбыздың жер үсті ағзалары
залалданады. Ауру бастапқы кезде
жапырақтың үстіңгі жағында ақ үнтақ
дақ түрінде пайда болады, кейін ала
оның көлемі жылдам ұлғайа бастайды.
Содан соң дақтар жапырақтың астыңғы
жағында, сағақтарында жэне
сабағында да пайда болады.
Залалданған жапырақтар қурайды.
Аурудың өршуіне температураның
ауытқуы, ауа ылғалдылығының жоғары
болуы және мол шық түсуі жағдай
жасайды. өсіп даму кезеңінде ауру
өсімдіктерден сауларына желмен, суару
жэне күтіп баптау кезінде
спораларының жүғуы арқылы инфекция
таралады. Ауру қоздырғыш өсімдік
қалдықтарында сақталып қалады
Антракноз.
• Қарбыздың барлық жастағы
өсімдіктері шалдығады. Жапырағы мен
дэн жарнағында ірі дөңгелек немесе
сопақ пішінді сары-қоңыр дақтар пайда
болады, олар ауа ылғалдылығы артқан
кезде кызғыш жүқа қабатпен
қапталады. Жапырақтар қурайды жэне
өледі. Сагақтарында, сабағында жэне
жемістерінде жара түріндегі қызғыш
дактар пайда болады, соңынан олар
қараяды. Ауруға шалдыққан
жемістердің дэмі ащы болып кетеді.
Егер ауру тамыр бөлігіне тараған
болса, өсімдік өледі. Өсімдіктің ауруға
шалдығуы жаңбырлы ауа-райында
жэне шыктүскен кездерде күшейеді.
Инфекция түқыммен жэне өсімдік
қалдықтары арқылы беріледі[8].
Қарбыз зиянкестері
• Қарбыз зиянкестері мен ауруларына қарсы күресудің химиялық әдістері түкымды дәрілеуден
басталады, оны егістен 1-2 ай бүрын жүргізеді. Күздік жэне егістік көбелегімен қарсы күресу үшін
вегетация кезеңінде Шерпа, 25% к.э. препаратымен бүрку керек (бүрку мөлшері — 0,24-0,32 л/га).
Жиынтерімнен 20 күн бүрын бір бүрку жүргізіледі. Көбелектерге қарсы сондай-ак Децис, 2,5% к.э.
(бүрку мөлшері ~ 0,25-0,5 л/га) препараты да колданылады. Бүл препаратпен өсімдіктерді өскін алу
кезеңінде бүрку керек. Қауын өсімдіктерінің ақұнтақ ауруына шалдығуға қарсы Байлетон, 25% с.п.
препаратымен өңдеу үсынылады (қолдану мөлшері — 0,3-0,4 кг/га, 0,05%-дық ерітінді). Бүрку үш
рет жүргізіледі, ең соңғысы өнім жиын терімнен 20 күн бүрын жүргізіледі. Қарбыз жэне қауын
егісінің ақ үнтақ ауруына карсы Каратан ФМ 57, 18,25% с.п. препараты да қолданылады (0,1%-дьтқ
ерітінді, қолдану мөлшері — 0,8-1 кг/га). Бүрку үш рет жүргізіледі, ең соңғысы өнім жиын-
терімінен 20 күн бүрын жүргізіледі

Ұқсас жұмыстар

Қарбыздың халық шаруашылығындағы маңызы, морфологиялық және ботаникалық сипаттамасы

Қызанақ өсіру технологиясы. Қызанақ өсіру

Мақта, күнбағыс, қызылша аурулары

Қарбыздың өсіп-дамуы және қарбыз сорттарының сипаттамасы

Қарбыз

Қарлығанның аурулары

Өсімдік ауруларына қарсы қорғау шараларының жүйесі

Картоп зиянкестері мен аурулары

Қарбыз туралы

Көк гүлкекіре

Пәндер