Автоматтандырылған топографиялық түсірістер. Лазерлік сканерлеу технологиясы




Презентация қосу
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы Мемлекеттік университеті
“Геодезия және құрылыс” кафедрасы

БӨЖ
Тақырыбы: «Автоматтандырылған топографиялық түсірістер. Лазерлік сканерлеу технологиясы.»

Тексерген: Сейтказина Г.С.
Тобы: ГК-607
Орындаған: Рахымжан Е.Ә.

Семей 2018
Жоспары:
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1)Топографиялық түсірістер
2)Теодолиттік түсіріс
3)Тахеометриялық түсіріс
4)Мензулалық түсіріс
III. Қорытынды
IV. Пайдаланған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Инженерлік қызметті атқарған
кезде жергілікті жерде арнайы
түсірістер орындалады.Түсіріс
кезінде жасалатын істің негізгісі
өлшеу жұмыстары болып
табылады.Егер түсіріс кезінде
жер бетінің рельефі
көрсетілмеген болса,онда оны
контурлық немесе горизонталь
түсіріс деп атайды.Ал егер түсіріс
нәтижесінде жер бетінің рельефі
көрсетілген план немесе карта
алынса,онда түсірістер
топографиялық немесе биіктік
түсірістер болып табылады.
Топографиялық түсірістерде
биіктік айырмашылығы-өзара
Топографиялық түсіріс
Топографиялық түсіріс - жер
беті бөлікшесінің жергілікті
заттары мен бедерін шартты
белгілермен қағазда
белгіленген масштабта
бейнелеу мақсатымен
жүргізілетін далалық және
камералық жұмыстар кешені.
Топографиялық түсіріс
ортогональді проекцияда 1:100
000 және одан ірірек
масштабтарда жасалады.
Мемлекеттік геодезиялық
пландық және биіктік тораптар
пункттері Топографиялық
Топографиялық түсірілімде қамтылатын
шаралар: 
геодезиялық
пункттерден
және түсіру
желісі
нүктелерінен
жергілікті картада
жердегі көрсетілетін
заттардың жергілікті
жергілікті
орындарын жердегі кейбір
түсіру торабын жердің бедерін
анықтау және нысандардың
құру горизонтальдар
оларды шартты сипаттамалары
мен бейнелеу
белгілермен н: құдықтар,
планшетке ағаштар
түсіру белгілеу
масштабына
сәйкес
дәлдікпен және
Топографиялық түсіріс түрлері

Теодолиттік Тахеометрия Мензулалы
түсіріс лық түсіріс қ түсіріс
Теодолиттік түсіріс
Теодолиттік түсіріс деп теодолит аспабымен
орындалатын горизонталь н/е контурлық
түсірісті айтады.Теодолитпен горизонталь
және көлбеу бұрыштар өлшенеді.Ұзындықтар
ленталармен және қашықтық өлшеуіштермен
өлшенеді.
Теодолит түсірісі арқылы рельефі
көрсетілмеген жердің планы
алынады.Теодолиттік түсіріс дала және
өңдеу жұмыстарынан тұрады.Дала
өлшеулерінде келесі жұмыстар
орындалады:тееодолиттік жүрісті жерге
салу,теодолиттік жүрістің төбелерін салу,
теодолиттік жүрістің төбелерін геодезиялыұ
тірек пункттерімен
байланыстыру,ситуацияны түсіру.Өңдеу
жұмыстарының мазмұны: теодолиттік
жүрістің төбелерін координаталарын есептеу
және теодолиттік түсірістің планын салу.
Теодолиттік түсірістің тахеометриялық және
мензулалық түсірістерге қарағанда
артықшылығы мынада:

фотосуретте
рейка
р арқылы ұшудың сапасы
ұстайтын
дала план стереофотографи
адамның ялық түсірісті
жұмыстарын жасағанда
қажеті жүргізуді
да еңбек рельефті қамтамасыз ете
болмағандық
өнімділігінің толық алмайтын
тан, жұмыс
артуы бейнелейтін жағдайда
қауіпсіздігіні қолданылады
нүктелердің
ң артуы
көптігі
Теодолиттік түсірістің планын салу
Теодолиттік түсіріс планын қағазға салу қабырғасы 10 см
кв.бөлінген торларды салудан басталады.Бұндай торларды салу
металдан жасалған Дробышев сызғышы арқылы
орындалады.Торды жай сызғышпен және өлшеуіш циркульменде
салуға болады.Ол үшін қағазға диогональ жүргізіп,қиылысқан
жерінен диогональ бойымен циркуль өлшеуішпен бірдей кескінді
салады,оларды қосып тікбұрышты төртбұрыш алады.Содан кейін
оның қабырғаларына церкуль өлшеуіштің ашасын 10 см
жасап,кесінділер салады.Кесіділерді қосып ,кв.торлар
жасайды.Салынған торларды бақылау үшін әр квадраттағы
диогональдардың бірдейлігін өлшейді.Олардың ауытқуы 0.2 мм
аспау керек.Коорд.торының салуын тексеруден кейн, тордың
масштабқа байланысты мәнін жазады,содан кейін теодолиттік
жүрістің төбелерін сәйкес коорд.мәнімен планға
салады.Теодолиттік жүрістің төбелеріңнің планда дұрыс салынуын
коорд.ведомосіндегі жүрістің қабырғаларының ұзындық
шамасымен тексереді.Теодолиттік түсірістің қарындашпен
Тахеометриялық түсіріс
Тахеометрлік түсіріс – топографиялық
түсірістің бір түрі. Бұл түсірістің
нәтижесінде ситуация мен рельеф
бейнеленген план алынады.
«Тахеометрия» сөзі грек тілінен
аударғанда «тез өлшеймін» деген
мағынаны береді. Бұл түсірісте жер
бетіндегі әр нүктенің пландық және
биіктік орнын көру дүрбісін рейкаға
бір рет қана қаратып анықтайды,
мұнда бір мезетте арақашықтықты,
горизонталь бұрыштарды және
вертикаль бұрыштарды немесе өзара
биіктікті өлшеп алады. Ос себептен
өлшеуге кететін уақыт азайып, өлшеу
жылдамдығы артады. Тахеометрлік
түсірістің аспаптарына
Тахеометрлік түсірістің пландық-биіктік негіздері
Теодолиттік жүріс
арқылы, мұнда
лентамен немесе жарық
қашықтық өлшеуішпен
Пландық – биіктік ұзындықтар, ал
негіздері немесе түсіру геометриялық
нүктелері арқылы жер нивелирлеумен биіктік
бетінің рельефі мен анықталады.
ситуациясы толық Тахеометриялық жүріс
түсіріледі, бұл негіздер арқылы - жіптік
екі әдіспен құралады: қашықтық өлшеуішпен
ұзындықтар,
тригонометриялық
нивелирлеу әдісімен
биіктік анықталады.
Мензулалық түсіріс
Мензулалық түсіріс – мензула мен кипрегель
аспаптарымен орындалады. Мензулалық
түсірістің құндылығы – түсіріс кезінде жер
бетінің бейнесін сызба түрінде алуға болады
және оны түсірілген жердің элементтерімен
және контурларымен тікелей салыстыруға
болады. Мензулалық түсіріс –
топографиялық түсірістің түріне жатады.
Мензула Жердің планын жасайтын тақтадан
тұрады. Кипрегель-жер бетіндегі нүктелерді
көздеп, арақашықтықпен өзара биіктікті
анықтайтын геодезиялық аспап.
Мензулалық түсіріс- бұрыш сызатын
түсіріске жатады, оның тахеометрлік
түсірістен айырмашылығы, мұнда
горизонталь бұрыштар өлшенбейды, олар
өлшеу станциясында тікелей қағазға
салынады; топографиялық план өлшеу
кезінде тікелей қарындашпен жасалынады.
Мензуланың құрылысы
Мензуланы жұмысқа әзірлеу
Мензуланы жұмысқа әзірлеу үш сатыдан тұрады:мензуланы центрлеу, мензула
тақтасын горизонталь жазықтыққа келтіру және оны бағыттау.
Мензуланы центрлеудің мәні түсіру планшетінде көрсетілген нүкте жер бетіндегі
сол нүктенің үстінде тұруы керек. Центрлеудің мүмкіндік қатесі масштабтың
дәлдігінің жарты шамасынан аспауы керек. Осыған байланысты 1:2000 және одан
ірі масштабты түсірісте мензуланы центрлеу центрлеуіш айыр арқылы
орындалады. Ұсақ масштабты түсірістерде центрлеу көзбен жасалады.
Мензула тақтасын горизонталь жазықтыққа келтіру кипрегель сызғышында
орналасқан деңгейлеуіш арқылы орындалады. Ол үшін сызғышты екі көтеру
бұрандасының бағытымен орналастырып, екі бұранданың көмегімен
деңгейлеуіштің көпіршігін ортаға алып келеді. Содан кейін сызғышты алғашқы
бағытқа перпендикуляр орналастырып, үшінші көтеру бұрандасымен
деңгейлеуіштің көпіршігін ортаға әкеледі. Бұдан кейін деңгейлеуіштің көпіршігі
сызғыштың кез келген бағытында ортаға келіп тұруы керек.
Мензуланы бағыттау деп түсіру планшетінде сызылған сызықтың жер бетіндегі
сол сызыққа параллель болатындай етіп мензула тақтасын орналастыруды
айтады. Мензуланы жуықтап бағыттау буссольмен жасалады.
Қорытынды
Топографиялық түсіріс аэрофототопографиялық, мензулалық және фототеодолиттік
түрлерге бөлінеді. Аэрофототопографиялық түсіріс кезінде аталған жұмыстардың
біршамасы фотограмметриялық аспаптарда камералық жағдайда орындалады.
Топографиялық түсіріс нәтижелерінің планшеттері түсіріс масштабында шығарылатын
топографиялық карталарды жасаудың түпнұсқасы немесе ұсақ масштабтағы картаны
жасау үшін негізгі материал болады. Инженерлік құрылыстар үшін орындалатын
тахеометриялық және теодолиттік түсірістер инженерлік геодезия саласына жатады.
Топографиялық түсіру– жергілікті жердің жоспары мен топографиялық картасын
жасау кезіндегі орындалатын жұмыс кешені. Түсіру желісінің дамуы (тірек
нүктелерінің жоспарлы және биіктік қалпын анықтау); егжей-тегжейлі түсіру
(жергілікті жердің элементтері мен объектілерінің жоспарлы қалпы мен биіктігін
анықтау, жергілікті жер объектілерінің өз атауларын, олардың сандық және сапалық.
сипаттарын белгілеу, топографиялық шартты белгілермен түсіру немесе кұру
түпнұскасын сызу. Тахеометриялық түсіру арнайы тахеометр – теодолиттің және
өлшеу райкасының көмегімен іске асырылады. Тахеометриялық топографиялық түсіру
инженерлік 1:500 – 1:5000 масштабында қолданылады.
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Пентаев Т.П., Атымтаев Б.Б. Инженерлік геодезия -
Алматы, 2003 ж.
2. Михелев Д.Ш., Инженерная геодезия, учебник, М.:2008
3. Картография және топография негіздері [] : оқулық /
Е. А. Тоқпанов, О. Б. Мазбаев. - Алматы : [Дәуір], 2012. -
464 бет.
4. Геодезия : 050903 "Жерге орналастыру және кадастр"
050711 "Геодезия және картография"
мамандықтарында оқитын студенттерге аралық
мемлекеттік бақылауға дайындалуға арналған
әдістемелік нұсқаулар / Ж. Қ. Қалиғожина ; Қазақстан
Республикасының Білім және ғылым министрлігі.

Ұқсас жұмыстар
Лазерлік сканерлеу технологиясы
Геодезиялық өлшемдерді автоматтандыру жүйелері
Cyclone 6.0 программалық қамтамасыздандыру
Лазерлік сканер
Құрылыс алаңындағы геодезиялық жұмыстар
Топографиялық түсірісті автоматтық әдістерімен жүргізу туралы жалпы түсінік
Лазерлік сканерлеу. 3D Лазерлік сканерлеу және 3D Модельдеу
Картография
Электронды тахеометрлар
Теодолиттік түсіріс
Пәндер