Эпидемиялық процестің аймақ және уақыт бойынша көрінуінің қазіргі кездегі сипаттамасы

АО “Медициналық Университет Астана”

Тақырыбы: Эпидемиялық процестің аймақ және уақыт бойынша көрінуінің қазіргі кездегі сипаттамасы.

Орындағандар: Нурмухамбетова Ф

Срайлова А

Топ: 323 ОМ

Астана-2012 жыл

Жоспар

Кіріспе

Эпидемиологиялық процесс

Негізгі бөлім

Эпидемиологиялық процестің көрінуі.

Территория аралығындағы эпидемиялық процестің көрінуі.

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Эпидемиологиялық процесс -бұл үш үзбеден тұратын бір бірімен тығыз байланысты, үзілмейтін шынжыр нәтижесінде “эпидемиологиялық барыс” түзіліп, жұқпалы процесс дамуына алып келеді.

Эпидемиологиялық барыс- аурудың немесе тасымалдаушылықтың бір және бірнеше жағдайымен көрінетін эпидемиялогиялық ошақ түрінде айқындалады.

Эпидемиялық процесстің үш үзбесі

Источник

инфекции

МИКРОБ

Путь передачи

Чувстви

тельный

организм

Инфекция көзі:

адам

Ауру адам

тасымалдаушы

жедел

созылмалы

сау адам

реконвалесцентті

жедел

транзиторлы

Манифестті ағым

Жойылған ағым

Абортивті ағым

созылмалы

Адам-жұқпа көзі ретінде

Үшінші үзбе

Қабылдағыш ағза,

Қабылдағыш ұжым

Адамның жұқпалы ауруға сезімталдығы иммунологиялық реактивтілігіне байланысты. Иммунитет жоғары болған сайын, яғни егулер жүргізілген болса сол жұқпалы ауруға халық сезімталдығы төмен болады.

Эпидемиологиялық ошақ Инфекция көзінің қоздырғыштарының белгілі бір аумақта берілу механизмі

Эпидемиялық процестің көрінуі

Эпидемиялық процестің ішкі реттелу заңдылықтары, яғни қоздырғыш пен арасындағы әрекеттестік неше түрлі сыртқы көрінісімен сипатталады. Оған тікелей ішкі реттелу механизмдерінің ықпалымен қатар әлеуметтік-табиғи факторлардың әсері өте мол болады. Эпидемиялық процестің осы қырына Л. В. Громашевский көп көңіл бөлген. Ол табиғи және әлеуметтік процестерді эпидемиялық процестің сан мен сапа жағынан өзгеруін қарастырды. Бұл әлеуметтік-табиғи процестердің сан мен сапа жағынан өзгеруіне тікелей байланысты деп тұжырымдады. Осы жалпы жағдайды қортытындылай келе ол эпидемиологияның жалпы заңын жасады. Оның қысқаша маңызын тағы да қайталап келтірейік: эпидемиялық процестің дамуы барысында оның негізгі «үштігіне» табиғи және әлеуметтік құбылыстардың әсерінен ол сандық және сапалық жағынан өзгереді.

Эпидемиялық процестің көріністерін сипаттайтын әртүрлі терминдер мен түсініктер бар. Ол осы процестің қалай білінуін, оның сандық жағынан таралу ерекшеліктерін (аумақтық, маусымдық, циклдік, халық топтары, жылдық, көп жылдық, т. б. ) сипаттау арқылы оның сыртқы реттелу механизмдерін түсінуге көмектеседі.

Эпидемиялық

процестің көрінуі

Эндемиялық

Спорадия

Эпидемиялық

бұрқ

Эпидемия

Пандемия

Экзотикалық

Осы келтірілген дәстүрлі терминдердің қысқаша анықтамасын былай айтуға болады: эндемиялық сырқаттанушылық деп табиғи және әлеуметтік жағдайға байланысты осы жерде тұрақты қалыптасқан ауруларды айтады. Экзотикалық сырқаттанушылық деп қодырғышты басқа жерден әкелгенде, осы жерге тән емес аурудың пайда болуын айтады. Осының салдарынан эндемиялық, ал малдарға тән аурулар әкелінсе, энзоотиялық сырқаттанушылық қалыптасуы ықтимал. Мұндай аурулардың мөлшері және ұзақ түрде болуы қоздырғыштарының жаңа жағдайға икемделуімен анықталады. Мысалы, Марбург және Эбола қызбаларының қоздырғыштарын тасушы маса біздің аумақтарда да кездеседі, сондықтан осы вирусты аурулардың қоздырғыштары әйтеуір бір жағдайда бізге жеткізілсе, бұл аса қатерлі аурулардың эпидемиясының болуы қаупі сақталады.

Спорадия-тіркелген ауру біркелкі, өзара эпидемиялық байланыссыз өтеді, аурушаңдық инфекция көзіне байлаысты емес немесе жалпы берілу факторлары жоқ.

Эпидемиялық бұрқ-эпидемиялық үрдістің қарқынды түрі белгілі бір аумақтар арасында (мысалы:ұжымда) бір уақытта инфекциялық ауру пайда болуымен сипатталады. Инфекция көзі және берілу жолы бір бірімен байланысты.

Эпидемия- эпидемиялық үрдістің қатты қарқындауы, эпидемиялық бұрқ ретінде көрінетін аумақты немесе шектеулі аймақтар арасында халық топтарының (отбасылық,, өндірістік мектептің және др. ) инфекциялық ауруға шалдығуы болып табылады.

Пандемия-эпидемия бір немесе бірнеше елде, континентте таралады

Эпидемиялық процестің көрінуін сандық анықтау тәсілдері арқылы сипаттауға болады. Бұл әдіс нақты аурудың түрлеріне мінездеме беруде пайдаланылады. Оларға жататын көрсеткіштер: сырқаттанушылық, өлім-жітім, мүгедектік, преваленттілік, жұмыс қабілеттілігін жоғалту, экономикалық зардап, т. б. Олардың сандық көрсеткіштері пайызбен, белгілі халық санына шаққан санмен, күнмен, ақшаның мөлшерімен және т. б. көрсеткіштерімен сипатталады.

Эпидемиялық процестің көрінуін зерттеу үшін негізінде сырқаттанушылыққа әсер ететін әртүрлі факторлар туралы ұғымдар қолданылады. В. Д. Беляков осы ұғымдарға төмендегілерді жатқызады: қауіп-қатерлі аумақ, қауіп-қатерлі топ пен ұжымдар, қауіп-қатерлі уақыт. Қауіп-қатерлі аумақ немесе уақыт деген түсінікті «жұғу қауіпі» және «ауру қауіпі» деп ұғынуға болады.

Аталған қауіп-қатерлердің жиынтығын «қауіп-қатерлі факторлар» деп атайды. Эпидемиялық процестің көрінуін және оның дамуын сипаттайтын мәліметтер жиынтығы халықтың эпидемиялық жағдайын айқындайды. Бұл жағдай сәтті, тұрақсыз, сәтсіз және төтенше болуы мүмкін.

Аэрозоль механизмі бойынша таралатын аурулар үшін (грипп, менингит және т. б. ) ұйымдасқан ұжымдардағы (балабақша, үлкен фабрика, зауыттар, т. б) адамдардың сырқаттанушылық қауіпі өте зор. Қауіп қатерлі уақыт болып қысқы және көктемгі уақыт кезең саналады. Немесе асханаларда қызмет істейтін адамдардың нәжіс-ауыз механизмі арқылы берілетін инфекциялармен сырқаттану қауіптілігі басым. Ауыл шаруашылығында жұмыс істейтін адамдар, әсіресе шопандардың, мал сойылатын комбинаттарда жұмыс істейтін адамдардың бруцеллез қоздырғышын қабылдау қауіп-қатері молырақ болады.

Қоздырғыштың берілу механизмдері мен оны іске асыратын факторлар қауіп-қатерлі топтарды анықтайды. Мысалы, АИВ-инфекциясы Африка, Америка, Еуропа және басқа елдерде көбінесе жыныстық жұғысу жолмен берілетіндіктен, қауіп-қатерлі топтарғ , жезөкше әйелдер жатады. Қазақстанда кейінгі жылдары осы инфекцияның көбінесе парентеральдық жолмен берілуі басым болғандықтан, қауіпқатерлі топты нашақорлар құрауда. Олардың ішіндегі 15 жастағы, тіпті, оданда жас адамдар осы топқа кіреді.

Территория аралығындағы эпидемиялық процестің көрінуі

Белгілі бір аурумен байланысты аурышаңдықтың аумақта таралуын нозоареал деп атайды. Эпидемиялық процестің аумақтық көрінуі әлемдік және аймақты нозоареал болып бөлінеді.

Ұқсас жұмыстар

Эпидемиялық процестің аймақ және уақыт бойынша көрінуінің сипаттамасы

ЭПИДЕМИЯЛЫҚ ПРОЦЕССТІҢ АЙМАҚТЫҚ МЕРЗІМДІК ЖӘНЕ ХАЛЫҚТЫҚ ӘР ТҮРЛІ ТОПТАРЫНДА КӨРІНІС БЕРУІНІҢ КАЗІРГІ КЕЗДЕГІ СИПАТТАМАСЫ

Эпидемиялық процесс

Эпидемиологиялық зерттеулер, эпидемиологиялық әдіс түсінігі, эпидзерттеулер типтері

Эпидемиялық процестің сипаттамасы

Инфекциялық ауруларға профилактика

Медбикелік күтімнің бағасы

Инфекциялық аурулардың классификациясы

Эпидемиология ғылым ретінде. Эпидемиология пәні, міндеттері және мақсатары

Микробтардың микроорганизмге енуі

Пәндер