Мелассаның химиялық құрамы




Презентация қосу
ҚАЗАҚСТАН БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті
«Стандарттау және Биотехнология» кафедрасы

Мелассаның
химиялық
құрамы
Тексерген: Жарыкбасов Е.С.
Тұрарбек Т.М.
Орындаған: Мырзагалиева А.Е.
Топ: БТ-507
Семей 2018 жыл
Жоспар:
1 Кіріспе
2 Мелассаның жалпы
құрамы
3 Мелассаның химиялық
құрамы
4 Мелассаның
құрамындағы басқа да
заттар
5 Қорытынды
Меласса – қызылша
қантты өндірістің
қалдығы
Меласса - дегеніміз центрифугада сахароза кристалдарын бөлу кезінде
алынатын соңғы ерітінді. Мелассаның құрамында химиялық тазалауда
жойылмайтын қызылша немесе қант құрағының шырынының қант еместері және
кристалиязацияның классикалық әдістерінен баяу экономикалық тиімді емес
сахароза кіреді. Қант қызылшасынан қантты өндіргенде сусызына есептегенде
меласса шығыны оның мелассасынан 3,5-5%-ке дейін өзгереді. Мелассамен бірге
өңделетін қызылшада болатын барлық қанттың 10-15% бөлінеді. Бастапқы
шикізаттың түріне байланысты қант өндірісі үшін қызылшаны және қамысты
мелассаны қолданылады. Елімізде қант құрағы өспейді, бірақ қант зауыттарында
қызылшадан кейін-ақ қантта шетелден алынатын қант шикізаты өңделеді. Осыдан
алынатын мелассаны шикізат деп атайды. Меласса карамельдің иісіне, қоңыр
түсті қоймалжың сұйық, қызылшалы мелассаның беотинның ыдырауы кезінде
түзілетін триметиламин және басқа да ұшқыш аминдердің иісі болады. Меласса
ең жақсы шикізат болып табылады. Оның құндылығы мынада:
Оның құрамында қантпен бірге ашытқылардың тіршілік етуі үшін қажет барлық заттар бар.
Мелассаны қайта өңдегенде технологиялық сызба жеңілдейді.
ҚАНТ ҚЫЗЫЛШАСЫ ҚАЛДЫҒЫ
МЕЛАССАНЫҢ ЖАЛПЫ ҚҰРАМЫ

Компоненттер құрамы Құрамы,%
Сахароза 60,00

Органикалық азотсыз 8,48
заттар

Органикалық азоттық 19,34
заттар

Калий тотығы 9,00

Натрий тотығы 1,00
САХАРОЗА
Сахарозаның мелассадағы құрамы 48-62%
болады. Негізінде мелассаны сахарозамен
қаныққан ерітінді деп есептейді, бірақ ол өте
қаныққан болады. Инверттелген қант глюкоза
және фруктозаның эквимолекулярлық
сандарының қоспасы. Мелассада глюкоза
көбірек. Үш сахаридтен раффиноза (0,5-2,0 %),
гестоза және неогестоза (0,5-1,6%), пантеоза
(0,01%) кездеседі. Спиртке толығымен сахароза
инверттелген қант және манноза ашиды.
ҚҰРАМЫНДА АЗОТЫ БАР ЗАТТАР

Мелассадағы азотты заттардың құрамы 5-20%
болады. Аминқышқылдары мелассаға тек 50-
60% ғана өтеді. Қызылшаның бетоині мелассаға
жиналады. Қызылшада болатын амидтер –
аспарагин және глутамин негіздің әсерінен
аммиак және амин қышқылдарына дейін
гидролизденеді. Мелассада келесі витаминдер
кездеседі: биотин, тиомин, рибофлавин,
перидоксин, никотин қышқылы, пантотен
қышқылы, фолиев қышқылы және инозит.
ҚҰРАМЫНДА АЗОТЫ ЖОҚ ЗАТТАР
Құрамында азоты жоқ заттарға сахарозадан басқа мелассаның барлық
қанттары, химиялық және термиялық қанттардың декструкциялық
өнімдері және органикалық қышқылдар жатады. Инверттелген қант,
әсіресе фруктоза негіздік ерітінділерде қант өндірісінде қыздырғанда тез
ыдырайды. Моносахаридтердің ыдырауынан ұшпайтын боялған
қышқылдар – глютинді, аллоглютинді сахарумды милиасинді және
гуминді, сүт құмырсқа және сірке қышқылдары. Карамельдер – сахароза
және моносахаридтердің ыдырауы кезінде түзілетін күрделі қоспа
өнімдерінің жинақталған атауы. Меланойдинтер – редуцирленген
қанттардың аминқышқылдарының химиялық әрекеттесуінен алынатын
күрделі қоспа өнімдерінің жинақталған атауы. Қызылшаның органикалық
қышқылдарының көп бөлігі ерімейтін тұздар (щавель, лимон, оксилимон,
шарап) диффузионды шырын құрамынан бөліп шығарылады. Мелассаға
негізінен әкпен тұнбайтын қышқылдар өтеді: глутарь, малон, адилин, үш
карбоксил, сүт және алма қышқылдары. Ұшпайтын май қышқылдарынан
кездесетіндері: капрон, каприл,каприн, лаурин және пальмитин
қышқылдары.
МЕЛАССАНЫҢ ХИМИЯЛЫҚ
ҚҰРАМЫ
Қызылша мелассасы қиын, күрделі және тұрақсыз
химиялық құрамға ие. Химиялық құрамы вегетациялық
топырақ-климаттық жағдайларға, енгізілген
тыңайтқыштарға, жинау әдістеріне, сақтау жағдайы мен
ұзақтығына, қант пісіру технологиясына және басқа да
факторларға байланысты. Мелассаның құрамында орта
есеппен 80% құрғақ заттар және 20% су болады.
Мелассаның осындай құрамын ескере отырып, судың едәуір
бөлігі коллоидтар ерітіндісінде, сахароза молекуласында
және минералды заттардың иондарының гидротация
нәтижесінде байытылған жағдайда болады. Мелассадағы
құрғақ заттар центрифугадан кейін 85% болады.
ҚАНТ ҚЫЗЫЛШАСЫ ҚАЛДЫҒЫ
МЕЛАССАНЫҢ ХИМИЯЛЫҚ ҚҰРАМЫ

Компоненттер Құрамы, %

Құрғақ заттар 79-82

Сахарозалар 48-51

Су 18
• Мелассаның бұлай өзгеруі технологиялық процестің өзгеруімен сипатталады, яғни қант алу 7
технологиясында мұздату мен қызылшаны еріту кезінде жүреді.
• Мезгіл соңында алынған мелассаның құрамында бір қатар кемшіліктер болады, яғни азот, 6
аммоний азотының кем болуы мен кальций құрамының жоғары болуы және микроорганизм
санының тым көп – 15 мың болуы байқалады.
• Меласса құрамы қанттау кезінде өзгереді. Мезгіл басында алынатын меласса ашытқы 5
өндірісіндегі қажеттіліктерде қанағаттандырады, яғни құрғақ заттар, жалпы және аммоний
азоттары, калий, кальций, магний және микробиологиялық құрамдары бойынша.
• Кей жағдайда мелассада ашытқы саңырауқұлақтары торулопсис, кандида, зең 4
саңырауқұлақтары аспергиллус, пенициллиум, және мукорда да табады.
• Толық құрамды мелассада қанттың құрамы жоғары болады (48-50%) және
микроорганизмдер көбеймейді. Мелассаны сумен араластырғанда микроорганизмдердің 3
көбеюі үшін қолайлы жағдай жасалынады
• Меласса құрамындағы аммоний азоты 0,4% болған жағдайда ашытқылар тез жиналып,
жоғары сапаға ие болады 2
• Ашытқы зауыттарына меласса біркелкі құрамында әкелінбейді. Сондықтан ашытқы
өндірісінде олардың құрамындағы аммоний азотын анықтау маңызды. 1
ҚОРЫТЫНДЫ
Меласса – көмірсулы азық. Мал шаруашылығында азық ретінде
қолданылады. Өзінде 20-25 % су, 9 % азот қосындыларын,
амидтер, 58-60% көмірсу, қант пен 7-10 % күл құрайды. Бұл
концентрленген азықтарды жібітеді. Мелассаны
комбикормдардың құрамаларын қосуымен дайындайды.
Меласса қант қалдықтарын, спирт, кондитер өндірісінде, қант
коллерлерін, шарап өнімдерін тәттілеу үшін, ром мен ликерды
дайындауға қолданылады. Биотехнологиялық өнімдерін, яғни
сүт, май, қымыздық, құмырсқа және т.б. қышқылдарын алу
үшін негізгі шикізат болып табылады,һ. Металлургияда да
қолданылады. Қамысты қант өндіріске түскеннен кейін оны
ұсақтайды, шырын алу үшін езеді. Шырынды қайнатады. Қант
мөлшері 30% ға дейін түскенше дейін қайнатады. Шырынға
қант кристаллдарын қосып,қайнатқанда үлкен кристаллды
өсіреді. Осы массадан максималды түрде қантты алғаннан
кейін одан мелассаны алады.
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:

Иванов А.И. Оборудование спиртового производства. М.:
Пищевая промышленность, 1972. - 216 с.
Климовский Д.Н., Смирнов В.А., Стабников В.Н. Технология
спирта. - М.: Пищевая промышлнность, 1967. - С. 278-300.
Слонимер Б.М. Монтаж предприятий пищевой
промышленности. Краткое справочное пособие. - М.: Машгиз,
1960. - С. 275-278.
Фертман Г.И., Шойхет М.И., Чепелева А.С. Технология
бродильных производств. - М.: Высшая школа, 1966. - С. 93 -112.
Фертман Г.И., Шойхет М.И. Технология спиртового и
ликероводочного производства. - М.: Пищевая промышленность,
1973. - С. 6 -218.

Ұқсас жұмыстар
Мелассаның технологиялық қасиеттері
ҚАНТ ӨНДІРІСІ
Спиртті ашу процестері
Химиялық элементтердің салыстырмалы атомдық массасы
Атомдық және молекулалық массаларды анықтау тәсілдері. Заттық мольдік массасы. Эквивалентті және эквивалент арасындағы қатынас. Газдардың заттық мольдік массаларын анықтау
ИЗОМОРФИЗМ. ПОЛИМОРФИЗМ
ҚҰРЫЛЫС КЕРАМИКАСЫН ӨНДІРУГЕ АРНАЛҒАН ШИКІЗАТ ТУРАЛЫ
Жасушаның химиялық құрамы
МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ АНАЛИТИКАЛЫҚ ХИМИЯДА
Судың химиялық құрамын анықтайтын факторлар
Пәндер