Батудың орыс жеріне жорығы

Презентация қосу

Сабақтың тақырыбы:
Батудың орыс жеріне жорығы

Сабақтың мақсаты: Оқытудағы жаңа
тәсілдерді қолдана отырып “Батудың орыс
жеріне жорығы” тақырыбы бойынша жаңа
білімдерін қалыптастыру.
Міндеттері
Білімділік: Оқушыларға Алтын Орда туралы
білімдерін толықтыра отырып, Батыйдың орыс
жеріне жорығына толығырақ тоқталу, Орыс жерінің
не себептермен монғол-татар әскерлерінен
жеңілгендіктерін ашып түсіндіру.
Дамытушылық: Картамен жұмыс жасауға, өз
бетінше қорытынды жасауға,
ізденіске дағдыландыру, ойлау қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік: Адамгершілікке, өз Отанын, елін сүюге
тәрбиелеу.
Сабақтың барысы:
І Ұйымдастыру кезеңі (топқа
бөлу)
ІІ Үй жұмысы
ІІІ Жаңа сабақты меңгеру
а) Қызығушылықты ояту
ә) Мағынаны тану
б) Тренинг
в) Картамен, дәптермен жұмыс
IV Қорытынды.
V Рефлексия
VI Үйге тапсырма
II. Өткен материалды еске түсіру. 15 минут.
Жұмбақты шеш «Кім туралы айтылған?»
Оның атын татар батырының атымен атаған. Ол
білімсіз, бірақ ұлы империя құрды. Орақ тілді,
батырлығымен және ұстамдығымен көзге түскен.
Ол еліне беделді батыр болған. Ол қият руынан
шыққаны белгілі. Ол татарлар қолынан қаза болды.
Ол Жалайыр тайпасынан шыққан ұлы қолбасшы.
Шыңғысханның Қытайға жорығында ерен
ерлігімен көзге түсті.
Ол Ақ Орданың негізін қалады. Жошы ханның
үлкен ұлы.
II. Өткен материалды еске түсіру. 15 минут.
Жұмбақты шеш «Кім туралы айтылған?»
Оның атын татар батырының атымен атаған. Ол білімсіз,
бірақ ұлы империя құрды. Орақ тілді, батырлығымен
және ұстамдығымен көзге түскен. (Тимучин)
Ол еліне беделді батыр болған. Ол қият руынан
шыққаны белгілі. Ол татарлар қолынан қаза болды.
(Есугей)
Ол Жалайыр тайпасынан шыққан ұлы қолбасшы.
Шыңғысханның Қытайға жорығында ерен ерлігімен
көзге түсті. (Мұқылай)
Ол Ақ Орданың негізін қалады. Жошы ханның үлкен
ұлы. (Орда Ежен)
Терминдерді шеш:
Жоғарғы орган, ірі әскери мәселелер, саяси
жағдайларды шешіліп отырды. Осында
салтанатты түрде ханды таққа отырғызу
рәсімдері жасалады?
Мемлекет басшысы, әскери заң шығарады
және әкімшілік билік жүргізді.
Шыңғыс ханның заңы:
Шыңғыс ханның ұлдарына берген жер атауы.
Салық жинаушыны:
Терминдерді шеш:
Жоғарғы орган, ірі әскери мәселелер, саяси
жағдайларды шешіліп отырды. Осында
салтанатты түрде ханды таққа отырғызу
рәсімдері жасалады? (Құрылтай)
Мемлекет басшысы, әскери заң шығарады
және әкімшілік билік жүргізді (Хан)
Шыңғыс ханның заңы: (Жаса)
Шыңғыс ханның ұлдарына берген жер атауы
(ұлыс)
Салық жинаушыны: (Басқақтар)
«Хронологиялық сөзжұмбақ»
1211ж- (Жошы бастаған қол керейлерді
бағындыру үшін Торғай
даласына дейін барды.)

1216ж- (Отырарға керуендерін жіберді)

1218ж- (Жетісу арқылы Отырар
қаласына жақындады.)

1219ж- (Жетісу өңіріне моңғолдар
келіп кірді.)
1220ж- (Таңғұт патшалығына жорық
жасады.)
1221ж- (Шыңғысхан астанасы
Қарақорымға келеді.)
1225ж- (Шыңғыс хан қайтыс болады)

1226ж- (Орта Азия қалаларын
жаулап ала бастайды.)
1227ж- (Мерв, Хорасан қалаларын

алып, Орта Азияны өзіне
қаратты)
Топтарға тапсырма:
І топ. Шыңғыс хан (ой-толғау)
ІІ топ. Тақырыптағы жаңа
сөздерге түсініктеме бер
(глоссари)
ІІІ топ. Моңғол мемлекетінің
құрамына кіретін ру-тайпалар
IV топ. Шыңғысханның
жорықтары(Сызбасын көрсет,
картамен жұмыс)
Моңғолдар әлемдегі ең үлкен ескерткішті Ұланбатыр
маңында Шыңғыс хан ата-бабасына арнап
тұрғызызды. Салмағы 250 тонна таза болаттан
құйылған, биіктігі 40 метр ескерткіш.
1962 ж. Кендітау жерінде Гурван көлі жағасында
үлкен мәрмәрден ескерткіш орнатылған, онда
төмендегі Шыңғысханның өсиет сөзі жазылған.

А Л Ұ Қ А С
С Ғ А Д М А
Ы Ы М А Ы Л
Н Б А Л Л Ұ
Қ А С Ұ О Қ
Ұ Й Ы Қ Қ М
Р Р Н М М Е
А А Ғ Ы І Н
Ғ А Н Е Л Е
Қ Ұ Л А Ш Д
« Құлаш денем құласа
құласын, құраған елім,
қолымдағы байрағым
құламасын ».
Жаңа сабақ.
І.Қызығушылық ояту.
Тақырыпқа шолу.
1)Батудың орыс жеріне
жорықтары.
2)Алтын Орда мемлекетінің

құрылуы
3)Бату ханның Киевті алуы
Бату хан туралы не білеміз?
Орыс
Сарай- хан жерін
Бату жаулап
қаласын алды
тұрғызды (1236-
1243)

Бату
1227-1255
жылдары Алтын
Алтын Орданы
Орданы құрды
билейді Жошы
ханның
ұлы
Батудың орыс жеріне жорығы.
1236 жылы Бату әскерлері Еділ өзені
жағасында Бұлғар елін жаулап алды.
1237 жылы Еділ мен Дон өзендері
аралығындағы Қыпшақтарды тізе бүктірді.
1237 жылдың қысында Резань қаласы құлап
жау қолына көшті.
Келесі Владимир-Суздаль және Мәскеу
кінәздіктері
1238 жылы 4 ақпанда Бату Владимир қаласын
қоршайды. 14 қалаңы бағындырады.
1240 жылы Киев қаласына жетеді.
1243 жылы Сарай-Бату қаласын салғызып
Алтын Орда мемлекетін құрады
Алтын Орда мемлекетінің құрылуы

Жошы ұлысы

Алтын Орда
Көк Орда
1227-1502 ж
Ақ Орда

Бату
Шайбани
Оржа
Ежен
Алтай тауынан Арал теңізінің
Дунай өзеніне солтүстік
Сырдария
дейінгі аумақ аймағы
алабынан Балқаш
көліне дейінгі
Тренинг.Тарихи есімдер.

Бату, Қасым, Өтеміс Қажы,
Есен Бұға, Төле, Даниил мен
Дмиртий, Есугей, Жошы,
Ғайырхан, Жәнібек.
V. Сабақты қорытындылау.
Симантикалық карта
1236 1237ж 1237ж 1238ж 1240ж 1240-
ж қысы 4ақпан 1480ж
Бұлғар елін жаулап алды
Еділ мен Дон өзендерінің
аралығындағы
қыпшақтарды жаулап
алды.
Рязань қаласын бес күнде
жаулап алды.
Владимир қаласын үш
күнде жаулап алып,
орыстың 14 қаласын
бағындырды.(Ростав,
Суздаль, Ярославль,
Кострома, Углич, Тверь)
Киев қаласын жаулап
алады.
Орыс жеріне моңғол-татар
үстемдігі орнайды.
№ Сұрақтар Келісемін Келіспеймін

1 1236ж Бату әскерлері Еділ өзені жағасына келіп Бұлғар елін жаулап
алды.
2 1238жылы 4 ақпанда Бату Мәскеу қаласын қоршайды.

3 Киев қаласын қорғауды Юрий Всеволодиевич пен Дмитрий
кнәздер өз қолдарына алады.
4 Сырдария алабынан Балқаш көліне дейінгі байтақ жерді ағасы
Орда-Еженге берді.Бұл Ақ Орда деп аталды.

5 Өтеміс қажының “Шыңғыснама”кітабы ХVII ғасырда жазылған.

6 Алтын Орда мемлекетінде егіншілер мен малшылардан алынатын
алым-салықтың екі түрі қалан және қапшуыр деп аталды.

7 Қалан салығы бойынша малшылар жыл сайын мал басына салық
төледі.
8 Орыс жылнамасы бойынша 1240 жылы Бату хан қыруар әскерімен
Киев қаласына келіп, оны қоршап алады.

9 Хан кінәз қойған адамына ерекше құжат – жарлық берді.

10 Шешуші кезеңдерде құрылтай шақырылып, мемлекет тағдырына
қатысты,маңызды саяси, әскери мәселелер шешілді.
VІ. Үй тапсырмасын беру.
Бату хан туралы шағын эссе жазу.
Тест құрау.
§ 37 оқу.
VIІ. Бағалау: Оқушылардың бағалау
парақтары бойынша бағаларын қою
4

Ұқсас жұмыстар

Қалмақ хандығының күшеюі

Асфиксия. Асфиксиядан өлген жағдайдағы сыртқы белгілер

Оқиғаларды ханның басқарған уақытымен сәйкестендір

Парсы патшасы

Перовскийдің жорығы

Самарқан қаласынан

Жоңғар басқыншылығына қарсы Отан соғысының басталуы

АБАЙ ҚҰНАНБАЕВ “ЕСКЕНДІР” ПОЭМАСЫ

Алтын Орда. 7 сынып

Моғолстанға билік еткен хандар

Пәндер