Бұлшықет ұлпасы




Презентация қосу
Презентация
Бұлшықет
ұлпасы

Орындаған: Кенжеғұлов Ш.
Тобы: АП-12-7к2
Қабылдаған: Абдуалиева Ә.
Бұлшықет ұлпасы
Бұлшықет ұлпасы (textus mus- cularis; лат.
textus — ұлпа, ткань; лат. musculus —
бұлшық ет) — адам мен жануарлар
организмдерінде жиырылу қызметін
атқарып, қимыл-қозғалыстарды іс жүзіне
асыратын ұлпа.
Бұлшықет түрлері
Омыртқалы жануарлар денесінде бұлшықет
ұлпасының үш түрі болады. Олар: жолақсыз
бірыңғай салалы ет ұлпасы, жолақты қаңқа
бұлшықет ұлпасы және жолақты жүрек
бұлшықет ұлпасы.
Бірыңғай салалы ет
ұлпасы
Бірыңғай салалы ет ұлпасы
— пішіні үршық сабына
ұқсас, екі ұшы үшкірленген,
жуандау орта түсында бір
ядросы болатын жолақсыз
миоциттерден (ет
жасушаларынан) тұрады.
Ол ішкі мүшелердің, қан
және лимфа тамырларының
етті қабықтары мен
қабаттарын түзіп, еріксіз
жиырылады (оның жұмысын
автономды вегетативтік
жүйке жүйесі реттейді).
Жолақты бұлшықет ұлпасы
Жолақты бұлшықет
ұлпасы (лат. textus
muscularis
transversostriatus textus
— ұлпа, musculus —
бұлшықет, transversum
— көлденең, striatus —
жолықты) — жануарлар
организмдерінің
кеңістіктегі қимыл-
қозғалысын және
мүшелердің
салыстырмалы
қозғалысын қамтамасыз
Жолақты бұлшықет ұлпасы

Жолақты бұлшықет ұлпасы қаңқа бұлшықеттерін
құрайды. Ол өңештің (кейбір жануарларда),
тілдің, жұтқыншақтың қабырғасында орналасып,
осы мүшелердегі ерікті жиырылу процесін іс
жүзіне асырады. Жолақты бұлшықет ұлпасының
жұмысын сомалық жүйке жүйесі реттейді.
Бұлшықет ұлпасы
Ет талшығының пішіні
цилиндр тәрізді,
сыртынан
сарколеммамен
қапталған. Сарколемма
плазмолемма мен
негіздік жарғақтан
құралған. Негіздік
жарғақ пен
плазмолемманың
аралығында бұлшықет
талшығы үшін
камбиальды қызмет
атқаратын ұзынша
Бұлшықет ұлпасы
Бұлшықет талшығының
сопақша келген ядролары
саркоплазманың шеткі
жағында, ал жиырылу
қызметін атқаратын
протеинді жіпшелер —
миофибриллалар,
саркоплазманың
орталығында орналасады.
Бұлшықет талшықтары
борпылдақ дөнекер ұлпалық
аралық (эндомизий) арқылы
өзара байланысып, қомақты
мүше - Бұлшықетті құрайды.
Бұлшықет ұлпасы
Миофибриллалар кезектесе орналасқан күңгірт түсті
(анизотропты) және ашық түсті (изотропты)
дискілерден тұрады. Осы кезектесе орналасқан
дискілерге байланысты миофибриллалар көлденең
жолақты болып көрінеді. Жолақты Бұлшықет ұлпасы
мезодерманың миотомынан, ал организмнің бас
аумағында кездесетін кейбір вицеральды бұлшықет
мезенхимадан дамиды.
Бұлшықет ұлпасы
Бұлшықет ұлпасы миоциттері мен
миосимпласттарындағы жиырылу процесін 16
асыратын протеин жіпшелері —
миофибриллалар актин және миозин
миофиламенттерінен құралған.

Ұқсас жұмыстар
СӨЖ Бұлшықет ұлпалары эволюциялық динамикасының жалпы сипаттамасы
Бұлшықет морфологиясы
Эпителий ұлпасы
Бұлшықет ұлпалары
Бұлшықет ұлпасы туралы ақпарат
Ағзаның құрылымдары
Ет ткані. Қаңқа ет тканінің регенерациясы. Өмір сүру салтына және жасқа байланысты бұлшық еттердің өзгерісі. Жүрек ет тканінің регенерациялық қабілеті. Эпидермальды және нейралды ет ткані
Бұлшықеттерінің физиологиялық қасиеттері
Көлденең жолақты бұлшықет ұлпалары
Бірыңғай салалы бұлшықет ұлпалары
Пәндер