Жұқпалы аурулардан таза емес шаруашылықтың мекеніндегі ветеринарлық санитарлық шаралар




Презентация қосу
Презентация
«Жұқпалы
аурулар»
Орындаған: Нұрбаева Н.
Маханбет С.
Иса А.
Тобы: АП-12-7к3
Қабылдаған: Нұрходжаев Н.
Жоспар
• 1. Дезинфекция туралы түсінік
• 2. Зарарсыздандыру жұмыстарын
жүргізуді ұйымдастыру
• 3. Жұқпалы аурулардан таза емес
шаруашылықтың мекеніндегі
ветеринарлық санитарлық
шаралар
• 4. Карантин және шектеу
шаралары
• 5. Карантинді орнату тәртібі
Дезинфекция туралы түсінік
• Дезинфекция (франц. des — жоямын, лат. infectio — жүқты-ру) — зардапты жэне шартты
зардапты микроорганизмдерді жоюға, малдың арасында індет ауруларын болдырмау
шараларьша бағьпталған іс-әрекеттердің бірлестігі деп түсінуге болады. Осы дезинфекциялық
шаралар зардапты жэне шартты зардапты микробтарды зарарсыздандыруға жэне жоюға
бағытталған.
• Мал шаруашылығында профилактикалық (сақтық) дезинфекциясының басты міндеті — ол
малдан алынатын өнімнің айналымын орындауды қамтамасыз ету.
• Мал қорасын дезинфекциялау екі кезеңде жүргізіледі. Бірінші — қораны тазалау, екінші
дезинфекциялық ертіндіні шашу. Объектілерді тазалау әртүрлі механикалық қүралдарды (күрек,
тырма, сыпырғыш) қолдану және кешендегі гидротазалағыш технологиясы арқылы жүргізіледі.
Осы механикалық тазалау ауру қоздырғыш мтгкробтардьш; денесіне химиялық заттардың тез
енуіне жағдай жасайды.
Дезинфекция жүргізуге жататын
нысандар:
• Дезинфекция жүргізуге жататын нысандар: мал
және қүс қорасы, қүралдар, жабдықтар және малды
күтуге арналған затгар, қора ауасы, ферма
территориясы (серуен алаңы), малды көлікке тиеу
және түсіру алаңы, ветеринариялық-санитариялық
нысандар, көлік, малды сауу қондырғысы, сүт
ьщыстары, арнайы киімдер, қи, садыра жэне лас су.
Тазалау кезінде, әсіресе ақырға, суарғыштарға,
қабырғаның төменгі жағына, қабырға ортасындағы
қалқандарға, еденнің ашық саңылауына және қи
тазалайтын каналға аса көңіл бөлінуі тиіс. Қазіргі
кездегі мал қорасының бөлшектерінің үстіңгі
қабаттарының ерекшеліктерін ескерген жөн. Себебі
оларда кездесетін кішкентай саңылаулар, қүрылыс
материалдарьшъщ ылғал өткізгіштігінің төмендігі,
темір-бетонды конструкцияны кең түрде қолдану,
беткі қабаты жылтыр материалдар, шыны, тағы басқа
материалдар өзінің тегіс тайғанақ бетіне
дезинфекциялық ертінділерді көп мезгілге үстап түра
алмайды.
• Егер объект нашар тазаланса онда химиялық дезин-
фекциялық ертінділер, нысанның бетіндегі жабысып
қалған органикалық заттармен бірігіп олармен
адсорбцияға (сіңі-ріледі) түседі, осының салдарынан
ауру қоздырғыш мик-робтарға 03 әсерін толық тигізе
алмайды немесе оған тән бактерицидтік қасиеті
едәуір төмендейді.
Зарарсыздандыру жұмыстарын
жүргізуді ұйымдастыру
• Зарарсыздандыру, дезактивация
(лат. de, франц. des – болмау,
болдырмау, жою, төмендету және
лат. actіvus – белсенді), әскери
істе – әскерлерді радиоактивті
заттардың зарарынан қорғау үшін
қару-жарақтардан, киім-
кешектерден, азық-түлік пен
судан, қорғаныс бекіністері мен
қоршаған ортадағы басқа да
нысандардан зарарлы заттарды
кетіріп, қауіпсіз дәрежеге жеткізу.

• Зарарсыздандыру механикалық
(жартылай) зарарсыздандыру
және химиялық (толық)
зарарсыздандыру болып бөлінеді.
Механикалық немесе жартылай
зарарсыздандыру
• Механикалық немесе жартылай зарарсыздандыру қару-жарақтар мен әскери техниканы дереу қайтадан
пайдалану қажет болған жағдайда олардан келетін зарарды азайту мақсатында жүргізіледі. Ол
радиоактивті заттар ұшырауы мүмкін қару-жарақтар мен әскери техникаларды жуу немесе арнайы
ерітіндіге малынған шүберектермен сүрту, киім-кешекті қағу немесе киім щеткасымен тазалау,
зарарланған жердің, қардың, азық-түліктің бет жағын алып тастау, т.с.с. тәсілдер арқылы жүзеге
асырылады. Осы әрекеттерден кейін де радиация мөлшері белгіленген шамадан асып кетсе, жоғары
дәрежелі командирлердің шешімімен әскери құрамаларды химиялық немесе толық зарарсыздандыру
жүргізіледі. Толық зарарсыздандыру ұрыс аяқталған немесе толастаған кезде радиоактивті заттар
зарарына ұшырамаған аудандарда немесе арнаулы бекеттерде СФ-2, СФ-24 ұнтақтарының судағы
ерітінділері пайдаланыла отырып жүзеге асырылады. Қару-жарақтар мен әскери техникалар мұқият
жуылып, киім-кешектер мен ас ішетін ыдыстар жаңасымен ауыстырылады, зарарға ұшыраған азық-түлік
өртелініп жіберіледі. Зарарсыздандырушы заттар зарарсыздандырушы материалдар және
зарарсыздандырушы техникалық құралдар болып бөлінеді.[1]

• Зарарсыздандырушы материалдарға: су, топырақ, құм, хим. ерітінділер, т.б. жатады.
Зарарсыздандырушы техникалық құралдарға автозарарсыздандырғыш машиналар, автоматты су құйғыш
стансалар, грейдерлер, бульдозерлер, қар тазалағыш және өрт сөндіргіш машиналар, ауыл шаруашылық
соқалары, тырмалар, т.б. жатады. Зарарсыздандыру мөлшері радиометрдің көмегімен бақыланады.

• Зарарсыздандыру (Стерильдеу)- әртүрлі заттарды, тағамдарды және т. б. бұйымдарды тірі
микроорганизмдерден физикалық немесе химиялық факторларды қолданып аластау
Жұқпалы аурулардан таза емес
шаруашылықтың мекеніндегі
ветеринарлық санитарлық шаралар
• Жоспар бойыншіа қораға дезинфекция жүргізу алдында, әр ай сайын санитариялық күн өткізілуі
тиіс, осы күні барлық мал қоралар, қүрал-жабдықтар және шаруашылық терри-ториясы
тазаланады. Лас жерлерді ыстық сумен жуады. 1,5-2 пайызды кальцийлік сода ертіндісі арқылы
дезинфекция жүргізеді және қора ішін әктейді. Егер қорадан малды шығаруға мүмкіндік
болмаса, қора ішіңдеіі секцияны немесе әрбір орын-ды малға өз әсерін тигізбейтін ертінділермен
дезинфекциялауға болады. Ондай ертіндіге жататындар: натрий гидроокисі, каль-цийленген
сода, гршохлор, хлорамин, және т.б.
• Аэрозольдық дезинфекция кезінде қора жақсылап саңылаусыз жабылуы тиіс, қора ішіндеіі
ауаның температурасы 15°С томен болмаған жөн, ал ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 60
пайыздан кем болмауы тиіс. Осы аэрозольдық дезинфекция кезінде қора ең кем дегенде 3 сағат
және одан көп уақыт жабылып түруы тиіс.
Карантин және шектеу
шаралары
 
Карантин  

Індет ошағы – ауру Індет ошағы орналасқан Қауіпті мекен-жай
мсалдың тұрған жері аусылдан ада емес
мекен-жай
1.Ошақты оқшаулау 1.Карантин өте қатаң 1.Шаруашылықты
түрде сырттан енетін вирустан
қорғау
2.Ауруға шалдыққан 2.Барлық жеке меншік 2. Мекен жайдың 10-15
малды емдеу, мал қолда ұсталып, км аймағында мал
қалғанын иммундеу, аусылға бейімділері болмауы керек. Ондағы
өлексені жағып құрту. вакцинамен, ал 1 айға малдың бәрі қолда
дейінгі төл /3 айға ұсталады.
дейінгі, торайлар/
аусылға қарсы
иммунолактонмен
егіледі.
3.Күнделікті 3.Дезинфекция 3 күнде 1 3.Малдың бәрі
дезинфекция, сүтті рет жасалынып, сүтті 5 вакцинамен егіледі.
майға айналдыру. мин қайнатады. Малдың
Қиды, шөп қиы биотермиялық
сағдарларын өртеу. шұңқырға салынып
зарасыздандырылады.
Карантинді орнату тәртібі
Дауалау шаралары Арылу шаралары
1.Аналық табындарды тек қана 1.Карантин қою. Ауру жануарларды
бұл індеттен ада сауларынан оқшаулап
шаруашылықтан алынған гипериммунды қан сарысуымен,
жануарлармен немесе өз симптоматикалық дәрілермен
төлімен ғана толықтыру. емдеу.
2.Сырттан қабылданған 2.Сауларын вакциналау.
жануарларды карантиндеу.
3.Ет қоректілерге еріксіз 3.Емдеуге жарамсыздарын сойып,
сойылған жануарлардың етін, еттерін патологиялық өзгерістер
ағзаларын қайнатып беру. болмаса қайнатып қолдану.
4.Фермаға иесіз ит пен мысықты 4.Жануарлардың қиын
жолатпау. зарарсыздандыру.
5.Қораларда, азық 5.Сүтті пастеризациялап немесе
қоймаларында тышқан қайнатып қолдану.
тектестерге қарсы күрес
жүргізу.
6.Ауру шығатын қауіп болса 6.Өлексені, еріксіз сойылған
жануарларды вакциналау. жануарлардың ішкі ағзаларын жою.
  7.Дезинфекция, дератизация.
Қолданылған
әдебиеттер тізімі
• 1. Қасымов Е.И. Бірнеше түлікке ортақ жұқпалы ауруларды балау
және күресу шаралары. Алматы, 1992ж.
• 2. Носков Н.М. Руководство к практическим занятиям по
эпизоотологии. Москва, 1961.
• 3. Поляков А.А. Ветеринарная дезинфекция (изд. третье), 1964г.
• 4. Сайдулдин Т.С.Ветеринариялық іңдеттану. Том 1,2. Алматы,
1999ж.
• 5.ТурсункуловШ.Ж.,Сытник И.И. Эпизоотическая ситуация по
инфекционным болезням в Республике Казахстан. Состояние и
перспективы развития производства ветеринарных биопрепаратов.
Материалы третий международной конференции. Алматы, 2006г.
• 6. Байрак В.А., Беляев В.М.. Практикум по ветеринарной
микробиологии, Москва, Колос, 1980г.
• 7.КононовГ.А.Краткий справочник ветеринарного фельдшера
Издательства Колос, Ленинград,1966г.

Ұқсас жұмыстар
Қазақстан Республикасындағы ветеринария саласы
Ветеринария мамандығы
Шалабай ЖШС
Субөнімдерді өңдеу технологиясы
Шошқа малдарының гигенасы
Қазақстандағы ветеринария мәселелерін заң жүзінде реттеудің негіздері
Жұқпалы аурулармен күресудің және олардан аумақты қорғаудың негізгі шарттары
Темір жол, автокөлік, әуе көліктерін және құрал жабдықтарды, тараларды ветеринариялық-санитариялық өндеу
Шошқаларды ұстау жүйелері
Кеден одағының кедендік аумағына ара және ара өнімдерін әкелуге қойылатын ветеринарлық-санитарлық талаптар
Пәндер