Ауаның физикалық қасиеттерінің гигиеналық маңызы – атмосфералық қысымның, электрлік жағдайы мен радиоактивтілігі. Қолайсыз әсерлерінің алдын-алу




Презентация қосу
Студенттің өзіндік жұмысы
Тақырыбы: Ауаның физикалық қасиеттерінің гигиеналық
маңызы – атмосфералық қысымның, электрлік жағдайы
мен
радиоактивтілігі. Қолайсыз әсерлерінің алдын-алу.

Орындаған: Азербаева А. А.
307 б тобы
Тексерген: Жұмағазиева М. С.

Ақтөбе-2012 жыл
Кіріспе
Негізгі бөлім

1. Атмосфералық ауа гигиенасы туралы түсінік
2. Физикалық қасиеттері және олардың
гигиеналық маңызы
3. Қолайсыз әсерлерінің алдын-алуы
Қорытынды
Атосфера – жерді қоршаған ауа
қабаты, ал ол газдардың қоспасынан
тұрады. Ауаның негізгі бөлігі 15 км-
ге дейінгі биіктіктікте орналасады,
яғни басым бөлігі тропосфера, ал
қалған бөлігі 48 км-ге дейінгі
биіктікте немесе стратосфера
қабатында орналасқан.
Атмосфераның ең жоғар- ғы
қабатында небары 0,01 % ауа
болады. Жер бетінен 50 км-ден 80
км-ге дейінгі аралықта мезо- сфера
қабаты, 1000 км-ге дейін ионосфера,
3000 км-ге дейін экзосфера, 50000
км-ге дейін магни- тосфера қабаты
орналасқан. Жер бетіндегі газ
қабықшасының қалыңдығы – 50000
км
Ауа қабаттары:
Атмосфераның физикалық қасиеттерінің гигиеналық маңызы зор. Біріншіден,
олар адамның функционалдық жағдайларының дәрежесін анықтайды. Екіншіден,
атмосфералық ауаны ластайтын заттардың айналымына әсер етеді. Демек, осы екі
жағдай адамның денсаулығына әсерін тигізеді.

Ауаның құрамы:
Вещество Обозначение По объёму, % По массе, %

Азот N2 78,084 75,50

Кислород O2 20,9476 23,15

Аргон Ar 0,934 1,292

Углекислый газ CO2 0,0314 0,046

Неон Ne 0,001818 0,0014

Метан CH4 0,0002 0,000084

Гелий He 0,000524 0,000073

Криптон Kr 0,000114 0,003

Водород H2 0,00005 0,00008

Ксенон Xe 0,0000087 0,00004
Адам ағзасы өмір сүру үшін және
жұ- мысқа деген қабілеттілігін сақтау
үшін ағзада жылулық тепе-теңдік
сақталу керек, яғни ағзада пайда
болған энергия мен сыртқы ортаға
берілетін энергия мөлшерінің тепе-тең
болуы. Егер жылуды сыртқа шығару
нашарласа, ол ағзада жиналып, ағза
қызады. Ад жылуды көп мөлшерде жо-
ғалту адамның салқындауына әкеледі.
Адам қоршаған ортаның жылулық жағ-
дайына ыңғайланып жүредң, мысалы,
күн суық кезде қалың киім киеді, үйі
жылы болу үшін от жағады, қар және
жаңбырдың астында қалмас үшін үй
салады. Ағзаның энергия жоғалтпауы
қоршаған ортаның жылулық
жағдайына байланысты, ол
температурамен, ылғалдылықпен, ауа
жылдамдығымен, сәулелі энергиямен
анықталады.
Ауа қысымының тәуліктік өзгерісі 1-2 мм
сынап бағанасынан аспау керек, ал жылдық
өзгерісі 20-30 мм сынап бағанасынан аспау
керек. Ауа қысымының жайлап өзгеруі адам
ағзасына теріс әсер етпейді. Қысымының
мөлшерде ауытқуын адам самолетте ұшқанда
немесе тауға шыққанда байқайды. Бұл кезде
атмосфералық қысым мен оттегінің
парциалдық қысымы төмендейді, ол кейбір
адамдарда метеоризм тудырады: асқазан-ішек
жолдарында газдың көбеюі мен бірнеше
функционалды өзгерістер байқалады:
көкеттің жоғары орналасуы, тыныс алу
тереңдігінің шектелуі. Сондықтан самолеттен
ұшқанда ондай адамдар оттекті приборлар
қолданған жөн.
Адам 9-10 км биіктікке көтерілгенде өте
төмен қысымның әсерінен кейбір адамдарда
«биіктік декомперссиялы« ауруы байқалады.
Күн энергиясының көп молшері, әсіре- се
ультракүлгін сәулелері атмосфераның лас
қабатынан өткенде жоқ болып кетеді.
Үйлер дұрыс салынбағанда да тұрғын
бөлмелерге күн көзі түспейді. Лас терезе
әйнектері де ультракүлгін сәулесінің
бағалы бөлігін өткізбейді. Адам ағзасы
ультракүлгін сәулесімен жеткіліксіз
мөлшерде сәулеленсе, адамда ”күн көзі
жетіспеушілігі” ауруы пайда болады.
Ағзаның әр түрлі улы заттарға, ионды сәу-
лелерге, жұқпалы ауру қоздырғыштарына
қарсы тұру нашарлайды.
Күн сәулесі қатты тітіркендіргіш болып
саналады, оны дұрыс қолданбаған
жағдайда ол ағзаға теріс әсерін тигізуі
мүмкін, мысалы, терінің күйіп қалуы,
дененің қызып кетуі, созылмалы
аурулардың қозуы
Атмосфералық ауаны қорғаудың технололо-
гиялық шаралары:
- Өндірістік технологияның ең тиімдісін таңдау;
- Технологиялық процесс кезінде қолданылатын
шикізаттардың зиянды затты көп
шығаратындарын,аз шығаратынына алмастыру;
-Қалдықсыз технологияларды қолдану т.б.

Жоспарланған шаралар
Негізгі шараларға елдімекен мен өндірістік ме-
кемелерді дұрыс орналастыру, яғни жел роза-
сын ескере отырып, жел жағына елдімекендерді
орналастыру,санитарлық қорғау аймақтарын
дұрыс орналастыру.

Санитарлық-гигиеналық шаралар:
-Өндірістік нысандардан шығарылатын зиянды қалдық заттардың мөлшерін
әр түрлі тазалау қондырғыларының көмегімен төмендету;
-Процестерді шөктіру үшін арнайы физикалық қондырғылар қолдану т.б.
Пайдаланылған әдебиеттер:

Торғаутов Б.К., Сералиева М.Ш.
Жалпы гигиена Шымкент,2011
Баспасөз материалдары
www.google.kz

Ұқсас жұмыстар
Ауа райы
Табиғи ортаның сапасы мен халық денсаулығы
Атмосфералық қысымды өлшеу
Еңбек гигиенасы
Қанмен отегінің тасымалдануы
Зиянды өндірістік факторлар
Радиация және оның қауіптілігі
Тыныс шығару
Микроманометры - дифманометры анықтау үшін шағын разностей қысым
Шудың физикалық және гигиеналық сипаттамасы
Пәндер