ЖАЛПЫ АНЕСТЕЗИЯЛЫҚ ЗАТТАР

Презентация қосу

Презентация
тақырыбы
«ЖАЛПЫ АНЕСТЕЗИЯЛЫҚ
ЗАТТАР»

Орындаған:
Тобы:
Қабылдаған: Ильсов Б.К., в.ғ.д. ,
профессор
АНЕСТЕЗИОЛОГИЯ
Мақсаты Міндеттері
1. Анестезияны
Жануарларға қолданатын және
анестезияны қолданбайтын
қолдану және кезеңдерін білу;
2. Наркоз жіктелуін
оның және жануарға
түрлерімен әсерін байқау;
3. Наркоздың
танысу
сатыларымен танысу.
МАЗМҰНЫ
1. Анестезия қолдану
2. Жансыздандыру түрлері
3. Наркоз туралы түсінік
4. Премедикацияға қолданылатын дәрі-
дәрмектер
5. Наркоз беруге қарсылық / наркоз
жасалмайтын кездер/.
6. Наркоз жасаудың жалпы жолдары.
7. Қорытынды
8. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
АНЕСТЕЗИЯ ҚОЛДАНУ
Қатты ауырсыну мал
организмінде өмірге қауіпті
әртүрлі ауыр өзгерістер
тудырады. Олардын ішінде
малдың өміріне ен қауыптысы
зақымданудан естен тану болып
табылады. Бүлай зақымдану
мал организміне орасан көп
зияның тигізеді. Мал өміріне
қауыпты өзгерістерді
болдырмау үшін операция
жасардың алдында, оларға
жансыздандыру тәсілдерін
қолданады.
ЖАНСЫЗДАНДЫРУ ТҮРЛЕРІ

Казіргі кезде жансыздандырудың екі негізгі жолы бар:
1. Жалпы жансыздандыру немесе -Наркоз.
2. Жергілікті жансыздандыру
НАРКОЗ ТУРАЛЫ
ТҮСІНІК
Наркоз дегеніміз - (грек. narkosis–жаны кетіп қалу, сезу қабілетінің жойылуы деген
сөз / - бүл жасанды жолмен істелген ұйқы.
Наркоз кезінде уақытша сезу қаблеті жоғалады, скелеттің бұлшық еттері босайды.
Шартты және бірталай шарттсыз рефлекстер жоғалады.
Наркотикалық ұйқы өзінің негізінде орталық нерв жүйесінің және бірінші
кезекте ми қыртысың кызметтін тежейді.
Кұшіне және әсер ету мерзіміне қарай наркотикалық дәрілер: толық немесе
терен наркоз /оларды үзақ уақыт бойы операция жасағанда қолданады/, толық емес
үстіңгі наркоз /мәнгірту, раушнаркоз / оларды малды аз уақыт бойы ұстағанда
қолданады.
ПРЕМЕДИКАЦИЯҒА ҚОЛДАНЫЛАТЫН
ДӘРІ-ДӘРМЕКТЕР
1. Седативті премедикацияға қолданылатың препараттар. Оларды нейролептиктер/ трансквилизаторлар/ деп
аталады, латынша өtrangullare–тыныштандыру. Бүл топқа фенотиазин қатарының препараттарыө аминазин,
мегафен, комбелен, децентан т.б. кіреді.

2. Вагалитиктер. Бұлардың ішінде ен бастысы атропин сульфат. Бүл топқа кіретін препараттар без секрециясын
азайтады, өңеш және бронх спазмаларын төмендетеді, тынысты жақсартады.

3. Анальгетиктер. Бұған жаттатындардың ең бастысы морфин және оны алмастырушылар. Олар ауру
малдардың сезімталдығын төмендетеді. Бұлардың ішінде ТМД-ді елдерінде қолданылатыны промедол.

4. (йықтататың препараттар. Ингаляциялық наркоздың алдында барбитураттарды немесе хлоралгидратты
қолданады.

5. Миорелаксанттар, бұлшық еттерді босаңсытатын / әлсірететін/ препараттар.

Мионезин тобының бұлшық ет релоксанты өгвоякол-глицеринді эфир. Рампунның да релоксациялау қасиеті
бар. Бұл препаратты ет арасына әсер етуіне байланысты 0,25-тен 1мл. дозада 100 кг. тірі салмағына егеді.

6. Антигистамин /гистаминге қарсы/ препараттар. Димедрол бұлшық етінің жиыруын орнына келтіреді, ұсақ
тамырлардың /капилярдың/ өткізу қабілетің азайтады, ісіктін болмауына себепті болады. Димедролдық бұдан
басқа ұйықтату қабілеті бар. Сиырға тері астына 0,3-0,6 мг., жылқыға 0,1-0,6 мг. егіледі.
НАРКОЗ БЕРУГЕ ҚАРСЫЛЫҚ / НАРКОЗ
ЖАСАЛМАЙТЫН КЕЗДЕР/.
Наркоз жасалмайтын жағдайлар мыналар: кәрі арық малдарға, туатын
мезгілі тақап қалған буаз малдарға, жүрекөтамыр системасының
функциялары бұзылғанда / эндокардит, миокардит/ тыныс жолдары, бұйрек,
бауыр аурулары болған кезде жасалынбайды. Операциядан кейін сойылатын
малдарға ингаляциялық наркоз /хлороформ, эфир/ қолдануға болмайды,
өйткені бұлар бұлшық етке абсорбиленеді және олардың иісі 5-12 күнге
дейін кетпей тұрады.
НАРКОЗ ЖАСАУДЫҢ ЖАЛПЫ
ЖОЛДАРЫ.
Мал дәрігелік практикада көбінесе ингаляциялық
емес наркоз қолданылады. Бүл үшін егуге және
жіберуге /қанға, қуыстарға/ арналған шприцтер, инелер
және басқа инструментерді пайдаланады.

Ингаляциялық наркоз істеудің ен қарапайым жолы
ашық тәсіл бұл үшін наркоз маскасы мен тамшылатқыш
керек. Маска дегеніміз ұсақ малдарға /ит, мысық,
шошқа, қой, ешкі/ тұмсығының формасына қарап
жолалған сымнан істелген каркас, ол маска сыртынан 2-
3 қабат марлімен немесе флонельмен қапталады.

Премедикация істегенен кейін ұсақ малдарда ашық
әдісін қолданғанда бірінші аяқтарын байлады, танаудық
ұшына вазелин жағады, сонан соң бірнеше тамшы
наркотикалық дәрі тамызылыған масканы тұмсығына
кигізеді. Бұдан соң маскаға арнаулы тамшылатқышпен
эфир /1 секундта 2 тамуы/ немесе хлороформ /1
секундта 1 тамуы/ тамызып тұрады. Малға наркоз
істелінгенен кейін тілін тіл ұстағышпен сыртқа
шығарып бекітіп қою керек.
ҚОРЫТЫНДЫ
Ингаляциялық наркоз ашық төрт стадияда өтеді.

Бірінші стадия /аналгетикалық/ Мал аздап тынышсызданады, ауыру сезу және басқа сезу қабілеті
төмендейді, тынысы терең және біркелкі, пульсі жиі және толық, көз шарасы кеңейген және өздігімен
қозғалады. Рефлекстер мен бұлшық ет тонусы сақталған.

Екінші стадиясы /қоздыру/ мал ассорбциясынын орталығының тежелуі нәтижесінде есінен айрылады.
Бұнымен бірге рефлекстер күшейіп бұлшық ет тонусы жиіленеді. Мал тынышсызданып, тынысы біркелкі
емес, уақытымен жиілейді, көз шарасы кенейеді.

Үшінші стадияны /хирургиялық немесе толеранты/ төрт кезенге бөлуі. Бірінші кезенде наркоз
толықтанады тынысы біркелкі, рефлекстері әлі сақталған, бірақ кішкене әлсіреген. Бездердін секрециясы
және бұлшық ет тонусы азайа бастайды. Екінші кезенде бұлшық ет тонусы бірдей төмендейді,
рефлекстері жоғала бастайды, өздігінен басқа. Үшінші кезенде рефлекстері жоғалған толық наркоз
пайда болады. Көз шарасы аздап ашылған,без секрециясы бірден тоқталады. Тілі салақтап, бұлшық ет
тонусы жоғалады. Төртінші, ең қауіпті кезенде тынысы өте сирек және біркелкі емес. Кілегей қабаттарда
цианоз /көгеру/ байқалады, қан қысымы төмендейді.

Төртінші стадия наркоздың жалғасуына немесе оның тоқталуына байланысты. Наркозды
жалғастырғанда тыныс алу тоқталады. Одан кейін жүрек тоқтайды да мал өліп қалады.

Ал егерде наркоз тоқтатылған жағдайда стадиалардың кері қайту процессі байқалады.
Пайдаланылған әдебиеттер
тізімі
1. Оперативная хирургия: Магда И.И. и др. М.:
²Агропромиздат² 1990 г.
2. Оперативная хирургия с основами
топографической анатомии. Магда И.И., Иткин Б.З.,
Воронин И.И. М. Колос, 2000 г.
3. Оперативные методы лечения животных. Алиев
А.А. Л. 1979 г.
4. Обезболивание животных. Магда И.И., Воронин
И.И. М. 1974 г.

Ұқсас жұмыстар

Зондтық шаралар

Жануарларға наркоз беру

Зонд арқылы тамақтандыру

МЕДИЦИНАДА ЖМҚ ҚОЛДАНУ

Өнімді сақтаудың профессор Я.Я Никитинский жасаған негіздері(принциптері)

Хош иісті қатардағы амин қышқылдарынан

Медикаментозды түсік

Этил спиртінің әсерлері

Жалпы улылық әсері басым заттарға жалпы улылық әсері энергетикалық алмасудың күрт бұзылуын басым заттар

ҚР-ның Дәрілік заттар туралы Заңы

Пәндер