Каротиноидтар. Фотосинтез процесі. Фотосинтездің жарық сатысы. Фотосинтез процесінде энергия миграциясы. Фотожүйелер. Эмерс он эффектісі




Презентация қосу
Каротиноидтар.Фотосинтез
процесі.Фотосинтездің жарық
сатысы.
Фотосинтез процесінде энергия
миграциясы.Фотожүйелер.Эмерс
он эффектісі.
Фотосинтезді зертт
еу барысындағы ең
басты мәселелердің
бірі — осы процестің
өсімдіктердің жасыл
жапырақтарында
жүзеге асуы
құбылысын ашу. Бұл
сұраққа нақты жауап
берген неміс ғалымы
Т.В.Энгельман болды.
Жарық фазасының
реакциялары хлоропластың
бетіндегі мембраналық
түзілім — ламеллада жүрсе,
караңғы фазасының
реакциялары хлоропласт
денесінде немесе
стромасында өтеді.
Фотосинтездің жарық фазасы
реакцияларының элементарлық
өлшем бірлігі —квантасомалар
болып табылады. Оның
құрамына хорофильдің 230
молекуласы және электрон
тізбегін тасымалдауға
қатысатын нәруыздар — цитохром
b, с және ферредоксин кіреді.
Фотосинтез процесінің хлоропластарда жүретінін
дәлелдеу үшін жасушаның әр түрлі бөліктерін
кішкене сәуле шоқтарымен жарықтандыруға болатын
микроскоп құрастырды. Жасушаның жеке бөліктерін
жарықтандыра отырып, оның қай бөлігінің
фотосинтезге кабілетті екенін зерттеді.

Өсімдік жапырағындағы хлоропласттар
Каротиноидтар және қызметі.

Каротиноидтер (латынша carota - сәбіз) - сары, күрең сары,
қызыл түстердің пигменті. Негізінен бактериялар,
саңырауқұлақтар және жоғарғы сатылы өсімдіктермен
синтезделеді. Каротиноидтерге каротин және оған химиялық
табиғи пигменттері бойынша туыстас болып келетін
ксантофилл, ликопин, фукоксантин және т.б. жатады.
Негізгі  қызметінің  бірі:  өсімдіктің тыныс алу және өсу
процестеріне қатысады, оттегіні тасымалдайды, түсті
фиксациялап, генеративті және тотығу–тотықсыздану
процестерін ынталандырады. Каротиноидтер өсімдіктердің
хромопласты мен хлоропластарында орналасады.
Энергия миграциясының екі жолы да
фотосинтез кезінде зор роль атқарады.
Пигменттің 250—300 молекуласы
шоғырланған квантосома шегінде
энергияның бір молекуладан екінші
молекулаға берілуі резонанстық жолмен
атқарылады. Квантосомаларда хлорофилл
молекулалары
өте тығыз орналасқандықтан, мұнда
энергияның резонанстық жолмен берілуіне
мүмкіндік туады.
Жарық энергиясы түту орталығына өтеді. а, с-700 және р-
700 хлорофилдерінің молекулалары осындай орталықтар
болып табылады. Олар өздері қабылдап алған энергияны
фотохимиялық реакцияларға қарай бағыттайды.
Энергияның в хлорофилінен а хлорофиліне тасымалдану
тиімділігі 96%, фикоэритриннен фикоцианинге —80%,
фикоцианиннен а хлорофиліне — 90% болатындығы
анықталды. Сіңірілген энергия а немесе р-700
хлорофиліне жеткен кезде мұнда зарядты тасымалдау
комплексі түзіледі. Бүдан соң заряд белініп, электрон
акцепторға тасымалданады, ал хлорофилде оң заряд
қалады. Электронның акцепторға тасымалдануы
108 энергияның фотохимиялық реакцияларға берілуін
білдіреді. NAD+NАDР+, хинон, цитохром және
ферредоксин электрон акцепторы бола алады
Эмерсон эффектісі
680-700 нм ұзындығы бар толқындардың
тиімділігін ұлғайту үшін ұзындығы қысқа.

650-660 нм толқындарын қосу керегін Р.Эмерсон
көрсетті.
Фотосинтездің тиімділігі аралас сәулемен
сәулелегенде әр біреуімен бөлек сәулеленген
фотосинтездің тиімділігі жоғары болады.

Бұл құбылысты ұлғайтатын Эмерсон эффектісі
дейді.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗ
ҒА РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар
Фотосинтез жайлы
ФОТОСИНТЕЗДІҢ ЖАРЫҚ САТЫСЫ
Фотоциндездегі зат алмасу
Фотосинтезді алғаш зерттеушілер
Өсімдіктің фотосинтездік аппараты
Фотосинтез
Фотосинтез процесі
Биологиялық жүйедегі зат алмасу. Фотосинтез фазалары
Фотосинтездің жарық және қараңғы сатылары
Фотосинтез урдісі
Пәндер