Өсімдік клеткаларын өсіру

Презентация қосу

Өсімдік клеткаларын
өсіру
Жоспары:

1.Өсімдік клеткаларын өсіру
2.Қоректік орталар
3.Клетканы сұйық ортада өсіру
4.Клеткаларды өсіруге қажетті жағдай
5.Каллусты алу
Өсімдік клеткаларьш өсіру
ұғымына барлык in vitro
жаздайында өсірілетін
объектілерді, атап айтканда,
клеткалар протопластарды,
үлпаларды, жеке мүшелерді,
үрықтарды және бүтін регенерант
өсімдіктерді камтиды.
Клеткаларды өсіру деген үғымға өсімдіктен бөлініп алынған клеткаларды,
үлпаларды, мүшелерді коректік ортада залалсыздан- дырылған жағдайда
өсіру енеді. Өсімдік клеткаларын in vitro жағдайында нәтижелі өсіру
жүмыстарын XX ғасырдын 30-шы жылдары Ф. Уайт пен Р. Готре бастап еді.
Өсімдіктін тірі клеткасы лайыкгы коректік ортада өзіне тән тотипотенттік
касиетін көрсетеді, яғни бүтін регенерант өсімдігін түзеді. In vitro
жағдайында пайда болған өркені мен тамыры жетілген өсімдікті регенерант
деп атайды. Тотипотентгік деген - клетканын өзіне тән генетикалык
потенциалын толык жүзеге асыру касиеті. Тотипотенттік касиет туралы
гипотеза белгілі ғалым Г. Габерландтын есімімен байланысты.
Өсімдік клеткаларын in vitro жағдайында өсіру әдістері

Клеткаларды өсіру үшін эксплантты, коректік ортаны,
ыдыстарды, күрал-саймацдарды алдын ала залалсыздандыру
кажет. Өсімдіктен эксплантты бөліп алуды және оны коректік
ортаға отырғызуды ламинар боксінде өткізеді. Бүл бокстін ішіне
фильтрдсн өткізіліп, микроорганизмдерден тазартылған ауа
беріліп түрады. Әр түрлі тәсілмен залалсыздандырылған және
дистилденген суда бірнеше мәрте жуылған объектілерден керекті
уппалар бөлініп алынады. Оларды стерильденген катты немесе
сүйык ортаға отырғызады. Стерильдеу үшін автоклавты
колданады. Оларды ойдағыдай өсіру үшін ен алдымен колайлы
коректік орта керек.. Соған байланысты, әр ғалым өзі зерттейтін
объектісіне колайлы коректік ортаны мүкият талдап дайындауға
тырысады. Сондыктан, әр турлі максатка бейімделген коректік
орта рецептерінін саны жылдан жылға көбеюде.
Қоректік орта

Арнаул Дифференциялды-
Элективті
Әмбебап диагностикалық немесе
ы таңдамалы
Көмірсулар

Қоректік
Тұздар ортаның Фитогормон

құрамы

Аминқышқылдар Витаминдер
Клеткаларды өсіруге кажетті жағдайлар

Температура Жарық

Ылғалдылық
Қоректік орталар.Құрамы

Жасанды-қоректік орталар
арнайы рецептер бойынша
дайындалады.Олар жануар текті
және өсімдік текті деп 2-ге
бөлінеді.

Табиғи-
сүт,сарысу,жұмыртқа,ет,картоп,бұршақ,
сәбіз,өсімдіктер және олардың
қайнатпасы

Синтетикалық орта-белгілі бір
химиялық қоспалардан тұратын
орта.
Пайдалану мақсатына қарай:

Әмбебап қоректік орта.Бұл ортада
хемогетерофты,арнайы органикалық
заттарды қажет етпейтін
микроорганизмдердің көптеген түрлері
өседі.Бұл ортаға бактериялар жақсы өсетін
ет-пептонды сорпасы және ашытқы
саңырауқұлақтарға лайықты сусло жатады.
Арнайы орта.
Ерекше органикалық қажет
ететін және әмбебап ортада
өспейтін хемоорганотрофты
микроорганизмдерді өсіретін
орта.Мысалы,спирохеталарға
көмірсутегі мен
аминқышқылдардан басқа,ұзын
тізбекті майлы қышқылдар
қажет.Олар қан сарысуы
құрамына кіреді.Сондықтан
спирохеталарға арналған
қоректік ортаға қан не қан
сарысуын қосады.Ал кейбір
теңіздерде тіршілік ететін
бактериялар,мысалы,
Marinomonas туысына
жататындар,теңіз суына қажетті
болады.
Элективті немесе таңдамалы орта

Бұл орта табиғи
субстраттардан
микроорганизмдердің жеке
топтарын бөліп алуға
арналған.Оларды
микробиологияға
С.И.Вернадский
енгізді.Элективті деп-
микроорганизмдердің
белгілі бір тобының немесе
түрінің өсуіне қажетті
құрамы ерекше қоректік
орталарды атайды.
Диференциялды-диагностикалық орталар.

Бұл орталарды жалпы микробиологияда әр түрлі
субстраттардан бөліп алынған бактериялардың
физиологиялық-биохимиялық қасиеттерін
анықтап,оларды жіктеу үшін пайдаланады.Ал
медициналық және ветеринарлық микробиологияда
оларды ауруларды қоздыратын бактерияларды
анықтау үшін қолданады.Бұл орталар
бактериялардың белгілі бір
ферменттерінің,мысалы,каталаза,оксидаза,протеаза,
фосфотаза,желатиназа,гемолитикалық
ферменттердің бар-жоғын анықтау үшін кажет.
Гисс қоректік ортасы
Левин ортасы
Плоскирев ортасы
Дифференциялды-диагностикалық орта

Ұқсас жұмыстар

Биотехнологиялық объект ретінде өсімдік жасушаларын өсіру. Өсімдік жасушаларының биосинтездік қасиетін өңеркәсіпте пайдалану

Каллус клеткаларын алу және өсіру

Өсімдіктерді сауық ыру. Гаплоидтық технология

Өсімдіктерден экономикалық маңызы зор заттарды алу

Клетка культурасы

МЕДИЦИНАДАҒЫ ЖАСУШАЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯ. РЕПРОДУКТИВТІ ТЕХНОЛОГИЯЛАР (ЭКСТРАКОРПОРАЛДЫҚ ҰРЫҚТАНДЫРУ (ЭКҰ). КЛЕТКАЛАРДЫ КЛОНДАУ

Клеткаларды өсіру әдісі

Жануарларды клондау

Клондау – тірі ағзаны немесе аймақты көбейту, клондау

Жануарлар жасушаларын өсіру ерекшеліктері

Пәндер